โครงการศึกษาการพัฒนาสถานะทางกฎหมายของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล

โครงการศึกษาการพัฒนาสถานะทางกฎหมายของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล

จาก “คนไร้รัฐ สู่ การได้รับการบันทึกในระบบทะเบียนราษฎร”

 

ที่มาของโครงการ

            ที่มาของโครงการ หรือความตั้งใจของผู้ศึกษานั้น คงต้องท้าวความถึง คำถามที่เกิดกับผู้ศึกษาเมื่อนานมาแล้ว ที่ว่าทำไมผู้ศึกษาถึงเกิดมาโดยมีเอกสารราชการหลายแผ่นที่บอกว่า ผู้ศึกษาเป็นใคร มาจากไหน และเหตุใดในสังคมแห่งความจริงที่ผู้ศึกษาอาศัยอยู่ยังคงมีคนอีกมากมาย ที่เกิดและใช้ชีวิตประจำวันโดยไม่มีเอกสารประจำตัวเช่นผู้ศึกษา ไม่มีการรับรู้อย่างเป็นทางการในสายตาของรัฐชาติว่าคนเหล่านี้เป็นใคร มาจากไหน ชวนให้คิดต่อไปว่าความไม่มีเอกสารและความไม่ได้รับการบันทึกในฐานข้อมูลประชากรของรัฐนั้น นำมาซึ่งผลร้ายต่อชีวิตของคนเหล่านั้นอย่างใดบ้าง และท้ายที่สุดแล้วหากความไม่มีนั้นนำมาซึ่งผลร้ายแล้ว เราจะจัดการกับผลร้ายนั้นรวมถึงแก้ปัญหาความไม่มีนั้นได้หรือไม่ อย่างไร

ทั้งนี้คำถามชวนคิดและกระบวนการแก้ปัญหาสถานะทางกฎหมายของบุคคลให้กับคนที่ไม่มีเอกสารประจำตัว หรือ คนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล หรือก็คือ คนไร้สถานะทางทะเบียนราษฎร นั้นมีอยู่แล้ว และได้นำไปใช้ในทางปฏิบัติมาเป็นเวลานาน โดยอาจารย์ของผู้ศึกษาและผู้ที่ทำงานด้านสิทธิในสถานะบุคคล ส่วนตัวผู้ศึกษาซึ่งมีความสนใจในปัญหาของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคลรวมถึงแนวทางการพัฒนาสถานะของคนกลุ่มนี้  แต่ด้วยการขาดแคลนความรู้ความเข้าใจในกฎหมายสถานะบุคคลและขาดแคลนประสบการณ์ ผู้ศึกษาจึงได้ร่างโครงการนี้ขึ้นเพื่อเป็นแนวทาง และตั้งประเด็นสำหรับตัวผู้ศึกษาเอง เกี่ยวกับการศึกษาหนทางการพัฒนาสถานะบุคคลของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคลทั้งโดยทางทฤษฎีและการปฏิบัติจริง ตลอดจน ปัญหาการถูกละเมิดสิทธิ การถูกจำกัดสิทธิของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล เพื่อที่ว่าผู้ศึกษาจะได้เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือและพัฒนาสถานะบุคคลให้กับคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคลซึ่งผู้ศึกษาเชื่อว่ายังคงมีอยู่จำนวนไม่น้อยในสังคมนี้ 

 

วัตถุประสงค์

1. เพื่อศึกษาปัญหาด้านสิทธิของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล
2. เพื่อศึกษากฎหมาย นโยบาย และแนวทางในการพัฒนาสถานะบุคคลของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล
3. เพื่อให้ความช่วยเหลือคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคลในการพัฒนาสถานะ
4. เพื่อเพิ่มพูนความรู้และประสบการณ์งานด้านสิทธิในสถานะบุคคลของผู้ศึกษา

 

ขอบเขตการศึกษา

1. มุ่งศึกษาโดยอาศัยตัวคนที่ไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล ที่มีอยู่จริงในสังคมเป็นฐานแห่งการศึกษา โดยเริ่มจากผู้ที่ขอความช่วยเหลือเรื่องสิทธิในสถานะบุคคลมายังโครงการบางกอกคลินิก ฯ  

2. ประเด็นที่มุ่งศึกษา

            2.1 สาเหตุของการตกเป็นคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล

2.2 ผลกระทบของการตกเป็นคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล เช่น การถูกละเมิดสิทธิ การถูกจำกัดสิทธิ ( เช่น สิทธิในการรักษาพยาบาล สิทธิในการศึกษา สิทธิในการเดินทาง)

            2.3 ประเภทของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล

            2.4 แนวทางการพัฒนาสถานะทางกฎหมายของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคล

2.5 การช่วยเหลือพัฒนาสถานะทางกฎหมายของคนไร้เอกสารพิสูจน์ทราบตัวบุคคลโดยการลงมือปฏิบัติจริง

 

ผู้ดำเนินโครงการ

            น.ส.พวงรัตน์ ปฐมสิริรักษ์