ไตวายเรื้อรังแต่ยังไม่พร้อมที่ต้องจาก
บ้่านไม้สักสองชั้นหันหน้ารับลมเย็นที่พัดจากแม่น้ำโขง ต้นลำใยเก่าแก่หน้าบ้านดูร่มเย็นและสวยงามด้วยกาฝากที่เลื้อยไปตามกิ่งก้านต่างๆ
ถัดจากบ้านหลังนี้ ยังมีบ้านอีกหลายหลังที่ดูสะอาดและสวยงามอยู่ในบริเวณใกล้เคียงกัน โดยปราศจากรั่วกั้น
ถนนแคบๆริมฝั่งแม่น้ำโขงถูกบังคับให้เราขับรถช้าๆ และมาหยุดอยู่ที่บ้านหลังนี้ หญ้าต้นอ้อข้างศาลาริมฝั่งแม่น้ำโขงตรงข้ามบ้านหลังสวยลู่ตามลมไปมา
"บ้านยายหนู ใช่ไหมคะ" ฉันถามน้าผู้ชายคนหนึ่งที่นั่งอยู่ระเบียงบ้าน
สายของวันนี้ ฉันลุกจากเตียงด้วยอาการมึุนๆหัวเพราะพิษไข้หวัดที่ก่อวอดมาตั้งแต่สองวันก่อน ฉันนัดคุณสามีให้ไปเป็นเพื่อนหน่อย อยากไปเยี่ยมคนไข้
"คุณยายหนู" เป็นคนไข้ไอซียูของเรา หลังจากที่คุณยายหายใจหอบเหนื่อยมากคุณหมอขออนุญาตจากญาติใส่ท่อช่วยหายใจให้คุณยายแล้วย้ายคุณยายจากห้องพิเศษเข้ามาที่ไอซียู
ก่อนหน้านั้น ลูกๆของคุณยายปฏิเสธการฟอกไตด้วยเห็นว่าคุณยายอายุมาก หัวใจทำงานไม่ดี เกรงว่าคุณยายจะสู้ไม่ไหว การรักษาจึงเป็นแบบประคับประครองเรื่อยมา
คุณยายต้องได้รับการใส่ท่อกลับอีกสองครั้งหลังจากที่ถอดท่อหายใจออกเนื่องจากระดับการรู้สติไม่ค่อยดี กล้ามเนื้อช่วยหายใจอ่อนแรง
ลูกๆปฏิเสธการเจาะคอให้คุณยาย เพราะเกรงว่าเลือดจะหยุดยาก กลัวคุณยายเจ็บ
อาการคุณยายดูเหมือนจะดีขึ้น แขนขายุบบวมลงไปมากหลังจากที่ได้รับยาขับปัสสาวะ แต่คุณยายยังคงไม่ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นใดๆ
ทุกเช้าที่ขึ้นรับเวร ฉันจะเข้าไปเรียกคุณยาย คุณยายมักจะลืมตาขึ้นมองแต่แววตาดูเลื่อนลอยไร้เป้าหมาย "คุณยายรู้สึกตัวมั้ยนะ" ฉันมักจะถามใครๆที่ต้องดูแลคุณยาย
สัปดาห์ก่อน น้องคนดูแลคุณยาย โทรบอกฉันว่า ลูกคุณยายจะขอกลับบ้าน อยากได้รถโรงพยาบาลไปส่ง
ฉันรีับเดินกลับหอผู้ป่วย ทั้งๆที่ยังไม่ได้บทสรุปจากการประชุมเพราะรู้สึกใจหายบวกกับความตกใจที่อยู่ๆคนไข้่ก็ขอกลับบ้่าน
"หมอให้กลับค่ะ บอกหลายวันแล้ว" ลูกสาวคนเล็กของคุณยายบอกฉันทั้งน้ำตา ลูกๆของคุณยายตัดสินใจพาคุณยายกลับไปดูแลต่อที่บ้าน "แม่อาจจะอยากกลับบ้าน" เป็นความเชื่อของชาวบ้านมาเนิ่นนาน ที่มักจะบอกว่า"หากตายก็ขอตายที่บ้านตัวเอง" ฉันคัดค้านในเบื้องต้น อยากไปขอดูแลคุณยายต่อที่โรงพยาบาล แต่..ลูกๆยังคงบอกว่า ตัดสินใจแน่วแน่แล้ว
ฉันติดต่อรถพยาบาลของทางโรงพยาบาลให้ หน่วยยานพาหนะรีบจัีดการเรื่องรถให้ ฉันรู้สึกมั่นใจมากยิ่งขึ้นเมื่อญาติๆบอกว่า จะมีน้องพยาบาลซึ่งเ้ป็นญาติๆกันไปส่ง
"ฝากดูเรื่องหายใจคุณยายด้วย หากถอดท่อ คุณยายอาจจะหายใจไม่ไหว" ฉันบอกกับน้องพยาบาลที่จะไปส่งคุณยาย
"ญาติขอถอดท่อครับพี่" น้องพยาบาลโทรกลับมาบอกฉัน
หลายวันฉันมัวยุ่งๆไม่ได้ติดตามถามข่าว จนเมื่อหลายวันก่อน ลูกสาวคนเล็กของคุณยาย หิ้วส้มตำสมุนไพรที่ฉันบอกว่า"อร่อยมาก"จากการที่เคยเอามาฝากเมื่อครั้งก่อน จึงได้รู้ว่าคุณยายอาการดีขึ้น เรียกก็มองหน้่า กินอาหารทางสายยางได้ดี ให้ออกซิเจนต่ำๆกัีบคุณยายเอาไว้
ร่างหญิงชรานอนเหยียดยาวบนฟูกผืนหนากับพื้นห้อง ออกซิเจนถังใหญ่วางอยู่ด้านบนของที่นอน มีจานดอกไม้ ธูปเทียนวางไว้ที่หัวที่นอน อุัปกรณ์การให้ออกซิเจนและการให้อาหารทางสายยางถูกเตรียมมาให้จากโรงพยาบาล คุณยายลืมตาและหันหน้าตามเสียงเรียก หายใจเบาไม่หอบ ผิวหนังแดงดี คุณยายดูซูมลงไปเยอะ ลูกสาวบอกว่าคุณยายเริ่มมีแผลที่ก้นแล้วหลังจากที่ฉันถามเรื่องการพลิกตะแคงตัว ฉันรับปากที่จะขอยาทาแผลกดทับมาให้ ฉันอยากจะอยู่ต่ออีกสักหน่อย เพื่อดูว่าลูกสาวฟ้อนอาหารทางสายยางได้ถูกต้องหรือเปล่า แ่ต่เพื่อนเดินทางของฉันติดธุระที่อื่นรวมถึงไม่อยากเอาหวัดไปแพร่ให้คุณยายมากเกินไป จึงต้องลาคุณยายมา
หลายคนถามว่า "ทำไมถึงได้ไปเยี่ยมคุณยาย" หลังจากที่ได้ยินฉันชวนน้องๆของฉัน ฉันได้แต่บอกว่า "สงสารคุณยาย" สงสารที่คุณยายยังสู้ให้มีลมหายใจต่อ คุณยายคงจะทำเพื่อลูกหลานได้อยู่กับลูกหลานไปนานๆตามที่ลูกหลานบอกทุกครั้งในยามที่มาเยี่ยมไข้
ฉันได้ญาติเพิ่มอีกหลายคนหลังจากที่พูดคุยและถามไถ่ถึงที่มาที่ไป ของฝากมากมายอยู่หลังรถ "เอาไปให้น้องๆก็ได้ หากกินไม่หมด"
ใช่แล้ว ฉัีนกินไม่หมดแน่นอน น้องฉันเองก็คงดีใจ หากฉันหิ้วของพะรุงพะรังเป็นของฝากจากยายหนูไปให้ มากไปกว่านั้น คือ การที่พวกเราได้เห็นคุณยายมีการรับรู้มากขึ้น มีความสุขในวาระสุดท้ายกับลูกหลานญาติพี่น้องมากมายภายในบ้านไม้สักหลังงามของคุณยายที่อยู่มานานกว่าหกสิบปี
"สิ...หาโอกาสมาเยี่ยมอีกเด้อ...คุณยาย" ก่อนยกมือไหว้และลุกเดิืนจากคุณยายมา
ความเห็น (10)
ชื่นชมกับการทำงานและความผูกพันที่มีต่อคนไข้
ตามไปเยี่ยมถึงบ้าน ญาติพี่น้องถึงได้ปลื้มและได้รับน้ำใจเพียบ
มีความสุขกับการทำงานนะคะ
- สวัสดีค่ะ คุณครูกล้วย
- มีอะไรมากมายที่อยากทำให้คนไข้ แต่บางครั้งทำได้แค่กุมมือ
- ขอบคุณมากค่ะ
- รักษาสุขภาพนะคะ
สวัสดีค่ะพี่แดง...
เห็นชื่อบันทึก...แล้วคิดถึงพ่อจังเลย...
น้ำตาพาลจะไหล...ถึงภาพของพ่อ...ช่วงเวลาสุดท้าย
ไตวายเรื้อรังแต่ยังไม่พร้อมที่ต้องจากไป...แต่ก็ต้องทำใจ...
เมื่อหมดเวลาแห่งการยืดอายุ...ขอบคุณค่ะพี่แดง
สบายดีนะคะ เทียนน้อยไม่ได้เข้ามานานเลย
สวัสดีค่ะแวะมาเยี่ยม
ขอบคุณเรื่องราวดีๆ ค่ะป้าแดง คุณยายกับบ้านไม้สักหลังงาม ตราบใดที่คุณยายยังมีลมหายใจ หากความรักของลูกหลานรายรอบอยู่อย่างเต็มเปี่ยม คุณยายคงจะมีความสุขกับความทรงจำที่ดี และเมื่อวันนั้นมาถึง เชื่อว่าคุณยายคงจะจากไปอย่างสงบนะคะ
พี่แดงครับ
- มีคนไข้หลายคนครับที่ตอนอยู่โรงพยาบาลดูแล้วแทบไม่น่าจะรอด แต่พอถอดท่อกลับบ้าน อยู่ได้อีกตั้งหลายวัน
- เรื่องแบบนี้อธิบายด้วยภาวะทางร่างกายอย่างเดียวไม่ได้ มีองค์ประกอบด้านจิตใจ สังคมและคงามเชื่อทางจิตวิญญาณเจืออยู่มาก
- ยิ่งได้"หมอ"อย่างพี่ไปเยี่ยมถึงบ้านอีก ผมว่าคุณยายคงมีความสุขมากๆครับ
- ผมจะขออนุญาตนำบันทึกนี้ไปรวมไว้ในหนังสือ palliative care ฉบับ non cancer ที่ทางเครือข่าย palliative care ในโรงเรียนแพทย์จะจัดทำนะครับ
- ขอขอบคุณพี่ล่วงหน้าครับ
- สวัสดีค่ะ ทุกท่าน
- ขอบคุณมากมายค่ะ
- ยินดีมากค่ะ อ.หมอเต็ม
- คุณยาย จากไป เมื่อ สองสามวัน ที่ผ่านมานี้ค่ะ
- ขอบคุณค่ะ
ปล. อ.หมอเต็มคะ พี่แดง กำลังหาหลักสูตรที่จะไปอบรมเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายค่ะ
หากตายก็ขอตายที่บ้านตัวเอง
...
จริงครับ-ชาวบ้านเชื่อในทำนองนี้
ที่บ้าน ก็เป็นเช่นนี้
แต่ตราบใดที่ลมหายใจยังไม่สิ้น..
จริงใช่ไหมครับ ความหวังก็ยังไม่สิ้นเช่นกัน
ความหวัง-และความจริง- คือ...สิ่งที่ต้องทำใจ เพื่อให้เข้าใจ
...
คึดฮอด เด้อ...ป้าแดง
- เท่าที่ทราบ มีหลักสูตร ๔ เดือน ของวิทยาลัยพยาบาล สภากาชาดครับ
โชคดีที่ได้อ่านบันทึกดีๆ นี้ อ่านแล้วสุขใจ ชื่นชมค่ะ