จากสถานการณ์พบการแพร่ระบาดของโรคไข้หวัดนก H5N1 ทั้งในคนและสัตว์ปีกในประเทศไทย ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และในอีกหลายประเทศ ทั่วโลก แสดงถึงความสามารถในการเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันโรคไข้หวัดนกทำได้เพียงระดับหนึ่งเท่านั้น เชื้อโรคไข้หวัดนกเป็นสิ่งที่คุกคามชีวิตสัตว์ปีกและมนุษย์ ส่งผล กระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมของมวลมนุษย์อย่างมหาศาล องค์การอนามัยโลกได้แจ้งเตือนให้ประเทศสมาชิกทั่วโลกเตรียมความพร้อมในการเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันการระบาดของโรคไข้หวัดนกและระบาดใหญ่ของโรคไข้หวัดใหญ่ เพื่อเป็นการบรรเทาความสูญเสียที่จะเกิดขึ้นตามมา
ด้วยเหตุที่ไม่สามารถคาดการณ์การระบาดล่วงหน้าได้ การซ้อมแผนเตรียมความพร้อมรับการระบาดของโรคไข้หวัดนกจึงเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างความมั่นใจการดำเนินงาน และทบทวนบทบาทภารกิจของภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง แม้หากไม่มีการระบาดก็เป็นการพัฒนาศักยภาพบุคลากรและความเข้มแข็งการเตรียมพร้อมที่จะรองรับความเสี่ยงของสถานการณ์โรคต่อไปได้ จังหวัดชัยนาท จึงได้จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการซ้อมแผนเตรียมพร้อมรับการระบาดของโรคไข้หวัดนก จังหวัดชัยนาท ปี 2553 โดยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดังนี้ สำนักงานปศุสัตว์จ.ชัยนาท สำนักงานสาธารณสุขจ.ชัยนาท สนง.เกษตรและสหกรณ์ จ.ชัยนาท สนง.ปกครอง จ.ชัยนาท สนง.ท้องถิ่น จ.ชัยนาทสนง.ประชาสัมพันธ์ จ.ชัยนาท สนง.แรงงาน จ.ชัยนาท สนง.สวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจ.ชัยนาท ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จ.ชัยนาท สนง.ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจ.ชัยนาท ตำรวจภูธร จ.ชัยนาท วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีชัยนาท สวท.จ.ชัยนาท และ รพท/รพช/สสอ
สรุปประเด็น ดังนี้
การเตรียมความพร้อมด้านความร่วมมือระหว่างหน่วยงานแบบบูรณาการ การจัดตั้งศูนย์ฯไข้หวัดนก ระดับจังหวัด ระดับอำเภอ แต่งตั้งคณะกรรมการและศูนย์ปฏิบัติการ ระดับจังหวัด โดยบูรณาการโรคไข้หวัดนกและการเตรียมพร้อมรับการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ เข้าด้วยกัน จัดทำแผนเตรียมความพร้อมรับการระบาดของโรคไข้หวัดนก และซักซ้อมแผนฯ
การเฝ้าระวัง และควบคุม การระบาดในสัตว์ปีก การจัดเวรประจำศูนย์ไข้หวัดนกและเวรสารวัตรทุกวัน การเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันการระบาดในคน
การเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันการระบาดในคน แบ่งออกเป็น 4 ระดับ ดังนี้
ระดับปกติ ดำเนินการตามแผน การเตรียมความพร้อม
ระดับที่ 2
พบสัตว์ปีกป่วยตายผิดปกติตามนิยามโรคไข้หวัดนก และพบผู้ป่วยต้องสงสัยติดเชื้อไข้หวัดนก ประเด็นย่อยที่จะดำเนินการ จัดตั้งศูนย์ฯไข้หวัดนก ระดับจังหวัด ระดับอำเภอ กำหนดผู้รับผิดชอบ โดยแต่งตั้งคณะกรรมการและศูนย์ปฏิบัติการ ระดับจังหวัด แบบบูรณาการจัดทำแผน เตรียมความพร้อม จัดระบบการติดต่อสื่อสาร และการประชาสัมพันธ์ เตรียมแผนช่วยเหลือในภาวะฉุกเฉิน และการบรรเทาทุกข์ในภาวะวิกฤต การเฝ้าระวัง และควบคุม การระบาดในสัตว์ปีก ถ่ายทอดความรู้ให้กับบุคลากรระดับต่างๆ จัดทีมสอบสวนโรคระบาด ติดตามและประเมินผล เป็นต้น
ระดับที่ 3
พบสัตว์ปีกป่วยตายด้วยโรคไข้หวัดนก และพบการติดต่อเชื้อไข้หวัดนกจากสัตว์จากสัตว์ปีกสู่คน ประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานแบบบูรณาการ ประเด็นย่อยที่จะดำเนินการ ดังนี้วางแผนระบบการติดต่อสื่อสารและการประชาสัมพันธ์ ประชาสัมพันธ์ข้อมูลแก่สาธารณชน /ประสานความร่วมมือกับสื่อมวลชน การแถลงข่าว / เผยแพร่ประชาสัมพันธ์สร้างความรู้ความเข้าใจกับประชาชน และสื่อมวลชน กำหนดการประชุม WAR ROOM กำหนดมาตรการต่างๆ เพื่อควบคุมโรคระบาดติดตาม เฝ้าระวัง ควบคุม และกำหนดบุคคลากรแพทย์/พยาบาล/จนท.รับผิดชอบ พร้อมอุปกรณ์ต่างๆ เป็นต้น
ระดับ 4
พบสัตว์ปีกป่วยตายด้วยโรคไข้หวัดนก และติดต่อสู่คน รวมทั้งมีการแพร่ระบาดจากคนสู่คน - การเตรียมความพร้อมด้านความร่วมมือระหว่างหน่วยงานแบบบูรณาการดำเนินการอย่างเข้มงวดและรวดเร็ว รวมทั้งกับกับแผนกำลังสำรองหรือพนักงานทดแทนในกรณีที่มีบุคลากรในหน่วยงานเจ็บป่วย หรือพนักงานในโรงงาน สถานประกอบการป่วยจำนวนมาก เช่น หน่วยงานด้านสาธารณูปโภค ไฟฟ้า ประปา ขนส่ง การคัดกรอง แยก จำกัดบริเวณ และมาตรการอื่นๆ เพื่อควบคุม เฝ้าระวัง ให้เข้าสู่สภาวะปกติอย่างรวดเร็ว
แหล่งที่มาของข้อมูล:
นายกันตภณ ปภากรเกตุรัตน์ (หมอโอ๋)นายสัตวแพทย์ชำนาญการ หัวหน้ากลุ่มงานพัฒนาสุขภาพสัตว์ สำนักงานปสุสัตว์จังหวัดชัยนาท
เห็นด้วย เพราะเป็นการเตรียมความพร้อมที่ดีมาก มีการจัดลำดับขบวบความคิด การบูณราการได้อย่าง complete
ดีมากเป็นการเตรียมความพร้อมก่อนเกิดเหตุการณ์จริง