อำเภอบึงสามพัน ที่จังหวัดเพชรบูรณ์ เมื่อกอ่นเรียกว่าสมอทอด เป็นตลาดที่ประชาชนเขตนั้นมาซื้อของ ในแต่ละวัน เรียกว่าสมทอดเหนือสมอทอดใต้ ต่อมาตั้งชื่อใหม่เป็นอำเภอบึงสามพัน เพราะทางทิศตะวันออกของสมอทอดมีบึงใหญ่
มีตำนานกล่าวว่าสมัยก่อน ในบึงแห่งนั้นจะมีเสียงฆ้องดังในบึง ก็เลยใช้คนลงไปงมฆ้องในบึงตั้งสามพันคน ปรากฏว่าคนที่ลงไปงมฆ้องตายหมด จึงเรียกว่าบึงสามพัน เรื่องนี้เป็นมุขปาฐะผู้เขียนได้ยินได้ฟังมา อาจหาที่มาไม่ได้ แต่เป็นที่น่าสังเกตุว่า จังหวัดเพชรบูรณ์เป็นจังหวัดเดียวที่มีประเพณีอุ้มพระอาบน้ำ (พระพุทธรูปนะ ไม่ใช่พระสงฆ์ ) ในช่วงเดือนกันยายน
เป็นเรื่องที่เล่าสืบต่อกันมานะ ท่านใดอยากศึกษาก็ลองไปถามคนท้องถิ่นดู คนไทยเราชอบนิทานปรัมปรา นำเล่าสืบต่อกันมา
อย่างไรก็ตามจังหวัดเพชรบูรณ์ได้ชื่อเป็นสวิตเซอแลนด์ของเมืองไทย มีพื้นท่ลักษณะคล้ายชามเปล มีภูเขาล้อมรอบ เส้นทางรถจากกรุงเทพฯ ทางจตรงดิ่งทุกอำเภอจะมีรถสายเดียวผ่าน มีที่ท่องเที่ยวหลายแห่ง โดยเฉพาะเมืองศรีเทพ และเขาค้อ เป็นต้น ท่านไปหรือยัง ถ้ายังเชิญชวนท่านไปทานมะขามหวานนะครับ หนุ่มไปยลสาวหล่มได้รับรองติดใจ....ยากลืมเลือน
เพชรบูรณ์บ้านไร่คราไปถึง
สบตาซึ้งสาวงามนิยามฝัน
รอยยิ้มหวานเธอหยิบยื่นแอบตึ้นตัน
จึงนับวันจะย้อนเยือนเพื่อนคนเดิม
ช.ศรีอก