จิตสาธารณะ สู่ อสม.น้อย
การพัฒนาแกนนำเด็กเพื่อสร้างเสริมสุขภาวะในชุมชน
เมื่อสัปดาห์สุดท้ายของเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา พี่ที่ทำงาน (กานต์ จันทวงษ์) ได้ชวนไปช่วยเป็นผู้ดำเนินการเวทีพัฒนาเครือข่ายเด็กแกนนำในอำเภอพุทธมณฑล ในโครงการพัฒนาแกนนำเครือข่ายพลเมืองเด็กเพื่อการสร้างเสริมสุขภาวะในระดับอำเภอ สนับสนุนโดย สอส./สสส. ณ ห้องบุญศิริ อาคารฝึกอบรม สถาบันพัฒนาสุขภาพอาเซียน มหาวิทยาลัยมหิดล ผู้เข้าร่วมในครั้งนี้ประกอบไปด้วย เด็กๆ เยาวชนที่เป็นแกนนำในอำเภอพุทธมณฑลที่มี ๑๘ ตำบลด้วยกัน นักเรียนจาก กศน. และอสม.ในแต่ละพื้นที่ที่จะมาเป็นพี่เลี้ยงให้กับเด็กๆ รวมแล้วประมาณ ๑๒๐ คน
ต้นทุนทางสังคมและประสบการณ์
ผู้ใหญ่
คณะทำงานนำโดย ผศ.(พิเศษ)ดร.เนตร หงษ์ไกรเลิศ เริงวิชญ์ นิลโคตร สนั่น ไชยเสน และ กานต์ จันทวงษ์ เป็นหัวหน้าโครงการ โดยมี ผศ.ดร.วิรัตน์ คำศรีจันทร์ เป็นที่ปรึกษาโครงการ ซึ่งเป็นทีมที่มีทุนทางสังคมสูง ก่อนวันที่จะมีการพัฒนาแกนนำ ได้มีเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างสถาบันวิชาการและชุมชน เมื่อวันที่ ๗ กรกฎาคม ๕๓ ผู้ร่วมเวทีประกอบไปด้วย อาจารย์ นักวิจัย นักวิชาการสาธารณสุข ตัวแทนจาก อปท. แกนนำ อสม. แกนนำครูจากโรงเรียนในเขตอำเภอพุทธมณฑล กลุ่มปัจเจก และตัวแทนจากชมรมสร้างเสริมสุขภาพ รวมแล้วประมาณ ๓๐ ท่านด้วยกัน
ทุกท่านเป็นกลุ่มคนอาสาที่ลุกขึ้นมาทำอะไรเพื่อเด็กในชุมชนมากมาย เป็นผู้ใหญ่ที่รวมตัวกันทำกิจกรรม รวมตัวกิจกรรมให้กับเด็กๆ เช่น โครงการสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนและชุมชน โครงการโรงเรียนสร้างเสริมสุขภาพ โครงการค่ายเด็กศาลาดิน (พี่สอนน้อง) เป็นการผนวกการทำงานของท้องถิ่น สถานศึกษา สมาชิกในชุมชน ซึ่งต่างก็เป็นภูมิปัญญาให้กันและกันเสมอมา
เด็ก/เยาวชน
ความเป็นลูกหลานในชุมชนที่ไม่ธรรมดา อำเภอพุทธมณฑลมีสถานศึกษาตั้งแต่ระดับประถม มัธยม สายอาชีพ สายสามัญ ระดับหัวกะทิทางด้านวิทยาศาสตร์ ศิลปะ/การแสดง ระดับบัณฑิตศึกษา อย่างเทคโนโลยีราชมงคล มหาวิทยาลัยมหิดล เด็กๆ เยาวชนในชุมชนมีภาวะผู้นำที่ดี ผ่านเวทีย่อยๆ ที่ทั้งชุมชน สถานศึกษาต่างๆ จัดกิจกรรมให้ ตัวกิจกรรมในแต่ละกิจกรรม แต่ละโครงการจะเป็นตัวช่วยกรอง ช่วยย่อยองค์ความรู้ให้กับเด็กๆ การจัดเวทีย่อยๆ ให้เด็กได้แสดงออก พัฒนาภาวะผู้นำ สร้างเสริมประสบการณ์ ให้เครื่องมือที่อาจแตกต่างกันไป เวทีแต่ละเวทีอาจพาไปสู่การพัฒนาเป็นเวทีเพื่อสร้างสภาเด็กต่อไป
ความพิถีพิถันในกระบวนการและบรรยากาศ
คุณกานต์ ได้สื่อโปสเตอร์ สติกเกอร์มากมายนำมาสร้างบรรยากาศรอบๆ ห้องประชุม จัด display ให้มีบรรยากาศแห่งการเรียนรู้ นอกจากมีสื่อเยอะแยะแล้ว ยังมีทีมพี่ๆ ในที่นี่ได้คุณชาตรี จากคณะเทคนิคการแพทย์มาเป็นผู้ดำเนินการช่วยกัน เป็นตัวกระตุ้นอีกทางให้กับเด็กได้ตื่นตัวตลอดเวลา
อาจารย์ประภาพรรณ อาจารย์เป็นประธานหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาการเสพติด ของสถาบันพัฒนาสุขภาพอาเซียน ได้นำเยาวชนจากโครงการของพระองค์หญิงฯ ซึ่งเป็นเยาวชนในชุมชนแถบเขตบางแคมาพูดคุยถึงประสบการณ์ในการใช้สารเสพติดทุกชนิด ซึ่งส่งผลเสียทั้งเรื่องการเรียน สุขภาพ ครอบครัว และสังคมของพวกเขา
เด็กๆ ให้ความสนใจ
ผู้ใหญ่ อย่างอสม.ก็ได้เรียนรู้
อาจารย์หมอสุริยเดว จากสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มาพูดคุยเรื่อง ทุนชีวิต ซึ่งอสม.บางท่านเป็นคุณพ่อ คุณแม่ของเยาวชนที่ได้พามาในวันนั้นด้วยให้ความสนใจพูดคุยแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันเป็นพิเศษ
การดึงประสบการณ์เพื่อการสร้างสรรค์งาน
ในวันสุดท้ายก่อนที่จะมีการพัฒนาโครงการย่อยๆ ของเด็กเพื่อนำไปปฏิบัติในชุมชน ได้พาเด็กๆ ไปรู้จักอำเภอพุทธมณฑลให้มากขึ้น โดยพาเรียนรู้เรื่องราวด้วยชุดภาพ พุทธมณฑล และต่อด้วยเกมเล็กๆ น้อย ซึ่งวันนี้เราได้อาจารย์ประภพจากคณะเทคนิคการแพทย์มาสมทบ และจะมาช่วยเป็น commentator ในการพัฒนาโครงการของเด็กๆ ในช่วงบ่ายอีกแรง
หลังจากที่เด็กๆ ได้เห็นภาพของพุทธมณฑลแล้วก็พาเด็กๆ นั่งสบายๆ นิ่งๆ เงียบๆ หลับตาลง หายใจเข้าช้าๆ หายใจออกยาวๆ พาคิดทบทวน และลองคิดจินตนาการว่าเราอยากเห็นพุทธมณฑลหรือชุมชนของเราเป็นอย่างไรต่อไปประมาณ ๒-๓ นาที ซึ่งเด็กๆ ก็ทำได้ดี .. เมื่อลืมตาขึ้น ทุกโต๊ะก็จะเห็นอุปกรณ์มี กระดาษปรู๊ฟ และสีเทียน ปากกาสักหลาด และให้ทุกคนช่วยกันวาดภาพตามที่เราจินตนาการ เด็กๆ ก็ไม่รอช้ารีบลงมือสร้างสรรค์ผลงานกันทันที ..
พี่ๆ จาก กศน.
ผลงานของเด็กๆ แต่ละชุมชนที่สร้างสรรค์กันเต็มที่ถึงแม้จะมีเวลา หรือมีอุปกรณ์อันจำกัดแต่ภาพแต่ละภาพก็สามารถสะท้อนประสบการณ์ที่ดีของเด็กๆ ได้เป็นอย่างดี
โครงการที่ได้รับการสนับสนุนจาก สอส./สสส. ยังไม่จบ แถมยังเกิดโครงการที่พัฒนาโดยเด็กๆ ในแต่ละชุมชนขึ้นมาอีก ร่วม ๒๐ โครงการ ซึ่งสะท้อนความถนัด(ทักษะ) ความเข้าใจ(ทัศนะ) ในการทำงานร่วมกันของพวกเขา ซึ่งในช่วง ๓ เดือนพวกเราจะตามลงไปดูพัฒนาการของพวกเขากัน.
-------------------------------------------------
เรื่องราว : ณัฐพัชร์ ทองคำ
ภาพ : ณัฐพัชร์ ทองคำ, ไพฑูรย์ กลั่นไพฑูรย์
สถานที่ : สถาบันพัฒนาสุขภาพอาเซียน มหิดล ศาลายา
ความเห็น (6)
พระมหาแล ขำสุข
แวะมาดูกิจกรรมดีๆของเด็กๆชาวพุทธมณฑล
เจริญพร
กราบนมัสการพระคุณเจ้า พระมหาแล ขำสุข (อาสโย)
- กิจกรรมของเด็กพุทธมณฑล ทำให้ได้เรียนรู้อะไรหลายอย่างคะ เราในฐานะนักวิชาการเติมเต็มให้เขา และเราก็ได้เรียนรู้จากเขาด้วยเช่นกันคะ เด็กๆ ภาวะผู้นำเขาดี กล้าคิด กล้าแสดงออกขึ้นเยอะ ..
- กราบนมัสการพระอาจารย์มหาแลคะ ..
- สาธุ สาธุ สาธุ ..
สวัสดี ครับ คุณ ณัฐพัชร์
ผลงานของเด็กๆ แต่ละชุมชนที่สร้างสรรค์กันเต็มที่ถึงแม้จะมีเวลา หรือมีอุปกรณ์อันจำกัดแต่ภาพแต่ละภาพก็สามารถสะท้อนประสบการณ์ที่ดีของเด็กๆ ได้เป็นอย่างดี
เป็นภาพที่สะท้อน และสร้างสรรค์
อ่านบันทึกนี้ ได้อะไรมากกว่าที่คิด จริง ๆ เลย ครับ
..
ขอบพระคุณ ครับ
เป็นกิจกรรมที่สานสองวัยให้ชุมชนเข้มแข็งยั่งยืน ขอบคุณพี่ณัฐ ค่ะ
สวัสดีค่ะ คุณแสงแห่งความดี
- งานคงยุ่งมากๆ ใช่ไหมค่ะ หายไปนานเลยค่ะ ..
- เด็กๆ ถ้าปล่อยให้เค้าได้คิด ได้รังสรรค์ผลงานออกมาเอง จะได้ผลงานที่สร้างสรรค์และสะท้อนมุมมองอะไรบางอย่างนะคะ ..
- แล้วนี่เป็นฝีมือภาพวาดของใครค่ะเนี่ยะ น้องเพชร หรือน้องดวงใจค๊ะ น่ารักจังเลยค่ะ ..
สวัสดีจ้า คุณน้องpoo :
- พาเยาวชนให้ได้เรียนรู้ และได้รู้จัก เห็นคุณค่าของลุงๆ ป้าๆ อสม. ที่มีจิตอาสา จิตสาธารณะดูแลชุมชนของเด็กๆ เองและพวกเราจะเป็นผู้ช่วยในที่นี้เรียกเด็กๆ ว่า อสม.น้อย หน่ะค่ะ คอยช่วยเหลือลุงๆ ป้าๆ ในการทำงานของอสม.
- เล็กๆ น้อยๆ ก็พากันเรียนรู้ และช่วยเหลือกันไป ..
- เลยนำศิลปะเข้ามาเป็นตัวช่วยเรียนรู้ค่ะ =)
- ฝากลิงค์ของ อาจารย์ ดร.วิรัตน์ เกี่ยวกับการ ปลูกฝังจิตสาธารณะและสร้างวิถีชุมชนผ่านกิจกรรมเรียนรู้ด้วยศิลปะ อ่านเล่นๆ ค่ะ