ครองตน ครองคน ครองงาน ย่อมครองใจ
ในช่วงการเรียนวิชาภาวะผู้นำทางการศึกษา อาจารย์ที่สอนได้ให้ฝึกเขียนบทความ จากการข่าวที่พบเห็นในชีวิตประจำวัน (แต่ขอให้เกี่ยวกับการบริหารการศึกษา) ก็เลยไ้ด้เขียนเรื่องนี้ขึ้นมา ข่าวที่เล่าเก่าไปหน่อย แต่เรื่องการครองตน ครองคน ครองงาน อย่างไร ก็ยังใช้ได้เสมอ
ครองตน ครองคน ครองงาน ย่อมครองใจ
ขวัญใจนักข่าว [9 ม.ค. 52 - 15:05]
ในบรรดารัฐมนตรีในรัฐบาลชุดที่แล้ว ที่เจอคดียุบพรรคจนต้องกระเด็นจากตำแหน่ง และต้องเว้นวรรคทางการเมืองไปถึง 5 ปีนั้น... มีอยู่รายหนึ่ง ที่ผู้สื่อข่าวที่เกี่ยวข้องออกมาบ่นด้วยความเสียดาย ไม่อยากให้หลุดออกไปเลย
ได้แก่อดีตรัฐมนตรีว่าการการท่องเที่ยวและกีฬา คุณ วีระศักดิ์ โควสุรัตน์ จากพรรคชาติไทย
(ไทยรัฐ ปีที่ 60 ฉบับที่ 18616 วันศุกร์ ที่ 9 มกราคม 2552)
หลักการบริหารหนึ่งที่มีการพูดถึงกันเสมอคือ ครองตน ครองคน ครองงาน ซึ่งเป็นหลักในการทำให้ทำงานมีความมั่นคง
การครองตน คือ การรู้จักตนเอง คนเราต้องมีเป้าหมายในชีวิตที่แน่นอน เรียกว่ามีเป้าหมายแห่งตน รู้จักควบคุมตนหรือมีวินัยแห่งตน หมายความว่า ทำงานสำเร็จได้ด้วยตนเอง การครองตนที่ดีควรใช้หลักการดังต่อไปนี้ การรู้จักตนเองด้วยความมีสติ คือ มีความมั่นคงตั้งมั่นกับเป้าหมายแห่งตน และมีความละอายเกรงกลัวต่อบาป มีความอดทนและความสงบเสงี่ยม ให้เกียรติกับบุคคลทุกระดับชั้น มีความขยัน ให้ความร่วมมือกับบุคคลอื่นและรู้จักช่วยตนเอง ไม่ทำตนให้อยู่ในความประมาท เช่น การลุ่มหลงในอบายมุข พัฒนาตนเอง แสวงหาความรู้อยู่เสมอ รู้จักการถ่อมตน ไม่ยกตนข่มท่าน ไม่อวดเก่ง อวดดี ต้องเอาดีมาอวด มีความสำนึกในคุณงามความดีของตนเองและผู้อื่น
การครองคน คือ การรู้จักคนอื่น มองคนอื่นในแง่ดี ในการทำงานร่วมกับคนอื่น การครองคนเป็นเรื่องที่ยากที่สุด จึงควรทราบหลักการครองใจคน ซึ่งหลักทางพุทธศาสนาได้กำหนดไว้อย่างชัดเจนในที่นี้จะนำเสนอเฉพาะในส่วนที่สำคัญ ดังนี้ การรู้จักเสียสละแบ่งปันด้วยจิตใจที่โอบอ้อมอารี เป็นการครองใจคนที่ดีวิธีหนึ่ง เพราะการเป็นผู้ให้ทุกอย่างแก่บุคคลอื่น ย่อมจะได้รับผลตอบแทนที่มีค่ามากกว่าสิ่งของที่ให้ไป นั่นคือ ทำให้เกิดความรัก ความศรัทธา การรู้จักเลือกใช้วาจาที่อ่อนหวาน คนอื่นฟังแล้วสบายใจ อยากอยู่ใกล้ อยากคบค้าสมาคมด้วย ต้องมีความรับผิดชอบต่อคำพูดของตนเอง ตามภาษิตที่ว่า “พูดเป็นนายใจเป็นบ่าว” หมายความว่า ให้คิดก่อนพูด พูดแล้วต้องทำ ปฏิบัติตามอย่างที่พูด พลอยยินดีเมื่อผู้อื่นได้ดี ยกย่องชมเชยเมื่อผู้อื่นทำงานประสบความสำเร็จ ให้ความจริงใจ ให้ความช่วยเหลือในโอกาสอันควร การทำตนให้เป็นคนเสมอต้นเสมอปลาย คือ การติดต่อสัมพันธ์กับบุคคลอื่นอย่างสม่ำเสมอ ไม่ให้ขาดช่วงตอน ก็จะทำให้การทำงานร่วมกันอย่างต่อเนื่อง มีน้ำใจต่อกัน
การครองงาน คือ การรู้จักงานที่ตนเองกำลังทำ และทำงานอย่างมีความสุข รักและชอบในงานที่ตนเองกำลังทำอยู่ มีวิธีการครองงาน ดังนี้คือ การครองงานโดยใช้ความรู้และปัญญา กล่าวคือ ปัญญากับความรู้ต่างก็เกื้อกูลต่อกัน รู้จักการค้นหาความรู้ใหม่มาช่วยพัฒนางานที่ตนเองทำอยู่ให้ดีขึ้นอยู่เสมอ การครองงานโดยใช้หลักธรรมมุ่งมั่นสูงความสำเร็จ คือ การมีใจรัก มีความพากเพียรทำ ตั้งใจฝักใฝ่ และใช้ปัญญาไตร่ตรอง งานนั้นก็จะสำเร็จ เมื่องานสำเร็จ การทำงานก็จะมีความสุข มีความรักในงาน การให้ความรักและความเคารพในงานอาชีพของตน ไม่ดูถูกหรือให้ใครดูหมิ่นในงานของตน มีจริยธรรมในอาชีพ คือการซื่อสัตย์ต่องานในหน้าที่ของตน
การครองตน ครองคน ครองงาน เป็นศิลปะการทำงานให้มีความสุข บุคคลใดใช้หลักการตามที่กล่าวมาก็จะมีความสำเร็จในการทำงาน ฉะนั้น การครองตนก็คือการรู้จักตนเอง การครองคนคือการรู้จักผู้อื่น ส่วนการครองงานคือการมีสมาธิในการทำงาน อย่าหนีปัญหา แก้ปัญหาให้ถูกต้อง และตัวเองก็มีความสุขกับการทำงาน คนก็จะมีความสุข (ไพโรจน์ ขุนทอง. ม.ป.ป.)
อดีตรัฐมนตรีว่าการการท่องเที่ยวและกีฬา คุณวีระศักดิ์ โควสุรัตน์ จากพรรคชาติไทย ได้แสดงให้นักศึกษาสาขาการบริหารการศึกษาอย่างเราๆ ท่านๆ ได้ตระหนักว่า หากปฏิบัติหน้าที่ผู้นำโดยใช้หลักการครองตน ครองคน ครองงานแล้ว ย่อมครองใจคนได้ และเมื่อครองใจคนได้แล้วนั้น ไม่ว่าขั้วจะเปลี่ยน สีจะเปลี่ยน คนดีที่มีคุณภาพก็ย่อมข้ามผ่านสี ข้ามผ่านขั้วได้ด้วยแรงดึงดูดจากใจคน เฉกเช่นที่ คุณวีระศักดิ์ โควสุรัตน์ แม้ถูกเว้นวรรคจากการเมือง ก็ถูกดึงมาช่วยงานกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ในตำแหน่งที่ปรึกษาส่วนตัวรัฐมนตรีคนใหม่ และได้รับหน้าที่ให้เป็นประธานกรรมการงานสำคัญของกระทรวงหลายตำแหน่ง หากเป็นคนอื่นคงถูกผู้สื่อข่าว และเจ้าหน้าที่ยี้ แต่เมื่อเป็นคุณวีระศักดิ์ ขวัญใจของทุกคนแล้วนั้น... กลับเป็นผลงานสำคัญของรัฐมนตรีคนใหม่ ที่ดึงขวัญใจของคนทำงานกลับมาเป็นขวัญและกำลังใจให้การท่องเที่ยวและการกีฬาของไทยอีกครั้ง.
ความเห็น (2)
กำลังศึกษาความคิดรวบยอดของเรื่องนี้อยู่ ขอบคุณอาจารย์ครับ
ยินดีที่ได้แบ่งปันค่ะ