เรื่องเล่า "วิชาชีวิต"<๑> Reward Loop
Reward Loop คำนี้ผมได้ยินครั้งแรกจาก "หมอกอล์ฟ" อาจารย์จิตวิทยาของมหิดล ซึ่งรู้จักกันในงาน UKM 19 ที่ตรัง ซึ่งอธิบายพฤติกรรมการเรียนรู้ของผม ซึ่งเมื่อผมเรียนรู้สิ่งใดสิ่งหนึ่งแล้ว ปกติจะเรียนกันเป็นแท่งๆ แต่ผมก็จะนำความรู้แต่ละแท่งไปเชื่อมโยงกัน เกิดเป็นระบบการคิดแบบ Systematic thinking หรือการคิดเชิงระบบ
จากนั้นนำไปสู่การปฏิบัติ เมื่อปฏิบัติแล้วก็เกิด "ความสุข" ที่ได้ปฏิบัติ
ตาม Social Cognitive Theory ของแบนดูรา (Bandura, 1986) ถือว่าพฤติกรรมส่วนใหญ่ของปัจเจกบุคคลเกิดจากการเรียนรู้ ซึ่งการเรียนรู้ของปัจเจกบุคคลมีอยู่ 2 ส่วนด้วยกัน คือ
- การเรียนรู้จากประสบการณ์ตรงของตนเอง
- การเรียนรู้จากการสังเกตพฤติกรรมของคนอื่น หรือเป็นการเรียนรู้จากตัวแบบ (Modeling)
Reward loop นั้นเป็นการเรียนรู้จากพฤติกรรมของตนเอง แล้วมาผ่านกระบวนการคิดเชื่องโยงแล้วนำมาปฏิบัติ แล้วเกิดความสุข (ปิติ) จากการปฎิบัติ
ส่วนวิธีการของผมนั้น จะเป็นความสุข 2 ชั้น
- ชั้นที่ 1 เมื่อผมปฏิบัติแล้วก็เกิดความสุข
- ชั้นที่ 2 ผมนำความรู้นั้นไปถ่ายทอดให้นิสิต ทำนองเป็นเรื่องเล่า แล้วนิสิตจะ Reflection เขียนลงในสมุด Journal สกัดสิ่งที่ผมสอนออกมา บางครั้งก็เรียบเรียงเป็นคำคมต่างๆ เมื่อไปอ่านก็จะเกิดความสุขอีกครั้งหนึ่ง ว่าสิ่งที่ผมสอนนั้น นิสิตสื่อได้ เข้าใจได้ และนำไปปฏิบัติได้ด้วย
ตัวอย่างวันนี้ ผมจำเป็นจะต้องโทรศัพท์ไปเครือข่าย AIS ซึ่งผมมีเบอร์โทรอยู่ 1 เบอร์ เบอร์นี้ปกติโทรนาทีละ ๒ บาท...ผมจะคิดก่อนใช้
- ผมมีธุระที่จะโทรจริงๆ เพียง 1 หมายเลข และคงโทรประมาณ 10 นาที ผมจะต้องจ่ายเงินค่าโทร ๒๐ บาท ซึ่งมากไป
- ผมทราบว่า ถ้าสมัคร *500*10＃แล้วโทรออก จะสมัคร Package เหมาโทรทั้งวัน24 ชั่วโมง ตั้งแต่หลังเที่ยงคืน ถึงเที่ยงคืนของวันนั้น เว้นช่วงเวลา 17.00-22.00 น. ในเครือข่าย AIS จะเหมาจ่ายเพียง 9 บาทต่อวัน
- ถ้าสมมุติว่าค่าใช้จ่ายต่ำสุดของการโทรคือ 25 สตางค์ต่อนาที ผมควรโทรได้ 36 นาที ต่อวัน ก็จะคุ้มค่าการโทร 9 บาท
- ถ้าคนคิดโปรโมชั่น ก็คิดว่า ปรกติคนๆ หนึ่งโทรวันหนึ่งได้ 4 ชั่วโมงก็คงจะเพียงพอแล้ว
- แต่ผมจะสามารถโทรได้เกิน 4 ชั่วโมงแน่ แค่ใช้การประชุมสาย 30 นาที โทรรวมกัน 6 สาย ใช้เวลารวมกันทั้งหมด เท่ากับ ๒ ชั่วโมงครึ่งแล้ว (ผมคิดและปฏิบัติชนิดที่คนออกโปรโมชั่นคาดไม่ถึง ซึ่งคนที่คิดแบบผมคงมีแค่ 0.5 เปอร์เซนต์ ไม่อย่างนั้นบริษัทโทรศัพท์มือถือคงขาดทุนเป็นแน่)
ปกติผมจะมีสมุดจด มี List หมายเลขโทรศัพท์ ตระกูล AIS อยู่ประมาณ 50 เลขหมายเลข ผมก็จะเลือกโทรไปตามเบอร์เหล่านั้น เวลาโทรรวมน่าจะอยู่ประมาณ ๓-๔ ชั่วโมง
มาลองติดตามดูว่า วันนี้ผมโทรไปไหนได้ความรู้อะไรบ้าง
- โทรไปหาผู้วิจัย เรื่องความก้าวหน้าของการวิจัย UKM
- โทรไปหานายอนุชา ภวายน ซึ่งเป็นศิษย์เก่าพร้อมพรรณ สัมภาษณ์การงานของเขา และเชื่อมโยงกับครูยงยุทธ แสงดานุช
- โทรไปหานายต๋อง ซึ่งทำงานอยู่ม.มหิดล วิทยาเขตนครสวรรค์ สัมภาษณ์เพื่อเรียนรู้เรื่องการทำงานชุมชนของเขา
- โทรไปหาเพื่อนเก่า อิสระ อินตนัย ซึ่งอยู่ มอ.ปัตตานี ซึ่งมีญาติอยู่ที่อ.กันทรารมย์ จ.ศรีสะเกษ เพื่อถามผลกระทบเมื่อหลายวันก่อนที่ผ่านมา
- โทรไปหาอาจารย์รุจิเรศ ที่ม.มหิดล เพื่อเล่าเรื่องราวการทำละคร ผ่านรายวิชา "การจัดการดำเนินชีวิต" ซึ่งเป็นรายวิชาหนึ่งใน General education ซึ่งอาจารย์ท่านนี้ ผมได้โทรไปเรียนปรึกษาเรื่องการออกแบบกระบวนการสอน หัวข้อ "จิตตปัญญาศึกษา" และ "พุทธปัญญา" ผมจึงนำเรื่องละคร ไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้
- สิ่งที่ไม่ได้คาดหวังมาก่อน คือ ได้โทรไปมูลนิธิสคส ที่บ้านใหม่แถวเซ็นทรัลลาดพร้าว (แต่อยู่ซอยตรงกันข้าม) ผมได้ยินเสียงน้องใหม่ (พูดเร็วมากรู้สึกว่าจะเป็นน้องกิ๊ฟ) และได้ต่อสายให้คุยกับ "คุณอ้อ" และ "คุณธวัช"
กับ "คุณธวัช" ได้เล่าเรื่อง การสอนผ่านสมุด Journal ให้ฟัง ซึ่งคุณธวัชก็ให้ความสนใจมาก
ผมยังได้ขอความรู้จากคุณธวัชช่วงการเปลี่ยนถ่าย สคส จากการสนับสนุนของสกว มาเป็นมูลนิธิ ซึ่งได้ความรู้เชิงกระบวนการที่น่าสนใจ...
เรียนรู้เรื่องราวต่างๆ มากมาย เป็นความรู้ปฏิบัติของคนอื่นๆ ด้วยการเสียเงินเพียง 9 บาท ได้ความสุข จาก Reward Loop (เน้นตรงที่เสียเงินเพียง 9 บาท แทนที่จะเสียเป็นร้อยๆ บาท..อิอิ)
ความเห็น (2)
สวัสดีค่ะ อาจารย์สมลักษณ์
อาจารย์สบายดีนะคะ ได้เห็นบันทึกของอาจารย์อีกครั้ง ไม่ทันคลิกลิงก์ก็นึกในใจว่าต้องได้เรียนรู้อะไรที่น่าสนใจแน่ๆ ^_^
มาอ่านบันทึกนี้ได้เรียนรู้แนวคิดและแนวปฏิบัติของอาจารย์ เป็นแนวทางที่น่าสนใจมากๆ เลยนะคะ
วิธีคิดก่อนใช้นี่ ได้ผลที่น่าสนใจมากๆ ค่ะ เราสามารถลดต้นทุนได้เยอะเลยทีเดียว แถมยังได้รับประโยชน์ที่คุ้มค่าและฝึกนิสัยการประเมินและคิดก่อนใช้ได้ดีจริงๆ
ขอบคุณมากๆ ค่ะ ^_^
- เป็นกำลังได้มากทีเดียวครับน้องมะปราง
- เอาไว้พรุ่งนี้เล่าเรื่อง "กระเป๋าหาย" แล้วกัน "สนุกแน่" และมีแง่คิด