โรคเบาหวาน


โดย Pongpaka Jangpho

Metforminใช้เพื่อรักษาโรคเบาหว านชนิดที่ 2 ยาลดระดับนำตาลในเลือดชนิดรับปร ะทาน
การออกฤทธิ์เป็นยาลดน้ำตาลกลุ่ม Biguanidesไม่มีฤทธิ์กระตุ้นเบต ้าเซลล์ให้หลั่งอินซุลินแต่จะกร ะตุ้นให้เบต้าเซลล์ทำงานได้ดีขึ ้นยาจะลดการดูดซึมของน้ำตาลจากท างเดินอาหารและยับยั้งการสร้างกลูโคสที่ตับ 

 

 

 

ถ้าลืมทานยาให้ทานยาทันทีที่นึก

 

ได้ แต่ถ้าเป็นเวลาที่ใกล้กับมื้อต่

 

อไปให้ข้ามไปรับประทานยามื้อต่อ

 

ไปเลยโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น

 

สองเท่า
ผลข้างเคียง เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก ท้องเสีย แสบยอดอก หากใช้ยาเป็นเวลานานจะลดการดูดซ

 

ึมวิตตามินบี12 และโฟเลตทำให้Lactate ในเลือดสูง





การเยี่ยมบ้าน 

 



สภาพที่อยู่อาศัย

 บ้านปูน ชั้นเดียว มีสิ่งของวางเกะกะ พื้นบ้านไม่สะอาด มีแสงสว่างเพียงพอ ลมถ่ายเทได้สะดวก มีสุนัข 5 ตัว รอบๆ บ้าน มีต้นไม้รอบๆบ้าน บ้านร่มรื่น รอบๆบ้านมีสิ่งของวางไม่เป็นระเบียบ

 

A : หญิงไทย หม้าย อายุ 76 ปี โรคประจำตัว เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หนัก 58 กก. สูง 147 เซนติเมตร BMI  แปลผล 26.84 เกินเกณฑ์มาตรฐาน ต้องลดน้ำหนัก ผู้ป่วยรับยาต่อเนื่อง มีพฤติกรรมการทานยาไม่ค่อยเหมาะสมเนื่องจาก บางครั้งลืมทานยา โดยเฉพาะในช่วงเย็น หลังรับประทานอาหาร ลืมบ่อยครั้ง ในตอนเช้าผู้ป่วยไม่รับประทานข้าวเช้า แต่ทานกาแฟและขนมปังก่อนรับประทานยา ชอบรับประทานผลไม้ เช่น ทุเรียน ลำไย มะม่วง ไม่ควบคุมอาหาร อยู่กับลูกและหลานทั้งหมด 7 คน แต่ชอบบ่นเรื่องตาย แต่ไม่มีความคิดเรื่องฆ่าตัวตาย เบื่อตัวเองที่ทำอะไรไม่ได้เหมือนก่อน ลักษณะบ้านเป็นบ้านชั้นเดียว มีห้องนอน 3 ห้อง แต่ผู้ป่วยนอนอยู่หน้าทีวีคนเดียว แสงสว่างเพียงพอ ลมผ่านสะดวก ลูกและหลานนอนในห้อง สิ่งแวดล้อมภายในบ้านมีสิ่งของวางรก ไม่เป็นระเบียบ เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ 

ผลการประเมินภาวะซึมเศร้า คะแนน 7 คะแนน เสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า

ผลการประเมินการฆ่าตัวตาย คะแนะ 1 คะแนน เสี่ยงต่อภาวะการฆ่าตัวตาย

 

P : - ส่งเสริมเรื่องการปฏิบัติตัวที่เหมาะสมกับโรค

     - เสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าเนื่องจากยังปรับตัวเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงของวัยสูงอายุไม่ได้ 

I :

      Medication (M)

แนะนำผู้ป่วยเรื่องเกี่ยวกับยาที่ตนเองได้รับ เกี่ยวกับชื่อยา ฤทธิ์ของยา การทานยาต่อเนื่อง ขนาด ปริมาณจำนวนครั้งที่ต้องกินในแต่ละวัน ข้อควรระวัง ภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ รวมทั้งข้อห้ามสำหรับการใช้ยา ให้ผู้ป่วยทราบ เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง ยาที่ผู้ป่วยได้รับ

 Metformin 500 mg 1x2 O pc.

Amlodipime 5 mg 2x1O pc.

Losartan (Tanzaril) 50 mg 1x2 O pc.

Simvastatin (Zocor) 10 mg 1x2 O hs.

Gemfibrozil (Lopid) 300 mg 2x2 O ac.

Glibenclaminde 5 mg 2x2 pc.

NPH 10 u เข้า sc hs.

      Environment and Economic (E)

แนะนำเรื่องการจัดวางสิ่งของภายในบ้านและรอบๆบ้านให้เป็นระเบียบ เพื่อนลดความเสี่ยงเรื่องของอุบัติเหตุ

     Treatment (T)

แนะนำเรื่องการปฏิบัติตัว เช่น การออกกำลังกาย การรับประทานอาหารที่เหมาะสมกับโรค การสังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นเช่น หน้ามืด ปวดศีรษะ มึนงง เป็นลมหมดสติ ควรมาพบแพทย์ทันที

     Health (H)

แนะนำเรื่องการออกกำลังกาย ยืด เหยียดกล้ามเนื้อ ออกกำลังกายเบาๆ สัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 15 -30 นาที ควรลดน้ำหนักอย่าน้อย 1 กิโลกรัม/เดือน แนะนำเรื่องการดูและเท้า บริหารเท้า และข้อต่างๆ

     Outpatient Referral (O)

ย้ำเรื่องวันนัด ผู้ป่วยควรจะมาตรวจตามวันนัด คือวันที่ 31 สิงหาคม 54 เพื่อติดตามอาการในการมาทุกครั้งต้องถือใบนัดมาด้วยทุกครั้ง และนำยาทุกอย่างที่เหลืออยู่มาเพื่อสะดวกในการสั่งยาครั้งต่อไป

     Diet (D)

แนะนำเรื่องการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นผักใบเขียว ผลไม้ที่ไม่หวานมาก เช่น ควรงด ทุเรียน ลำไย มะม่วง ขนุน และดื่มน้ำอย่างเพียงพออย่างน้อย วันละประมาณ 8-10 แก้ว ไม่ควรรับประทานอาหารที่มีไขมันมาก หรืออาหารที่มีรสจัด  ควรทานอาหารที่มีรสจืด หรือรสกลางๆไม่หวาน หรือเค็มมาก

E : ผู้ป่วยตั้งใจฟัง เข้าใจในเรื่องที่แนะนำ ซักถามเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร เพราะชอบทานผลไม้รสหวานมาก อะไรที่รับประทานได้ มีแนวโน้มที่จะปฏิบัติตามคำแนะนำได้พอสมควร

 

Metformin [hydrochloride] 

ชื่อการค้า :  Metformin tablet 

รูปแบบยา :  ยาเม็ด

ยานี้ใช้สำหรับ   ยานี้ใช้เพื่อรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2

วิธีใช้ยา :  ยานี้อยู่ในรูปแบบยาเม็ด ใช้สำหรับรับประทาน โดยทั่วไปรับประทานวันละ 2-3 ครั้ง หรือให้ใช้ยานี้ตามวิธีใช้ที่ระบุบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด โดยห้ามใช้ยาในขนาดที่มากหรือน้อยกว่าที่ระบุ และหากมีข้อสงสัยให้สอบถามแพทย์หรือเภสัชกร

ควรรับประทานยานี้พร้อมหรือหลังอาหาร และควรรับประทานยาให้ตรงเวลาทุกครั้ง

สิ่งที่ควรแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบ :

การแพ้ยาเม็ทฟอร์มิน (metformin) หรือแพ้ยาอื่นๆ

การใช้ยาอื่นๆ ทั้งยาที่แพทย์สั่งจ่ายและยาที่ใช้เอง วิตามิน อาหารเสริม และยาสมุนไพรที่ท่านใช้อยู่ในขณะนี้หรือกำลังจะใช้

มีหรือเคยมีโรคหรือภาวะต่อไปนี้ ได้แก่ หัวใจวาย โรคหลอดเลือดสมอง ความดันโลหิตสูง ภาวะกรดคีโตนสูงในโลหิตหรือหมดสติจากเบาหวาน เคยได้รับการผ่าตัดบางส่วนของลำไส้เล็กออก โลหิตจาง โรคหัวใจ โรคปอด ถุงน้ำในรังไข่ โรคต่อมไทรอยด์ มีภาวะขาดน้ำง่าย

มีความผิดปกติของการทำงานของตับหรือไต

พฤติกรรมการดื่มสุรา

ตั้งครรภ์ หรือวางแผนจะตั้งครรภ์ หรือให้นมบุตร

หากต้องเข้ารับการผ่าตัด ทำฟัน หรือการเอ็กซ์เรย์ร่วมกับการฉีดสี ควรแจ้งให้แพทย์ทราบว่าท่านกำลังรับประทานยาmetformin อยู่

ก่อนเริ่มใช้ยาหรือระหว่างการรับประทานยานี้ หากมีอาการหรือภาวะต่อไปนี้ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที ได้แก่ การติดเชื้อรุนแรง ท้องเดินรุนแรง อาเจียน หรือมีไข้ หรือต้องอยู่ในภาวะที่จำเป็นต้องจำกัดน้ำ

หากลืมรับประทานยาหรือใช้ยา :

โดยทั่วไปถ้าลืมรับประทานยา ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าเป็นเวลาที่ใกล้กับมื้อต่อไป ให้ข้ามไปรับประทานยามื้อต่อไปเลยโดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า

อาการอันไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา :

1) อาการอันไม่พึงประสงค์ที่ต้องแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทันที

หายใจลำบาก หรือหายใจเร็ว ปวดหน้าอก หัวใจเต้นช้าหรือเต้นผิดจังหวะ เจ็บหรือปวดกล้ามเนื้อ หมดสติ หน้ามืด มึนงง รู้สึกไม่สบายท้องหรือปวดท้องผิดปกติ อ่อนแรง เหมื่อยล้าผิดปกติ อาเจียนรุนแรง ท้องเสีย เมื่อใช้ร่วมกับยาเบาหวานตัวอื่น อาจเกิดอาการน้ำตาลในเลือดต่ำ (hypoglycemia) ได้แก่ กระสับกระส่าย สับสน ไม่มีสมาธิ หงุดหงิดง่าย อารมณ์หรือพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปอย่างทันทีทันใด รู้สึกหิว ซีด คลื่นไส้ เหนื่อยล้า เหงื่อออก ปวดศีรษะ ใจสั่น ปากชา เสียวแปลบที่บริเวณปลายนิ้ว ตัวสั่น กล้ามเนื้ออ่อนแรง มองภาพไม่ชัด รู้สึกหนาว หาวบ่อย หัวใจเต้นเร็ว หายใจตื้น วิงเวียน หมดสติ หรือมีอาการชัก ยานี้อาจทำให้เกิดภาวะน้ำตาลต่ำเมื่อใช้ร่วมกับยาเบาหวานตัวอื่น แก้ไขเบื้องต้นโดยรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล เช่น ลูกอม น้ำผลไม้

2) อาการอันไม่พึงประสงค์อื่นที่อาจเกิดระหว่างใช้ยา หากเป็นต่อเนื่อง หรือ รบกวนชีวิตประจำวัน ให้ แจ้งแพทย์หรือเภสัชกรทราบ

ความอยากอาหารลดลง ท้องอืด มีอาการแสบยอดอก รู้สึกถึงรสชาติ โลหะในปาก ปวดท้องเล็กน้อย น้ำหนักลด คลื่นไส้ ท้องผูก ปวดศีรษะ ไอ จาม น้ำมูกไหล

การเก็บรักษายา :

เก็บยานี้ในภาชนะบรรจุเดิมที่บรรจุมา ปิดภาชนะให้สนิท และเก็บให้พ้นมือเด็ก

เก็บยานี้ที่อุณหภูมิห้องโดยไม่ให้อยู่ในที่ร้อนมากกว่า 30 องศาเซลเซียส เช่น บริเวณที่ถูกแสงแดดโดยตรง และไม่เก็บยาในบริเวณที่เปียกหรือชื้น

ทิ้งยานี้เมื่อยาหมดอายุ

http://www.yaandyou.net/index.php/component/drug/?nsetidT=2474&drugname=METFORMIN&drugtype=t

 

 

 

คำสำคัญ (Tags): #เบาหวาน
หมายเลขบันทึก: 455344เขียนเมื่อ 21 สิงหาคม 2011 21:53 น. ()แก้ไขเมื่อ 22 มิถุนายน 2012 15:28 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท