จินตนาการที่ได้สัมผัส...เมืองยะลา : ถอดบทเรียน (๑)
เหตุการณ์ความไม่สงบในสามจังหวัดชายแดนใต้ ทำให้ภาพของสามจังหวัดชายแดนใต้ ยิ่งทำให้ดูเป็นเหมือนดินแดนที่น่าสะพรึงกลัว ความไม่ไว้วางใจแทรกไปทุกส่วนของผู้คน เมื่อความหวาดระเเวงเป็นปัจจัยหลักของเมฆหมอกที่คลุมเมือง เเล้วผู้คนที่อยู่ตรงนั้นเขาจะมีความสุขกันอย่างไร?
บ่อยครั้งที่เรามักจินตนาการตามข้อมูลที่เราเสพอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน เเต่ไม่เคยได้สัมผัสกับของจริงว่า สิ่งที่เล่าอ้างกับความจริงนั้น ใช่จริงๆหรือไม่
ผมมีโอกาสได้เดินทางไปสามจังหวัดชายแดนใต้อีกครั้ง หลังจากที่เดินทางไปบ่อยๆในช่วงปีที่ผ่านมา เเต่ครั้งนี้เดินทางไปด้วยภารกิจที่ต่างจากที่เคย เเละครั้งนี้เป็นภารกิจที่ไม่บีบรัดหัวใจผมเหมือนครั้งก่อน การเดินทางของผมจึงสบายๆ เก็บเกี่ยว เรียนรู้ชีวิตผู้คนตามรายทาง เเละภารกิจครั้งนี้ก็เปิดโอกาสให้ผมใด้ทำอย่างที่คิดไว้
ผู้ประสานงานทั้งที่กรุงเทพฯ เเละยะลาโทรศัพท์มาหาผมหลายครั้งสำหรับการวางแผนการเดินทาง รวมไปถึงความห่วงใยของคนในพื้นที่ว่าผมควรไปพักที่ปัตตานี ไม่ใช่ที่ยะลาที่ผมกำลังคิดว่าผมจะไปพัก เเต่ผมก็ยังยืนยันว่าผมอยากมาพักที่ยะลา อย่างน้อยความคุ้นเคยที่ผมมีต่อพื้นที่ ผู้คนที่นี่ก็ทำให้ผมเหมือนกลับมาเยี่ยมพื้นที่ที่คุ้นชินอยู่บ้าง
เมื่อปีก่อนผมนึกย้อนภาพที่ พี่ยาว-ไมตรี(เกษตรยะลา) เอาทุเรียนมาให้ผม ๑ เข่ง เเล้วพี่ยาวค่อยๆบรรจงเเกะทุเรียนให้ผมได้ฉีกกินทีละพูๆ ทุเรียนพื้นเมืองยะลา รสชาติอร่อยหวานนัก เเต่รสชาติของมิตรภาพของพี่ยาว ก็ทำให้ผมประทับใจมากยิ่งกว่า เเละพี่สาวของผม (พี่อ้อย) สาวสำนักงานเกษตรจังหวัดฯ ที่คอยดูเเลเอาใจใส่ ประสานงานเรื่องการเดินทาง รวมถึงความห่วงใยที่มีให้ ผมรู้สึกผิดที่ไปถึงที่กลับไม่ได้เจอพี่อ้อย เพียงได้ฝากหนังสือที่ผมเขียนไปให้และคุยในทางโลกออนไลน์แทน
ท้องฟ้าที่ยะลายังขมุกขมัวไปด้วยเมฆฝน ความชุ่มฉ่ำของสายฝนทำให้ป่าที่สมบูรณ์ยิ่งเพิ่มความเขียวขจี ถนนในเทศบาลยะลายังสะอาดเหมือนเดิม ต้องชื่นชมเทศบาลยะลาที่ให้ความสนใจคุณภาพชีวิตของประชาชน อีกบรรยากาศหนึ่งสนามกีฬาที่คลาคล่ำไปด้วยผู้คนที่มาออกกำลังกายยามเย็น ผมแอบมองแม่ค้าน้ำปั่นจากนอกรั้ว เธอต้องทำหน้าที่ขายน้ำปั่น เเต่เวลาว่างๆจากลูกค้าเธอก็ยังเต้นแอโรบิคข้างๆรถเข็นของเธอนั่นเอง เเม้ว่าเสียงเพลงนำแอโรบิคฟังจากจุดนั้นแผ่วเบาเต็มที เป็นภาพชีวิตที่น่ารักๆ ของคนที่นี่ เเม่ค้าผลไม้เชื้อเชิญผมเข้ามายืนหลบฝนคราฝนพรำยามเย็น ไมตรีที่เอื้อนเอ่ยเชิญชวนคนแปลกหน้าแบบผม ทำให้ผมรู้สึกผ่อนคลายเเละปลอดภัยมากขึ้น
วันรุ่งขึ้นกับภารกิจที่รามัน ...
การต้อนรับที่น่าประทับใจของโรงพยาบาลรามัน บวกกับความเอาใจใส่ของพี่น้องที่นี่ ทำให้ ผมรู้สึกประทับใจเป็นอย่างมาก นอกจากงานที่ผมต้องมาเก็บเกี่ยว เรียนรู้ร่วม สิ่งที่ผมได้เรียนรู้มากกว่านั้นก็คือ อุดมการณ์อันเเรงกล้าของผู้บริหารโรงพยาบาลรามัน คุณหมอรอซาลี เเละความมุ่งมั่นทำงานด้วยใจของเหล่าขุนพลสุขภาพที่รามัน ท่ามกลางวิฤกติของปัญหาความรุนเเรง เเต่คือโอกาสที่โรงพยาบาลรามันได้ใช้อย่างเต็มที่ในการขับเคลื่อนโรงพยาบาล
"ผมมีหน้าที่เยียวยาคนของผมให้มีพลัง"
คุณหมอรอซาลี กล่าวประโยคนี้ในระหว่างนำเสนอเรื่องราวที่รามันให้ฟัง เเละประโยคนี้เองผมคิดว่าเป็นยุทธศาสตร์ที่สำคัญของผู้อำนวยการ ก็คือ การให้ความสำคัญกับคน โดยเฉพาะคนทำงานท่ามกลางความกดดันทั้งมวล คนต้องได้รับการเสริมพลังในทุกมิติ งานที่ยาก ท้าทายจึงจะขับเคลื่อนไปได้ด้วยใจที่เปี่ยมพลัง
ความท้าทายการทำงานคุณภาพของโรงพยาบาลรามัน จึงไม่ได้มีจุดเริ่มเหมือนที่อื่นๆ เเน่นอนว่าสิ่งที่น่าสนใจอย่างยิ่งสำหรับการเดินทางมาถอดบทเรียนในครั้งนี้ของผม ต้องค้นพบให้ได้ว่า เขาคิดอย่างไร เเละเขาทำอย่างไร จึงประสบความสำเร็จ งดงามและยั่งยืน...ซึ่งมันไม่ง่ายอย่างที่เราเคยไปเรียนรู้ยังที่อื่นๆในบริบทของโรงพยาบาลชุมชน
สิ่งที่ผมต้องทำในหน้าที่ผู้ถอดบทเรียนก็คือ นอกจากจะมาร่วมเรียนรู้ด้วยเเล้ว กระบวนการเรียนรู้ระหว่างผู้ถอดบทเรียน กับผู้รับการถอดบทเรียนก็สำคัญ เพราะนี่ก็ถือว่าเป็นโอกาสหนึ่งที่เราจะได้มาเเลกเปลี่ยนเรียนรู้ทัศนะกัน สำหรับผลลัพธ์ที่สำคัญอีกประการหนึ่งก็คือ ผมจะสื่อสารข้อมูลใหม่ อย่างไร? เพื่อให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุดสำหรับการขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพของโรงพยาบาลทั่วประเทศ...พันธกิจข้อหลังนี้คงต้องทำการบ้านที่เข้มข้นเเละประณีตเพียงพอที่จะนำเสนอต่อสาธารณะ
อย่างไรก็ตามการเดินทางไปโรงพยาบาลรามันในครั้งเเรก ก็เรียบร้อยไปด้วยดี รวมไปถึงแบกรับความประทับใจ ไมตรีจิตจากคนที่นี่ไว้เต็มที่ ขอขอบคุณผ่านบันทึกนี้ไปยัง พี่ที่ยะลา (พี่ไมตรี เเละพี่อ้อย) ที่คอยดูเเลเอาใจใส่ ขอบคุณ คุณหมอรอซาลี ปัตยะบุตร,คุณมารียา ปัตยะบุตร,คุณรุ่งทิพย์ ฉัตรสุวรรณ ตลอดจนเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลรามันทุกท่านครับ
อย่างที่ผมเกริ่นมาข้างต้น จินตนาการกับความเป็นจริง เราพบว่าหลายครั้งจินตนาการเราก็ผิดพลาดกันได้ง่าย หากเราเพียงเเต่เสพข้อมูล เเต่ไม่เคยเรียนรู้สิ่งที่เกิดขึ้นจริงๆ การถอดบทเรียนนอกจากเราจะเก็บเพียงข้อมูลเอกสารเเต่เพียงอย่างเดียว อาจไม่เพียงพอ หากไม่ได้สัมผัสกับกระบวนการที่เกิดขึ้นจริงๆในพื้นที่ ซึ่งกระบวนการเหล่านั้นมีชีวิต มีพลัง ที่เราหาอ่านจากข้อมูลใดๆไม่ได้ เเละบางครั้งข้อมูลก็ไม่ได้ให้เเง่มุมเหล่านี้ในมิติที่เราต้องการ
เก็บเกี่ยวรายทาง
ถอดบทเรียน โครงการสร้างเสริมสุขภาพผ่านกระบวนการคุณภาพที่ยั่งยืน(SHA)
จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร
ศาลายา,มหิดล
๑๘ กรกฏาคม ๒๕๕๓
ความเห็น (15)
สวัสดีค่ะ
.ดีใจด้วยที่คุณได้พบสิ่งที่ประทับใจ หลายอย่างก็ไม่สอดคล้องกับจินตนาการ ขอให้คุณทำงานอย่างมีความสุข และไม่ประมาท
ดิฉันก็สงสารพีน้องชาวสามจังหวัดชายแดนมากๆ จริงๆ
เห็นด้วยครับ การได้สัมผัสเหตุการณ์จริง เราจะ อิน และ ถ่ายทอดความรู้สึก ที่ได้มากกว่า คำบรรยาย ในกระดาษ
ขอบคุณครับ คุณอุดมพันธ์
สิ่งที่ผมนำเสนอเป็นส่วนหนึ่งของจินตนาการที่ได้สัมผัสด้วยตัวเองครับ
สวัสดีครับ อ.หมอ จิตเจริญ
ดังนั้นจึงเป็นเหตุให้ผมต้องไปสัมผัสจินตนาการด้วยตัวเองครับ
งดงามค่ะคุณไข่นุ้ยปาย ;)
สวัสดีพี่เอก ครับ
จินตนาการที่เกิดกับเราเอง กับ ที่คนอื่นเล่าให้ฟัง นั้นไม่มีทางเหมือนกันได้เลยนะครับ
แวะมาเยี่ยม และ มาเรียนรู้ เรื่องดีดี คนดีดี ครับ...
สวัสดีครับ สาวนุ้ยแห่งอันดามัน
หากสิ่งเหล่านี้คือความงดงาม เราควรมีโอกาสไปสัมผัสจินตนาการของเราบ้าง
สวัสดีครับ น้องพรพล
เป็นเรื่องเล่าเล็กๆครับ ไปที่ใต้กว่า ๑ สัปดาห์ เราก็ได้เรียนรู้ รวมไปถึงสัมผัสสิ่งดีๆ ที่นอกเหนือจากสิ่งที่เราคิดอีกมาก ต้องขอบคุณสำหรับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
เอาไว้หากงานถอดบทเรียนชิ้นนี้เสร็จสมบูรณ์ คงจะมาเล่าสู่อีกครั้ง
ธนวัฒน์ วงศ์พร้อมเดช
ใช่เลยครับ ผมอยู่กรุงเทพฯ ถึงจะเป็นห่วงเพื่อนร่วมชาติใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้อย่างไร แต่ก็ไม่เคยได้ไปเห็นและเรียนรู้ในสถานที่จริง ก็ได้แต่อ่านข่าว และคำบอกเล่าจากเพื่อน ชื่นชมคุณจตุพร ที่ไปทำงานอย่างทุ่มเท เสียสละทำคุณประโยชน์ให้แก่เพื่อนร่วมชาติ และโปรดระมัดระวังในความปลอดภัยให้แก่ตนเองด้วย
สวัสดีค่ะ
ประทับใจกับเรื่องเล่า
ขอบคุณด้วยค่ะสำหรับโค๊ดที่ส่งให้ ทดลองแล้วค่ะ อ่านง่ายขึ้นมาหน่อยค่ะ
สวัสดีครับคุณธนวัฒน์ วงศ์พร้อมเดช
จำไม่ผิดคุณธนวัฒน์ ตามมาจาก Facebook นะครับ ด้วยความยินดีครับ อย่างน้อยงานวิชาการที่เขียนกึ่งเล่าเรื่องในนี้ ก็ทำให้เห็นเเง่มุมความงามของสามจังหวัดชายแดนใต้ได้บ้าง ผมเองก็ถือได้ว่ามีโอกาสที่ได้เรียนรู้ ได้เจอมิตรหลายๆท่าน จากการทำงานครับ
ขอบคุณสำหรับความห่วงใยครับผม
พี่ณัฐรดา
แอบเห็นหนังสือของพี่ในบันทึกของ อ.วิรัตน์ สวยมากเลยครับ ดีใจครับที่พี่ได้รวมเล่มเป็นหนังสือ เป็นหนังสือที่มีคุณค่า เป็นสุนทรียศาสตร์ที่หาชมได้ยาก
ขอบคุณครับผม
- ผมเคยได้ยินชื่อ รพ.รามัน ตั้งแต่สมัยทำงานใหม่ๆ ทีมงานที่นี่เขาเข้มแข็งนะครับ
- ยังนึกอยู่เลยว่าอยากไปดูของจริงบ้าง
- ได้อ่านบันทึกแล้วเหมือนไปได้ไปจริงๆ
- ขอบคุณครับ
- สวัสดีค่ะ อ. เอก
- ได้มีโอกาสรู้จักเพื่อนที่ ร.พ. รามัน ในโครงการ วิจัย SHA แล้วบอกได้เลยว่า มีไมตรีจิตดีมาก เก่ง มุ่งมั่นทำงานค่ะ
- สิ่งที่เห็น ไม่ใช่สิ่งที่คิด สิ่งที่คิดก็ไม่ใช่สิ่งที่เป็น มั๊ยคะ
เรื่องราวที่ดี งดงาม น่าชื่นชมคะ