การสร้างมูลค่าเพิ่มหม่อนไหม

การสร้างมูลค่าเพิ่ม  หมายถึง  การนำทรัพยากรไปใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพและสร้างมูลค่าเพิ่มได้สูงสุด เช่น การนำรังไหมหรือเส้นไหมมาผลิตเป็นผงไหมเพื่อทำเครื่องสำอางต่างๆ เป็นต้น

การสร้างมูลค่าเพิ่มหม่อนไหม  ส่วนใหญ่ถ้าพูดถึงหม่อนไหมเราจะนึกถึงผ้าไหมที่ใช้เป็นเครื่องนุ่งห่ม เช่น เสื้อผ้าไหม ผ้าถุง ผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ ผ้าห่ม เป็นต้น แต่การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับหม่อนไหมมีอีกมากมาย ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

           1. หม่อน ส่วนประกอบของต้นหม่อนที่สามารถนำไปสร้างมูลค่าเพิ่มได้มีดังนี้

               1.1 ใบหม่อน เราสามารถนำใบหม่อนมาทำเป็นชาหม่อนได้ เป็นเครื่องดื่มที่มีรสชาติดีและบำรุงสุขภาพ สามารถดื่มได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ดื่มได้ทั้งร้อนและเย็น ซึ่งชาใบหม่อนมีคุณสมบัติดังนี้

-  ลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดโดยสาร Phytosterol ยับยั้งการดูดซึมคอเลสเตอรอลจากลำไส้ 

- ลดน้ำตาลในเลือด โดยสาร Deoxynojirimycin ที่ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ที่ย่อยสลายน้ำตาลและชะลอการดูดซึมน้ำตาลจากลำไส้มีผลในการลดระดับน้ำตาลในเลือด

-  ลดความดันโลหิต โดยสาร Gamma-amino butyric acid ที่มีคุณสมบัติในการลดความดันโลหิต

-  บำรุงร่างกาย ชาใบหม่อนยังมีแร่ธาตุและวิตามินต่างๆ และโปรตีนที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย

         1.2 ผลหม่อน หรือเรียกว่า มัลเบอรี่ เป็นผลไม้ที่ทรงคุณค่า เป็นผลไม้สมุนไพร บำรุงโลหิต บำรุงสายตาและเส้นผม ขจัดลม แก้ท้องผูก แก้พิษสุรา ซึ่งมีประโยชน์อีกหลายอย่างดังนี้   

-         ลดความเสี่ยงการเกิดโรคมะเร็ง และลดอาการแพ้ต่างๆ

-         ลดการดูดซึมของน้ำตาลในลำไส้เล็ก

-         ทำให้เลือดหมุนเวียนดี ยืดอายุเม็ดเลือดขาว หลอดเลือดแข็งแรง

-         ทำให้เซลล์เม็ดเลือดแดงเจริญเต็มที่ ถ้าขาดจะเป็นโรคโลหิตจาง

-         ทำให้เซลล์ประสาทไขสันหลังและสมองเจริญเป็นปกติ

นอกจากผลหม่อนจะรับประทานเป็นหม่อนผลสดแล้วเราสามารถนำไปเพิ่มมูลค่าได้หลายรูปแบบดังนี้

             - น้ำมัลเบอรี่                 

             - ไวน์หม่อน 

             - แยมหม่อน

             - เค๊กหน้าวุ้นมัลเบอรี่               

             - มัลฟินมัลเบอรี่               

             - มัลเบอรี่สมูทตี้              

             -ขนมปังมัลเบอรี่

              1.3 ต้นหม่อน การเลี้ยงไหมแต่ละรุ่นจะมีเศษกิ่งหม่อน ใบหม่อน และมูลไหมปริมาณมาก นอกจากนี้ในการตัดแต่งกิ่งหม่อนในแปลงแต่ละครั้งมีกิ่งหม่อนถูกตัดทิ้งเป็นปริมาณมาก ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้เป็นปุ๋ยในแปลงหม่อนทำให้หม่อนมีผลผลิตสูงขึ้น และการใช้กิ่งหม่อนคลุมดินยังช่วยรักษาความชื้นในดินได้ ส่วนกิ่งหม่อนที่เหลือมักถูกทิ้งเป็นขยะหรือถูกกำจัดโดยการเผาไฟ

              เพื่อเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับกิ่งหม่อนและมูลไหม เราสามารถนำเศษกิ่งหม่อนใบหม่อนและมูลไหมนำไปเป็นวัสดุเพาะเห็ดได้ โดยใช้วิธีการเพาะเช่นเดียวกับการเพาะเห็ดในถุงพลาสติกด้วยขี้เลื้อยไม้ยางพารา

    2. ไหม ส่วนประกอบของไหมที่สามารถนำไปสร้างมูลค่าเพิ่มได้มีดังนี้

        2.1 เส้นไหม นอกจากจะนำไปใช้เป็นเครื่องนุ่งห่มแล้วยังสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้อีกดังนี้

             1. ผงไหม คือโปรตีนที่ผลิตมาจากส่วนของใยไหม มี 2 ชนิด คือ ผงไหมจากกาวไหม เรียกว่า ผงไหมซิริซิน และผงไหมจากเส้นไหม เรียกว่า ผงไหมไฟโบรอิน ซึ่งเราสามารถนำไปใช้ประโยชน์อย่างมากมาย ได้แก่

                - ทำเครื่องสำอาง ผงไหมที่นำมาทำเครื่องสำอางจะช่วยเพิ่มสารอาหารให้เซลล์ที่สร้าง “คอลลาเจน” และ “อีลาสติน” ซึ่ง ทั้งคอลลาเจน และ อีลาสตินมีบทบาทสาคัญทำให้ผิวพรรณเต่งตึง ยืดหยุ่นและมีความชุ่มชื้น ซึ่งสามารถนำไปผลิตเป็นเครื่องสำอางได้หลายอย่างดังนี้

                        1. สบู่ ซึ่งมีคุณสมบัติดังนี้

                             - มีสารต้านเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรคผิวหนัง

                            - มีสารข่วยลดการอักเสบของผิวพรรณ

                            - ช่วยกำจัดเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพและช่วยยับยั้งการเสื่อมสภาพของเซลล์ผิวอ่อนแอทำให้ผิวพรรณเนียน นุ่ม กระชับ เปล่งปลั่งมากขึ้น ลดความมัน จุดด่างดำ ผิวหน้าและผิวกาย เพราะผงไหมมีสารสำคัญที่ช่วยสมานแผลที่เกิดจากการอักเสบของสิวเสี้ยน

                       2. แป้งฝุ่น   แป้งฝุ่นเนื้อเนียนละเอียด สูตรพิเศษควบคุมความมันต่อเนื่องยาวนาน 12 ชม. เนื้อแป้งบางเบาจากผงไข่มุก ผงไหม คอลลาเจนธรรมชาติ และวิตามินซี จึงช่วยลดการเกิดสิวพร้อมมอบผิวหน้าขาวกระจ่างใสเนียนสวย เป็นธรรมชาติ

              - ทำวัสดุการแพทย์และสมุนไพร เนื่องจากมีกรดอะมิโนอยู่มากถึง 16-18 ชนิด มีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยรักษาแผลให้หายเร็วขึ้น สามารถกำจัดเชื้อจุลินทรีย์บางชนิดที่เป็นสาเหตุโรคผิวหนัง ทั้งยังช่วยรักษาปริมาณน้ำในผิวหนัง กำจัดสิ่งสกปรกในเซลล์และยืดอายุเซลล์ได้ด้วย และยังสามารถนำมาผลิตเป็นไหมขัดฟันได้

              - ทำการเกษตร เช่นทำพลาสติกย่อยสลาย ผสมหัวอาหาร

     2.2 รังไหม สามารถนำไปสกัดเป็นผงไหมได้ และยังสามารถนำไปประดิษฐ์เป็นพวงกุญแจและดอกไม้ประดับในบ้านเรือนได้

        - พวงกุญแจจากรังไหม

        - ดอกไม้จากรังไหม                                              

        - สิ่งประดิษฐ์จากรังไหม

    2.3 มูลไหม ส่วนใหญ่จะใช้เป็นปุ๋ยในแปลงหม่อนทำให้หม่อนมีผลผลิตสูงขึ้น และมีการนำเศษมูลไหมไปเลี้ยงปลานิล พบว่าปลาเจริญเติบโตและมีน้ำหนักมากกว่าการใช้อาหารปลาลอยน้ำทั่วไป

                                                 นายประเวช  แสนนามวงษ์   

                                    ผู้อำนวยการสำนักงานหม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติฯ

                                                   เขต 2 จังหวัดอุดรธานี    

                    

 

 

[ธวัชชัย]

ขอบคุณที่ในความรู้ครับ