ภูมิปัญญาท้องถิ่นกล้วยตากพิษณุโลก

ภูมิปัญญาท้องถิ่นกล้วยตากพิษณุโลก วิธีทำกล้วยตาก เมื่อกล่าวถึงกล้วยตากเรามักจะนึกถึงกล้วยตากบางกระทุ่ม ของกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านเกาะคู จังหวัดพิษณุโลก เพราะเป็นกล้วยตากที่นุ่ม กลิ่นหอม รสหวาน อร่อย อีกทั้งยังสะอาด ปราศจากฝุ่นละอองและแมลงไต่ตอม ซึ่งรางวัล "สินค้าไทยดีเด่น" ประจำปี 2532 ได้รับรองคุณภาพไว้แล้ว มาดูซิว่า กล้วยตากบางกระทุ่มเขาทำกันอย่างไร เริ่มจากคัดพันพธุ์กล้วย จะต้องเป็นพันธุ์มะลิอ่อง ซึ่งปลูกกันมากในท้องที่นั้นอยู่แล้ว สังเกตได้โดยลักษณะผลโตไส้ขาว ไม่มีเมล็ด ตัดกล้วยทั้งเครือ เมื่อแก่ได้ที่แล้ว ชำแหละกล้วยเป็นหวี บ่มกล้วยให้สุก ใช้ใบตองรองพื้น เรียงกล้วยทับกันสูง 3-5 ชั้น คลุมผ้าพลาสติก 1 วัน แล้วเปิดผ้าพลาสติกออกทิ้งไว้อีก 3 วัน สังเกตจากใช้นิ้วมือปลิดที่ปลายลูกกล้วยจะหลุดออกโดยง่าย (หน้าร้อนควรบ่มบนพื้นดิน หน้าหนาวควรบ่มบนพื้นซีเมนต์) กล้วยสุกได้ที่แล้ว ปอกเปลือก ลอกเส้นใยข้างกล้วยออกให้หมด และใช้มีดตัดปลายลูกเล็กน้อย ป้องกันไม่ให้เกิดสีดำ จุ่มนำเกลือแล้วเรียงบนตะแกรง ตากในที่อบพลังแสงอาทิตย์ ซึ่งคลุมด้านบนด้วยพลาสติกแผ่นใหญ่สามารถปิดกันฝุ่นและแมลงได้ ตกเย็นเก็บรวบรวมกล้วยที่ตากไว้ด้วยกัน ห่อด้วยพลาสติกขนาดใหญ่ เพื่อให้ความร้อนจากกล้วยระอุต่อไป รุ่งเช้าจึงนำไปตากใหม่ ทำเช่นนี้ 6 วัน ก็จะได้กล้วยตากที่มีรูปทรงเป็นแท่งกลมๆ ด้วยวิธีการนี้จะไม่ต้องเสียเวลาในการกลับกล้วยเลย ถ้าต้องการกล้วยแบบผิวเรียบ หลังจากตากได้ 4 วัน ใช้มือคลึงกล้วย บีบให้แบน ตากต่อไปอีก 2 วัน แล้วบรรจุภาชนะแบบต่างๆ ในปริมาณต่างๆ กันตามลักษณะตลาดที่จัดส่ง ขั้นตอนนี้ก็ระมัดระวังรักษาความสะอาด โดยเตรียมกันในห้องกรุตาข่ายมุ้งลวดอย่างมิดชิด กล้วยอบหรือกล้วยตาก เป็นผลิตภัณฑ์หนึ่งที่ได้กำหนดคุณภาพไว้ให้เป็นไปตามมาตรฐานอุตสาหกรรม โดยกำหนดคุณลักษณะผลิตภัณฑ์ที่สำคัญดังนี้ สี ต้องมีสีตามธรรมชาติของกล้วยอบ กลิ่นรส ต้องมีกลิ่นรสตามธรรมชาติของกล้วยอบ หรือสวนประกอบที่ใช้ปรุงแต่งกลิ่นรส(ถ้ามี) ส่วนประกอบอื่นที่อาจมีได้เช่น น้ำเชื่อม น้ำผึ้ง หรือเครื่องปรุงแต่ง กลิ่นรสอื่น ลักษณะเนื้อ เนื้อต้องนุ่น ไม่แข็งกระด้าง ไม่เละ ไม่ยุ่ย และไม่มีเมล็ด ปราศจากสิ่งสกปรก แมลง และรอยกัด หรือรอยแทะ ซึ่งเกิดจากแมลงและสัตว์อื่นๆ ขนาดผล มีความสม่ำเสมอ ของขนาดผล น้ำหนักของกล้วยอบผลที่เล็กที่สุดและกล้วยอบผลที่ใหญ่ที่สุดในภาชนะบรรจุเดียวกัน จะต่างกันได้ไม่เกินร้อยละ 20 ของกล้วยอบผลที่ใหญ่ที่สุด สำหรับผลปริแตกมีได้ไม่เกินร้อยละ 10 ของจำนวนผล ความชื้น ไม่เกินร้อยละ 21 โดยน้ำหนัก