เมื่อลูกถามพ่อ "แหม่มปลาร้า" หมายถึงอะไร
ชลธี ธารทอง
ผู้เขียนเพลง "แหม่มปลาร้า"
สายัณห์ สัญญา
คนร้องเพลง "แหม่มปลาร้า"คนแรก
อดีตทหารจีไอชาวอเมริกัน ให้ช่วยตามหาหญิงคนรักชาวอุดรธานี
นายสตีฟ ดูอัน บรูกส์ อายุ 64 ปี และ นายบิล เอ็ดเวิร์ด ไวท์ สัญชาติอเมริกา ปัจจุบันอาศัยอยู่ในหมู่บ้านช้างแลนด์ อ.เมืองอุดรธานี ได้เข้าพบผู้สื่อข่าว เพื่อขอความช่วยเหลือ ให้ลงข่าวตามหาอดีตคนรัก สมัยที่ทั้งคู่มาเป็นทหารประจำการ อยู่ที่ฐานทัพอากาศสหรัฐอเมริกา ที่ จ.อุดรธานี เมื่อปี พ.ศ.2512 (ค.ศ.1969)
ที่มาของเพลง...แหม่มปลาร้า
(ขอบคุณภาพจากอินเตอร์เน็ต)
"ทำไมไม่ไป..อยู่อเมริกา..." ผมได้ยินพ่อร้องเพลงนี้บ่อยๆ
เมื่อเช้าพ่อเปิดวิทยุก็ได้ยินเพลงนี้อีก ผมเลยถามพ่อว่า "เพลงอะไร" เพราะฟังเนื้อร้องแล้วแปลกดี
พ่อบอกว่า เพลงนี้ชื่อ"แหม่มปลาร้า" เป็นเพลงเก่าสมัย"จีไอ"มาอยู่เมืองไทย
เมื่อผมทำหน้างง พ่อก็บอกว่า"จีไอ"หมายถึงทหารอเมริกันที่มาประจำอยู่เมืองไทย เพื่อเป็นกองหนุนให้กับทหารที่ทำสงครามอยู่ที่ประเทศเวียดนามในช่วงนั้น คือประมาณปี 2516-2517 ซึ่งพ่อยอมรับอกว่า "เล่าจากความจำลางๆนะ พ่อจำไม่แม่น"
คุณแม่ไปค้นคว้ามาเสริมว่า "จีไอ" เป็นคำย่อจากภาษาอังกฤษ คือ Government Issue ซึ่งแปลตรงๆหมายเรียกเข้ารับการเกณฑ์ทหาร และถูกนำมาใช้เรียกทหารสหรัฐที่ถูกส่งไปรบตามดินแดนต่างๆ โดยเฉพาะพวกที่ถูกเกณฑ์และส่งไปรบในสงครามเวียดนาม ซึ่งเกิดขึ้นระหว่าง พ.ศ.2497-2518
"จีไอหลายคนเข้ามาอยู่ในประเทศไทย เพราะตอนนั้นรัฐบาลไทยเป็นพันธมิตรกับสหรัฐ จึงมีการตั้งฐานทัพสหรัฐหลายแห่งในเมืองไทย เช่น ที่ตาคลี อุดรธานี สัตหีบ ซึ่งในระหว่างที่ทหารอเมริกันเหล่านี้อยู่เมืองไทย หลายคนก็มีภรรยาเป็นคนไทยและมีลูกด้วยกัน หนูคงเคยได้ยินคำเรียกลูกของคนไทยกับทหารอเมริกันว่า ลูกจีไอ"
พ่อบอกว่า ในยุคนั้น มีเพลงเกี่ยวกับ"เมียฝรั่ง"คือ"เมียเช่า"เยอะมาก ซึ่งเนื้อหาส่วนใหญ่จะไม่ค่อยชื่นชมผู้หญิงเหล่านี้
"เพลงแหม่มปลาร้าก็เป็นเพลงที่ต่อว่าผู้หญิงพวกนี้" พ่อบอก และย้ำกับฉันว่า ความจริงไม่ใช่ความผิดของผู้หญิงเหล่านี้ เพราะพวกเธอก็คงไม่มีทางเลือก จึงสมัครใจเป็น"เมียเช่า"ของทหารจีไอ
แม่เสริมว่า ประวัติศาสตร์บันทึกว่าเมื่อสงครามเวียดนามจบ คอมมิวนิสต์มีชัยชนะเหนือรัฐบาลที่มีสหรัฐอเมริกาหนุนหลังทั้งในเขมร ลาว และเวียดนาม ขณะที่เมืองไทย ก็มีคนไทยกลุ่มหนึ่งเดินขบวนขับไล่ฐานทัพสหรัฐในไทย ทำให้รัฐบาลสหรัฐตัดสินใจถอนทหารออกจากประเทศไทย และเมื่อ"จีไอ"เดินทางกลับประเทศ ก็มีหญิงสาวจำนวนมากตกอับ
ทั้งพ่อและแม่บอกฉันว่า เนื้อหาของเพลง"แหม่ปลาร้า" สะท้อนสังคมและประวัติศาสตร์ไทยเกี่ยวกับเรื่องนี้ได้ดี แม้อาจจะมีคำตำหนิพวกเธอหลายประโยคก็ตาม
ลองฟังดูสิครับ...
เพลงแหม่มปลาร้า ...สายัณห์ สัญญา
...ทำไมไม่ไป..อยู่อเมริกา
คุณหญิงดอลลาร์ กลับมาทำไมเมืองไทย
ไปกินหมูแฮม ไข่ดาวหนมปังอันใหญ่
ไอ้หนุ่มจีไอ มันคอยเอาใจ เอาใจโอ้โอ๋
...จีไอนิโกร ฮัลโหลเซย์กู๊ดบาย
คุณหญิงคุณนาย เสียดายนั่งร้องไห้โฮ
จะหอบผ้าตามเขาไป ก็กลัวโดนโห่
ต้องเดินเซโซ เข้าบังกะโล หาผัวคนไทย
...ฮ่วย..บอกแล้วบ่ฟัง
มีผัวฝรั่ง เดี๋ยวมันก็ทิ้งเจ้าไป
โอ๊ย..อยากกินหมูแฮม อยากเป็นอีแหม่ม แล้วต้องมานั่งเจ็บใจ
แม่นางหน้ามน ก็คนมักง่าย มีผัวจีไอ สมใจละเด้อ..
...ทำไมไม่ไป ...อยู่อเมริกา
แม่แหม่มปลาร้า กลับมาทำไมเล่าเธอ
สมน้ำหน้าจัง ฝรั่งมันทิ้งแสนเกร่อ
ไปนั่งขายเบอร์ตามบาร์ กลับมาทำไม...
ความเห็น (4)
"แหม่มปลาร้า"..........มาฟัง "แหม่มน้ำชุบ" ของ ดอกรักบ้าง ครับ
- "แหม่มน้ำชุบ" ของ ดอกรัก ไปฟังไปอ่านมาแล้วครับ
- ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยม มาทักทาย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยกัน
- โชคดีมีสุขนะครับ
- รับทราบเลยครับว่าที่มาที่ไปของบทเพลง เพลงนี้มันมีที่มาที่ไป
- เป็นเพลงที่ผมฟังทีไร แต่ก่อนก็ขำ ๆ และสนุกกับบทเพลง
- วันนี้มีความรู้เหน็บหูบ้างหล่ะครับ
- ขอบคุณครับคุณบ่าวบ้านนอก
- ที่แวะมาเยี่ยม มาทักทาย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยกัน
- โชคดีมีสุขนะครับ