เสรี รุ่งสว่างเป็นนักร้องมีชื่อเสียงจากเพลงลูกทุ่งทำนองไทย
มีนักร้องเพลงลูกทุ่งหลายคนที่มีชื่อเสียงโด่งดังจากผลงานเพลงที่ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงไทย (หรือที่บางคนเรียกว่าเพลงไทยเดิม หรือ Thai Classical Music) เสรี รุ่งสว่างเป็นคนหนึ่งที่นับได้ว่าดังระเบิดครั้งแล้วครั้งเล่าจากเพลงลูกทุ่งทำนองไทย
เสรี รุ่งสว่าง มีชื่อจริงว่า กิตติกร หรือบุญลือ รุ่งสว่าง เกิด พ.ศ. ๒๔๙๘ เป็นนักร้องเพลงลูกทุ่งจากอำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรณบุรี เสรีจบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ แล้วประกอบอาชีพกรรมกรรับจ้างทั่วไป ได้รับการชักชวนเข้าสู่วงการเพลงลูกทุ่งจากสัมฤทธิ์ รุ่งโรจน์ และเอื้อ อารี โดยมีชลธี ธารทอง เป็นผู้แต่งเพลงให้ และนายห้างประจวบ จำปาทองเป็นผู้สนับสนุนและผลักดัน
มาถึงตอนนี้ต้องขอบันทึกชื่นชมชาวจังหวัดสุพรรณบุรีในฐานะเป็นจังหวัดที่มีนักร้องเพลงลูกทุ่ง คีตศิลปิน ศิลปินเพลงพื้นบ้าน หรือศิลปินด้านการร้องรำทำเพลงที่มีชื่อมากที่สุดเท่าที่ผมเคยทราบมา ที่เป็นนักร้องลูกทุ่ง เช่น สุรพล สมบัติเจริญ ก้าน แก้วสุพรรณ ไวพจน์ เพชรสุพรรณ พุ่มพวง ดวงจันทร์ สายัณห์ สัญญา เสรี รุ่งสว่าง ศรเพชร ศรสุพรรณ สังข์ทอง สีใส เด่นชัย สายสุพรรณ ดำ แดนสุพรรณ เมืองมนต์ สมบัติเจริญ สุรชัย สมบัติเจริญ อัมพร แหวนเพชร เป็นต้น ที่เป็นนักร้องเพลงไทยเดิมและผมชื่นชมที่สุดได้แก่ครูแจ้ง คล้ายสีทอง บรมครูด้านการขับร้องเพลงไทยและการขยับกรับขับเสภา ซึ่งก็เป็นคนสุพรรณ นักดนตรีไทยคนสำคัญที่สุดที่มีผลงานการแต่งเพลงไทยและแต่งตำราดนตรีไทยในยุค ๔๐ ปีที่ผ่านมาก็คือครูมนตรี ตราโมท คนสุพรรณบุรี ศิลปินเพลงพื้นบ้านที่มีชื่อเช่น ขวัญจิต ศรีประจันต์ แม่บัวผัน จันทร์ศรี ก็เป็นคนสุพรรณ (แม่บัวผันพื้นเพเป็นคนอ่างทองแต่มาอยู่สุพรรณ) นักแต่งเพลงลูกทุ่ง เช่น ธงชัย เล็กกัมพล (เพลงลารักจากสวนแตง เป็นต้น) โผผิน พรสุพรรณ (เพลงข้าวไม่มีขาย เป็นต้น) เป็นคนสุพรรณ ยิ่งยง โอภากุล ยืนยง โอภากุล พี่น้องฝาแฝดที่เป็นศิลปินเพลงเพื่อชีวิต โดยเฉพาะคนหลังที่รู้จักกันในนาม แอ๊ด คาราบาว ก็คือคนสุพรรณ
เสรีมีชื่อเสียงมากจากเพลง "จดหมายจากแม่" "เทพธิดาผ้าซิ่น" "ไอ้หนุ่มรถซุง" และ "เรียกพี่ได้ไหม" ที่แต่งโดย ชลธี ธารทอง เคยได้รับรางวัลจากงานกึ่งศตวรรษลูกทุ่งไทยจากเพลง "ไม้เรียว" และ "เทพธิดาผ้าซิ่น" ผลงานแต่งของชลธี ธารทอง
เท่าที่รวบรวมข้อมูลได้ เสรีร้องเพลงลูกทุ่งทำนองไทยไว้มาก ดูเหมือนว่าจะมากที่สุดเมื่อเทียบกับนักร้องลูกทุ่งคนอื่น ๆ มีอยู่หลายเพลงที่เป็นเพลงดัง ทำให้เสรีเป็นนักร้องลูกทุ่งมีชื่อเสียงจนถึงทุกวันนี้
ลองมาวิเคราะห์ดูว่าเพลงลุกทุ่งที่เสรีร้องดัดแปลงทำนองมาจากเพลงไทยเพลงอะไรกันบ้าง
กลุ่มที่ ๑ เพลงดัง
(๑) จดหมายจากแม่ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงห่วงอาลัย (แขกปัตตานี) ๒ ชั้น
เป็นเพลงดังเพลงแรกของเสรี ถือได้ว่าเป็นเพลงแจ้งเกิดในวงการเพลงลูกทุ่ง
(๒) หนุ่มทุ่งกระโจมทอง (หรือไอ้หนุ่มทุ่งกระโจมทอง) ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงพม่าแปลง ๒ ชั้น
- (บันทึกเสียงครั้งแรก) http://www.4shared.com/audio/guf_hVFU/68_____.htm
- (ร้องใหม่เพราะกว่าเดิม) http://www.4shared.com/audio/azrc9HWB/69_____.htm
เพลงนี้ดังมากจนมีเพลงร้องแก้ชื่อ “สาวเพชรบุรี” ร้องโดยนักร้องหญิงหลายคน ได้แก่
- พุ่มพวง ดวงจันทร์ http://www.4shared.com/audio/BI3EqrMt/_-__.htm
- คัทลียา มารศรี http://www.4shared.com/audio/JR918WBn/_-__.htm
- พรพรรณ วนา http://www.4shared.com/audio/yP5jSF65/__-_.htm
- เนย พัชชา http://www.4shared.com/audio/jri_grCq/_-__.htm
(หมายเหตุ หนุ่มทุ่งกระโจมทองเป็นหนุ่มที่อยู่บ้านทุ่งกระโจมทอง ตำบลหลักสอง อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร ใกล้วัดกระโจมทอง ซึ่งเคยมีเจ้าอาวาสชื่อพระครูสาครสุวรรณคุณ (หลวงพ่อสาย) ส่วนสาวเพชรบุรีเป็นสาวที่อยู่บริเวณวัดเพรียง ตำบลโพไร่หวาน อำเภอเมืองเพชรบุรี)
(๓) เรียกพี่ได้ไหม ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงทยอยญวน ๒ ชั้น เพลงนี้ดังมากเป็นเพลงขวัญใจของชายแก่
- http://www.4shared.com/audio/bldqKgrO/_-__.htm
- เมื่อเป็นเพลงดังก็มีเพลงน้องแก้ชื่อว่า “เรียกพี่ยังไหว”ร้องโดยยุ้ย ญาติเยอะhttp://www.4shared.com/audio/2zPx8M9T/__-_.htm
(๔) ไอ้หนุ่มรถซุง ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงจีนอาหนู ๒ ชั้น
(๕) ข้าวตั้งท้องน้องตั้งครรภ์ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงต้นวรเชษฐ์ (หรือเพลงต้นบรเทศ) ๒ ชั้น
กลุ่มที่ ๒ เพลงอื่น ๆ
(๖) คนจนแถลงการณ์ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงโสมส่องแสง ๓ ชั้น
(๗) ไอ้หนุ่มเครื่องไฟ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงกระต่ายเต้น ๒ ชั้น
(๘) อะเมซซิ่งสุพรรณ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงแม่แล้ลำปาง ๒ ชั้น
(๙) คืนอาลัย ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงลาวเสี่ยงเทียน ๒ ชั้น
(๑๐) ครูชายแดน ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงสร้อยสนตัด ๒ ชั้น
(๑๑) ผิดด้วยหรือที่ขี้เหร่ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงสาลิกาแก้ว ๒ ชั้น
(๑๒) โรคแพ้ความสวย ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงสีนวล ๒ ชั้น
(๑๓) รักคนแก่มีแต่รวย ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงคางคกปากสระ ชั้นเดียว
(๑๔) ลิเกธรรมะ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงราชนิเกลิง (กลอนลิเก) (ยังหาลิงค์ให้ฟังไม่ได้ต้องขออภัยด้วย)
(๑๕) หงษ์ปีกหัก ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงลาวจ้อย (หรือสร้อยแสงแดง) ๒ ชั้น (เป็นเพลงเก่าที่สุรพล สมบัติเจริญ เคยร้อง)
(๑๖) ลูกทุ่งเสี่ยงเทียน ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงลาวเสี่ยงเทียน ๒ ชั้น (เป็นเพลงเก่าที่ชินกร ไกรลาศ เคยร้อง)
กลุ่มที่ ๓ เพลงร้องคู่พุ่มพวงดวงจันทร์ สมัยที่ตั้งวงดนตรีด้วยกัน
(๑๗) กระจกส่องใจ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงแขกขาว ๒ ชั้น
(๑๘) บุปผานารี ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงนกเขาขะแมร์ ๓ ชั้น
(๑๙) ยิ่งนานยิ่งรัก ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงลาวสวยรวย ๒ ชั้น
(๒๐) ลาทีมิใช่ลาก่อน ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงลาวแพนน้อย ๒ ชั้น
กลุ่มที่ ๔ เพลงร้องคู่สมศรี มาลีวัลย์
(๒๑) ผิดนัดเพราะบัสเลน ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงแขกเชิญเจ้า ๒ ชั้น
- (ยังหาลิงค์ที่เสรีร้องไม่ได้ โปรดทดลองฟังที่ชิตณรงค์ ไผ่ทองร้องคู่พุ่มพวง ดวงจันทร์สมัยที่พุ่มพวงตั้งวงดนตรีใหม่ ๆแทน) http://www.4shared.com/audio/KeHFcah-/_____-_.htm
(๒๒) อยากชะลอความแก่ ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงลาวเลียบค่าย ๒ ชั้น (ยังหาลิงค์ให้ฟังไม่ได้ต้องขออภัยด้วย)
(๒๓) เบื่อง้อคนงอน ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงกระแตเล็ก ๒ ชั้น (ยังหาลิงค์ให้ฟังไม่ได้ต้องขออภัยด้วย)
วิพล นาคพันธ์
๙ ตุลาคม ๒๕๕๓
อ่านข่าวสารทั้งหมดของวิพล นาคพันธ์ ได้ที่ http://gotoknow.org/blog/wiphon/toc
ความเห็น (1)
สวัสดีคะ คุณครูวิพล
ไม่ทราบว่าหนูเคยรู้จักท่านจากที่ใด ทราบแต่ว่าเมื่อเห็นชื่อท่านแล้วคุ้นๆ
ท่านเคยเป็น ผอ.เขตกระบี่รึปล่าวคะ หรือไม่ก็เป็นเพื่อนพ่อของหนูสมัยเรียน
เดาๆเอาคะ แต่อย่างไรก็ขอกราบสวัสดี เพื่อนร่วมอาชีพครูน่ะคะ
ยินดีที่ได้รู้จักคะ