|
ดวงดี
|
คนที่ว่าตนเองดวงไม่ดี นอกจากขาดความเชื่อมั่นในตนเองแล้ว ยังเท่ากับแช่งตัวเองอีกด้วย ควรคิดอยู่เสมอว่า ดวงดี ดวงดี ดวงดี เพราะได้คิดดี พูดดี ทำดีแล้ว
|
|
สัมมาสมาธิ
|
สมาธิในพระพุทธศาสนา จะต้องเป็นสัมมาสมาธิ ที่ประกอบพร้อมด้วยองค์อริยมรรค ผู้ปฏิบัติเมื่อจิตประชุมพร้อมลงสู่อริยมรรคแล้ว จิตจะดำเนินไปเพื่อความหมดกิเลสเท่านั้น ไม่เป็นไปเพื่อการพอกพูนกิเลส
|
|
วัด
|
การปฏิบัติธรรมนี้ เราจะไปปฏิบัติที่ไหน อย่างไร เราเอากายกับใจนั่นแหละไปปฏิบัติ ถ้าหากต่างว่าทุก ๆ ท่านอาจจะตั้ง ปณิธานว่า เราจะพยายามสร้างห้องพระในบ้านของเรานี้ ให้เป็นวัดน้อย ๆ ขึ้นมา และเราจะทำสมาธิภาวนาอยู่ในห้องพระ ของเรานี้ ในเมื่อไหว้พระ สวดมนต์ แผ่เมตตา นั่งสมาธิภาวนา ก็มีพระปฏิบัติกิจวัตรอยู่ในบ้านทุกวัน ถ้าหากภาวนาทำจิตให้สงบเป็นสมาธิขึ้นมาได้เพียงครั้งเดียว จะมีคุณค่ามากกว่านิมนต์พระตั้งหมื่นองค์ไปสวดมนต์ ให้พยายามหาโอกาสทำที่บ้านให้มากที่สุด โดยสร้างบ้านของเราให้มันเกิดเป็นวัด
|
|
สันโดษ
|
สันโดษแปลว่า ความพอ ไม่ได้หมายความว่าพอเฉพาะเท่าที่มีอยู่ แต่พอตามสติปัญญาความสามารถของตน มาไขความอยู่ตอนนี้ ใครจะมีความสามารถใช้สติปัญญาของตนเอง เพื่อประโยชน์แก่ตนเอง หรือส่วนรวม ขนาดไหน อย่างไร ใช้ไปเถอะ รวมแล้วคือ อย่าให้เกินขอบเขตของศีลห้าก็แล้วกัน
|
|
ผู้รู้
|
ผู้รู้ทั้งหลายท่านไม่อวดรู้ คนไม่รู้ชอบอวดรู้ เพราะกลัวคนอื่นเขาจะหาว่าตัวไม่เก่ง เพราะฉะนั้นนักปฏิบัตินี่ โง่… แสดงความโง่มากเท่าไรก็ยิ่งดี พระอรหันต์ผู้สำเร็จแล้ว ไม่เป็นบ้า ทำเหมือนเป็นบ้า รู้ฉลาดแต่ทำเหมือนโง่ ที่นี้รู้ว่าตัวเองบริสุทธิ์สะอาด ก็ทำเหมือนปุถุชน นี่คือ ลักษณะของพระอรหันต์
|
|
ปรารภเรื่องสังขาร
|
ต่อไปนี้จะลองทายชีวิตของตนเองดู ตกเดือนมีนาคมจะเกิดอะไรหนัก ๆ ซักอย่างหนึ่งทุกรอบปี ปีอายุ 76 เป็นปีมรณะ ปี 77 พอผ่านจากนี้ไปแล้ว ไม่มีอะไร แต่ปีอายุ 78 ถ้ารอดปี 78 ไปแล้วถึง 90 คณะศิษย์ที่ฟังอยู่ได้กราบอาราธนาขอให้หลวงพ่อมีอายุถึง 100 ปี ซึ่งหลวงพ่อไม่รับและได้กล่าวว่า "แล้วแต่พ่อเสี่ยวเขา" เมื่อกราบเรียน ถามว่าพ่อเสี่ยวหมายถึงอะไร หลวงพ่อกล่าวว่า พ่อเสี่ยวคือ พระยายมราช ซึ่งต่อมาภายหลังคณะศิษย์ได้กราบอาราธนาขอให้หลวงพ่อมีอายุถึง 100 ปีอีกครั้ง หลวงพ่อท่านกล่าวว่า "เออ… อยู่จนอยู่ไม่ได้นั่นแหละ" หมายเหตุ : หลวงพ่อปรารภสังขารเมื่อคราวอาพาธที่โรงพยาบาลมหาราช ขณะนั้นหลวงพ่อมีอายุ 76 ปี (หลวงพ่อละสังขารเมื่ออายุ 78 ปี)
|
|
เครื่องวัด
|
ใครสามารถทำสมาธิจิตลงไปให้สงบลงไปได้แล้ว สามารถที่จะอ่านจิตใจของตัวเองให้รู้ซึ้งลงไปว่า สภาพจิตของเราเป็นอย่างไร เรามีกิเลสตัวไหนมากและควรแก้ไขอย่างไร นี้เป็นจุดแรกที่เราจะต้องอ่านตัวของเราเองให้ออก จะว่าสิ่งอื่นผิด สิ่งอื่นถูก นั้นไม่สำคัญ แม้ว่าเราจะรู้อะไรผิด อะไรถูก แต่เป็นเรื่องนอกตัวนั้นไม่สำคัญ สำคัญอยู่ที่ว่าเราอ่านจิตใจของเรา แล้วก็ปรับโทษตัวเอง แล้วก็ตัดสินตัวเอง ว่าตัวเองผิด ตัวเองถูกนั้นแหละ เป็นเรื่องสำคัญที่สุด ถ้าหากเราไม่สามารถระวังจุดนี้ได้ เราจะปฏิบัติ หรือบำเพ็ญเพียรภาวนาแค่ไหน ก็ไม่มีทางที่จะแก้ไขตัวเองได้
|
|
อยากมีคุณธรรม
|
ความปรารถนาของมนุษย์ในสังคมนี้เราพอที่จะสรุปได้กันเพียง 5 ข้อเท่านั้น ว่าเราเกิดมาแล้วเราต้องการอะไร เราต้องการความมีลาภ ต้องการความมียศ ต้องการการสรรเสริญ ต้องการความสุขและอำนาจ ความต้องการเหล่านี้ถูกกระตุ้นเตือนด้วยอำนาจของกิเลส จึงทำให้เราเกิดความทะเยอทะยาน ดังนั้น สิ่งทั้ง 5 นี้ ทุกคนมีสิทธิและเสรีภาพในการแสวงหา แต่การแสวงหาก็ควรมีขอบเขต ขอบเขตก็คือศีล 5 ข้ออีกนั่นแหละ เพราะฉะนั้นศีล 5 จึงเป็นคุณธรรม เป็นขอบเขตของการใช้กิเลสให้เกิดประโยชน์โดยความเป็นธรรม
|
|
ระลึกถึงความตาย
|
ความตายโดยปกติที่เราไม่ค่อยจะได้พิจารณาให้รู้เห็นกันได้พระพุทธเจ้าทรงถามพระอานนท์ว่า "อานนท์ เธอระลึกถึงความตายวันละกี่ครั้ง" พระอานนท์ก็ทูลตอบว่า "ข้าพระองค์ระลึกถึงความตายวันละพันครั้ง" พระพุทธเจ้ารับสั่งว่า "อานนท์ยังประมาทอยู่มาก ระลึกถึงความตายวันละพันครั้ง เราตถาคตระลึกถึงความตายอยู่ทุกลมหายใจ" นี้ลองพิจารณาคำพระดำรัสของพระพุทธเจ้าว่าพระองค์ระลึกถึงความตายทุกลมหายใจ ท่านกำหนดเอาอะไรที่ระลึกถึงความตายทุกลมหายใจ ท่านกำหนดเอาลมหายใจเข้า ลมหายใจออกเป็นเครื่องหมายเพราะว่าลมหายใจที่สูดเข้าไปแล้ว ถ้ามันไม่ออกมาก็ตาย ลมหายใจที่ปล่อยออกไปแล้ว ถ้าไม่กลับคืนมาก็ตาย พระพุทธเจ้ากำหนดรู้ลงไปที่ลมหายใจเข้า-ออก เข้า-ออก รู้อยู่ที่ลมหายใจทุกจังหวะลมหายใจ อันนี้เรียกว่าการระลึกถึงความตาย เอาลมหายใจเป็นเครื่องหมายแห่งการเกิดและความตาย เอาลมหายใจเป็นเครื่องหมายแห่งความเกิดและความดับ อันนี้เป็นอุบายระลึกถึงความตายโดยย่อ ๆ
|
|