เด็กและเยาวชน ที่กระทำผิดแต่อยู่ในวิสัยที่สามารถปรับปรุงแก้ไขตนเองได้ ศาลอาจจะใช้วิธีการรอการลงโทษหรือปล่อยตัวออกมาจากสถานฝึกอบรม โดยใช้วิการคุมประพฤติ ซึ่งมีเงื่อนไขให้เด็กและเยาวชนต้องปฏิบัติตาม ดังนี้
1. ให้ไปรายงานตัวต่อพนักงานคุมประพฤติ
2. ให้ฝึกหัดหรือทำงานอาชีพให้เป็นกิจจะลักษณะ
3. ให้ละเว้นการคบหาสมาคม หรือความประพฤติใดอันอาจนำไปสู่การกระทำผิดในทำนองเดียวกันอีก
4. ให้ไปรับการบำบัดรักษาอาการติดยาเสพติดให้โทษ ความบกพร่องทางร่างกายหรือทางจิตหรือความเจ็บป่วยอื่น
5. เงื่อนไขอื่น ๆ ตามที่เห็นสมควรเพื่อแก้ไขฟื้นฟูหรือป้องกันมิให้มีการกระทำผิดอีก เช่น กำหนดให้ทำงานบริการสังคมตามที่ศาลเห็นสมควร โดยอยู่ในความดูแลของกรมคุมประพฤติ
ปัจจุบัน กรมคุมประพฤติ มีหน้าที่รับผิดชอบดูแลแก้ไขฟื้นฟูเด็กและเยาวชนที่กระทำผิดให้กลับตนเป็นพลเมืองดี โดยติดตามดูแลในระหว่างที่เด็กและเยาวชนเหล่านี้กลับไปอยู่ร่วมกับครอบครัวและดูแลให้ความช่วยเหลือ แนะนำให้ปฏิบัติตามเงื่อนไขที่ศาลกำหนดไว้ หากปฏิบัติตามครบถ้วนและไม่กลับไปกระทำผิดอีกก็จะพ้นจากการคุมประพฤติไปด้วยดี