ระบบเครือข่าย (net work)
- ระบบคอมพิวเตอร์ที่มีตั้งแต่ 2 เครื่องขึ้นไป
ที่มีทางเชื่อมต่อกันด้วยเส้นทางการสื่อสารอย่างใดอย่างหนึ่งและเครือข่ายใดๆสามารถที่จะมีระบบเครือข่ายย่อยๆซ้อนอยู่ในตัวมันได้
วัตถุประสงค์ของการใช้เครือข่าย
- ใช้ทรัพยากรร่วมกัน เช่น เครื่องพิมพ์ พื้นที่ในฮาร์ดดิสก์
- ใช้ข้อมูลในไฟล์ร่วมกัน ยอดเงินในบัญชีธนาคาร
- ความง่ายในการดูแลระบบ
การสื่อสารข้อมูลและเครือข่าย
- การสื่อสารข้อมูล (data community) คือ การรับ ส่ง โอนย้ายหรือแลกเปลี่ยนข้อมูลและสารสนเทศระหว่างอุปกรณ์สื่อสารต่างๆ ผ่านสื่อนำข้อมูล
- เครือข่ายคอมพิวเตอร์ (computer network) คือการนำเครื่องคอมพิวเตอร์ตั้งแต่ 2 เครื่องขึ้นไป มาใช้ในการสื่อสารข้อมูล
องค์ประกอบของการสื่อสารข้อมูล
- ผู้ส่งข้อมูล (sender) คือ สิ่งที่ทำหน้าที่ส่งข้อมูลไปยังจุดหมายที่ต้องการ
- ผู้รับข้อมูล (receiver) สิ่งที่ทำหน้าที่รับข้อมูลที่ถูกส่งให้
- ข้อมูล (data) คือ ข้อมูลที่ผู้ส่งข้อมูลส่งไปยังผู้รับข้อมูล ข้อมูลอาจอยู่ในรูปของข้อความ เสียง ภาพเคลื่อนไหว และอื่นๆ
- สื่อนำข้อมูล (medium) คือ สิ่งที่ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการถ่ายข้อมูลจากผู้ส่งไปยังผู้รับ เช่น สายเคเบิล สายใยแก้วนำแสง อากาศ
- โปรโตคอล (protocol) คือกฏหรือวิธีที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่อการสื่อสารข้อมูล
องค์ประกอบของการสื่อสาร
ชนิดของสัญญาณ
- สัญญาณอนาล็อก Analog signal
- สัญญาณดิจิตอล Digital signal
- Analog signal
- เป็นสัญญาณต่อเนื่อง ลักษณะของคลื่นไซน์ sine wave ตัวอย่างการส่งข้อมูลที่เป็น analog คือการส่งข้อมูลผ่านระบบโทรศัพท์
- Hertz คือหน่วยวัดความถี่ของสัญญาณ โดยนับความถี่ที่เกิดขึ้น ใน 1 วินาทีมีการเปลี่ยนแปลงของระดับสัญญาณของระดับสัญญาณ 60 รอบแสดงว่าทีความถี่ 60 Hz
- Digital
- สัญญาณไม่ต่อเนื่อง ข้อมูลในเครื่องคอมพิวเตอร์ที่เปนเลขฐาน 2 จะถูกแทนด้วยสัญญาณ digital คือเป็น 0 และ 1 โดยการแทนข้อมูลสัญญาณแบบ Unipolar จะแทน 0 ด้วยสัญญาณที่เป็นกลาง และ 1 ด้วยสัญญาณที่เป็นบวก
- Bit rate เป็นอัตราความเร็วในการส่งข้อมูล โดยนับจำนวน bit ที่ส่งได้ในช่วง 1 วินาที เช่น ส่งข้อมูลได้ 14,400 bps (bit per seconds)
การเชื่อมต่อสายสื่อสาร
- การเชื่อมต่อสายสื่อสารแบบจุดต่อจุด point-to-point
- การเชื่อมต่อสายสื่อสารแบบหลายจุด Multipoint
การเชื่อมต่อสายสื่อสารแบบจุดต่อจุด point-to-point
- เชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์สื่อสารสองตัวเท่านั้น ทำให้ใช้ความสามารถของสื่อส่งข้อมูลได้เต็มที่
- การสื่อสารเกิดขึ้นได้ทันที เพราะที่จะรับและส่งอยู่เสมอ
การเชื่อมสายสื่อสารแบบหลายจุด Multipoint
- เชื่อมต่ออุปกรณ์มากกว่า 2 ตัว แบ่งกันใช้ส่งสื่อข้อมูล
- ใช้เวลาหรือความสามารถในการส่งเป็นตัวแบ่งการใช้สื่อ
- การแบ่งเวลา
- ผลัดเปลี่ยนกันใช้เมื่อสื่อว่าง
- ผลัดเปี่ยนด้วยเวลาที่สม่ำเสมอ เช่น ทุกๆ 0.5 วินาที
- ผลัดเปลี่ยนกันตามลำดับความสำคัญ (priority)
- การแบ่งตามความสามารถ
- ใช้สื่อได้เมือต้องการ แต่จะทำให้ความเร็วในการสื่อสารลดลง
วิธีการสื่อสารข้อมูล
- แบบอนุกรม
- ส่งข้อมูลครั้งละ 1 bit ส่งข้อมู้ลได้ช้า
- ราคาถูกใช้ในการสื่อสารระหว่างโทรศัพท์
- แบบขนาน
- ส่งข้อมูลครั้งละหลาย bit ขนานกันไป ทำให้เร็วกว่าแบบอนุกรม
- ใช้ในการส่งข้อมูลระหว่างคอมพิวเตอร์
รูปแบบการสื่อสาร (mode of data transmission)
- Asynchronoun
- ไม่มีจังหวะการส่งข้อมูล แต่จะมีช่องว่างในการส่ง (gap) และสัญญาณบอกจุดเริ่มต้น (start bit) และจุดสิ้นสุดของข้อมูล (stop bit )
- เช่น การส่งข้อมูลของแป้นพิมพ์ แบะโมเด็ม
รูปแบบการสื่อสาร (Mode of data transmission)
- Asynchronoun
- มีการให้จังหวะ โยใช้สัญญาณนาฬิกาเป็นตัวบอกจังหวะ
- นิยมใช้กับการข้อมูลที่มีการส่งข้อมูลปริมาณมากๆ ด้วยความเร็วสูง
ทิศทางการส่งข้อมูล
- Simple transmission
- ส่งข้อมูลเพียงอย่างเดียว เช่น การฟังวิทยุจากสถานีวิทยุ การส่งสัญญาณของสถานีไปยังเครื่องรับโทรศัพท์
- Half Duplex transmission
- แต่ละฝ่ายสามารถเป็นผู้รับและผู้ส่งได้ แต่ต้องสลับกัน เช่น การใช้วิทยุสื่อสาร ที่ผู้ส่งกดปุ่มเพื่อส่งข้อมูล
- Full Duplex transmission
- แลกเปลี่ยนข้อมูลทั้งผู้รับและผู้ส่ง โดยรับและส่งได้ในเวลาเดียวกัน เช่น การใช้โทรศัพท์
ประเภทของระบบเครือข่าย
- เครือข่ายท้องถิ่น (Local Area Network : LAN)
- เครือข่ายระดับประเทศ (Wide Area Network :WAN)
- MAN (Metropolitan Area Network)
เครือข่ายท้องถิ่น (Local Area Netwaork)
- เชื่อมโยงคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สื่อสารที่อยู่ในท้องที่ บริเวณเดียวกันเข้าด้วยกัน เช่น ภายในอาคาร หรือภายในองค์การทีมีระยะทางไม่ไกลมากนัก
เครือข่ายระดับประเทศ (Wide Area Network)
- เป็นเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมโยงระบบคอมพิวเตอร์ในระยะไกล เช่น การเชื่อมโยงระหว่างจังหวัด ระหว่างประเทศ
ประเภทของระบบเครือข่าย
MAN (metropolitan Area Network)
- เป็นการเชื่อมต่อเครือข่ายคอมพิวเตอร์บนพื้นที่ขนาดใหญ่เช่นเดียวกับ Wan แต่การเชื่อมต่อนั้น จะเป็นการเชื่อมต่อด้วยความเร็วสูง เช่นเดียวดับการเชื่อมแบบ LAN
เทคโนโลยีในการเชื่อมต่อเครือข่าย
- Ethernet/Fast Ethernet/Gigabit Ethernet Lan
- Wireless Lan
อีเทอร์เน็ต Ethernet/Fast Ethernet/Gogabit Ethernet Lan
- เป็นเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่พัฒนามาจากโครงสร้างการเชื่อมต่อแบบสายสัญญาณที่เรียกว่า บัส (Bus) ที่คอมฯทุกเครื่องต่อเชื่อมเข้ากับสายสัญญาณเส้นเดียวกัน
- ต่อมามีการพัฒนามาเป็นอีเทอร์เน็ต โดยพัฒนามาระบบการส่งสัญญาณผ่านอุปกรณ์กลางที่เรียกว่าฮับ (Hub) ที่มีโครงสร้างที่มีจุดรวมของสายสัญญาณที่จะต่อกระจายไปยังทุกสาย เิกิดการชนกันของข้อมูลได้การเชื่อมต่อแบบนี้จึงมีลักษณะเป็นแบบดาว
- ความเร็วของการรับส่งสัญญาณตั้งแต่ 10 ถึง 100 ล้านบิตต่อวินาที
เครือข่ายไร้สาย Wireless LAN
- ทำงานโดยใช้คลื่นวิทยุรับส่งกันระหว่างอุปกรณ์รับส่งสัญญาณที่ติดตั้งในคอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องกับสถานีฐานหรือ "จุดเข้าใช้" (Access point) ซึ่งเป็นตัวกลางในการติดต่อกันเองระหว่างอุปรับส่งกรณ์แต่ละเครื่อง ซึ่งมีอแดปเตอร์หรือการ์ดแลนด์ไร้สายเป็นตัวกลางเชื่อมต่อเข้ากับระบบ LAN ใช้สายธรรมดา
เทคโนโลยีการเชื่อมต่อเครือข่าย
- มาตรฐานการใช้งาน Wireless ในประเทศไทย
- IEEE 802.11 b
- Banwidth 11 Mb/s
- ระยะทางในที่โล่ง 100 m.
- IEEE 802.11 g
- Banwidth 54 Mb/s
- ระยะทางในที่โล่ง 50 m.
รูปแบบการส่งข้อมูลภายในเครือข่าย
simplex หมายถึงการรับ-ส่งข้อมูลได้อย่างเดียว ไม่สามารถตอบโต้
Duplex หมายถึง ความสามารถรับ-ส่งข้อมูลด้วยอุปกรณืชิ้นเดียวกัน ซึ่งแบ่งย่อยออกเป็น 2 ประเภท คือ
-
- Half Duplex รับและส่งข้อมูลได้ แต่ไม่สามารถทำพร้อมกันได้ กล่าวคือ ฝ่ายหนึ่งเป็นเป็นผู้ส่งข้อมูล แต่อีกฝ่ายต้องเป็นผู้รับ ไม่สามารถส่งได้จนกว่าอีกฝ่ายจะเลิกส่งข้อมูล และเปลี่ยนมาเป็นฝ่ายรับ เหมือนการใช่วิทยุสื่อสาร ได้แก่ Ethernet ประเภท 10 BaseT (10Mbps) เป็นต้น
- Full Duplex สมารถรับและส่งข้อมูลพร้อมกันได้ เหมือนการคุยผ่านโทรศัพท์ ได้แก่ Fast Ethernet (100Mbps) หรือ Gigabit Ethernet (1000Mbps) เป็นต้น
ข้อจำกัดของระบบเครือข่าย
- การเรียกใช้ข้อมูลทำได้ช้า
- ข้อมูลไม่สามารถใช้ได้ทันที
- ยากต่อการดูแลและควบคุม
รูปแบบของระบบเครือข่าย
ระบบเครือข่ายรูปแบบ Tree
- เป็นการผสมผสานกันระหว่างการต่อแบบ Bus และ Star หรือเป็นการต่อ Star ซ้อนกันหลายชั้น
ระบบเครือข่ายรูปแบบ Ring
- ข้อดีของระบบเครือข่ายรูปแบบ Ring
- ทุกๆ อุปกรณ์ที่เชื่อมต่อจะช่วยขยายสัญญาณ ทำให้สามารถต่อเป็นวงใหญ่ได้
- ข้อเสียของระบบเครือข่ายรูปแบบ Ring
- ถ้าอุปกรณ์บางตัวหรือสายเคเบิลชำรุด จะทำให้เครือข่ายทั้งหมดไม่สามารถใช้การได้ (ในกรณี Ring ทางเดียวกัน)
องค์ประกอบของเครือข่าย
- อุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ (Hardware)
- Routers
- Switch
- Hub
- Modem
- โมเด็มภายนอก External Modem
- โมเด็มภายใน Internal Modem
- โมเด็มไร้สาย
- ซอฟแวร์ (Software)
- ตัวกลางนำข้อมูล (Media)
- สายเคเบิล
- สายคู่บิดเกลียว(twisted pair)
- สายโคแอ็กเชียล (Coaxcial)
- สายใยแก้วนำแสง (Fiber Optic)
- คลื่นวิทยุ (ใช้กับ wireless LAN)
- การ์ด LAN
แสงอินฟาเรด Infrared
- ใช้แสงอินฟาเรด เป็นสื่อกลาง
- ทำการส่งข้อมูลโดยผ่าน Ir Da Port
- ใช้กับการสื่อสารข้อมูลระยะใกล้
- เช่น จาก remote control ไปยังโทรทัศน์
- การส่งข้อมูลระหว่างโทรศัพท์มือถือในระยะไกล
เครือข่ายคอมพิวเตอร์
- จำนวนเครื่องคอมพิวเตอร์ในเครือข่าย
- สื่อนำข้อมูล
- เครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์(Hardware)
- โปรแกรมคอมพิวเตอร์ในการสื่อสารข้อมูล(software)
การประยุกต์การใช้การสื่อสารข้อมูลและเครือข่ายคอมพิวเตอร์
- การรวมกลุ่มของการทำงาน
- การปะชุมระยะไกล
- การทำงานระยะไกล
- การแลกเปลี่ยนข้อมูลอิเล็กซ์ทรอนิก (EDI)
- อินเตอร์เน็ต