ระบบประกันคุณภาพกับความปลอดภัยทางรังสี(1)

เราอาจได้ยินคำว่าระบบประกันคุณภาพกันมามากแล้ว บางคนก็คุ้นเคยกับ ISO 9000 หรือ ISO 14000 และอาจจะมีเบอร์อื่น ๆ อีกมาก มันมีความสำคัญขนาดไหนจึงทำให้หลาย ๆ คนต้องคร่ำเคร่งจะเป็นจะตายเพื่อให้ได้มา ได้มาแล้วมีประโยชน์อะไรนอกจากไว้อวดกัน

ที่จริงระบบประกันคุณภาพไม่ได้มีไว้อวดกันว่าฉันได้มาแล้วนะ แต่เป็นระบบที่ช่วยให้เกิดความมั่นใจว่า ในการดำเนินการใดใด มีการตรวจสอบ ควบคุมทุกขั้นตอน รวมทั้งบุคลากรที่จะเป็นผู้ดำเนินการก็ต้องมีความรู้เหมาะสมในการดำเนินการนั้น ๆ ถ้าไม่มีความรู้ก็ต้องฝึกอบรมให้มี และต้องมีจำนวนบุคลากรเพียงพอด้วย

ขออ้างถึงผู้ที่เป็นบิดาของระบบประกันคุณภาพ คือ ดร. วิลเลียม เอ็ดเวิร์ด เดมิงก์ ท่านเป็นผู้ที่ไปช่วยให้ประเทศญี่ปุ่น พัฒนาอุตสาหกรรมจนเป็นที่ยอมรับทั่วโลก ในสมัยหลังสงครามโลกครั้งที่สองในปี พ.ศ. ๒๔๙๓ ท่านได้พัฒนาระบบการบริหารบนพื้นฐานความรู้ (A system of profound knowledge) และสอนให้กับนักอุตสาหกรรมชาวญี่ปุ่นจนทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก และนี่เองเป็นการตั้งต้นของระบบคุณภาพ ถ้าเราศึกษา “ระบบการบริหารบนพื้นฐานความรู้” ให้ดี ก็จะพบว่า เราสามารถทำระบบคุณภาพในงานทุกงานของเรา และทำให้งานมีผลผลิตที่ดีแน่

ในสหรัฐอเมริกาเอง Ford Motor Company เป็นบริษัทแรกที่ขอให้ ดร.เดมิงก์ เข้ามาช่วยเพราะบริษัทประสบปัญหาขาดทุนอย่างหนักในระหว่างปี พ.ศ. ๒๕๒๒-๒๕๒๕ และเขาช่วยทำให้บริษัททำกำไรเหนือกว่า General Motors (GM) ได้ในปี พ.ศ. ๒๕๒๙ (ที่มา วิกิพีเดีย)

                “ดร. เอ็ดวาร์ด เดมิงก์ สอนไว้ว่า โดยการใช้หลักการบริหารที่เหมาะสม องค์กรสามารถเพิ่มคุณภาพได้พร้อม ๆ กับลดต้นทุน (โดยการลดการสูญเสีย การต้องทำใหม่ การที่บุคลากรย่อหย่อนในการทำงาน และการต้องขึ้นโรงขึ้นศาล ในขณะเดียวกันยังทำให้ลูกค้ามีความพึงพอใจและกลับมาหาเป็นประจำ) หัวใจสำคัญคือการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และการดำเนินการอย่างเป็นระบบ ไม่ใช่การทำทีละอย่าง สองอย่าง”

ดร. เอ็ดเวิร์ด เดมิงก์ กระตุ้นให้ผู้บริหารเข้าใจ “ระบบการบริหารบนพื้นฐานความรู้” ซึ่งประกอบด้วย หลักสี่ประการคือ

1. มีความเข้าใจระบบอย่างถ่องแท้ ระบบทั้งหมดซึ่งต้องประกอบด้วยผู้สนับสนุน ผู้ดำเนินการ และลูกค้า
2. มีความเข้าใจหลักการเบี่ยงเบน ว่ามีความเป็นไปได้ที่จะมีการเบี่ยงเบนจากมาตรฐานไปได้เท่าใด รวมทั้งเหตุแห่งการเบี่ยงเบนนั้น ทำให้สามารถใช้หลักสถิติในการวัดได้
3. มีความรู้ทฤษฎีที่เกี่ยวกับงาน รู้หลักการและข้อจำกัดทั้งหลาย
4. มีความรู้เกี่ยวกับคน มีความเข้าใจธรรมชาติของมนุษย์

 

มาถึงตอนนี้อาจมีบางคนตั้งคำถามว่า แล้วระบบประกันคุณภาพเกี่ยวข้องอะไรกับความปลอดภัยทางรังสีล่ะ ขอเป็นตอนต่อไปก็แล้วกันค่ะ เพื่อจะได้ไม่ยาวเกินไป