นโยบายและการพัฒนานโยบายสำหรับองค์การ
นโยบายและการพัฒนานโยบายสำหรับองค์การ
สังคมไทยปัจจุบันเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว เนื่องจากความเจริญทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เรียกว่ายุคโลกาภิวัตน์ บุคคลจึงจำเป็นพัฒนาตนเองเพื่อที่จะมีชีวิตอยู่อย่างสงบสุขและสามารถพัฒนาประเทศให้มีความเจริญก้าวหน้าได้ อีกทั้งในปัจจุบันเป็นยุคแห่งข้อมูลข่าวสาร การบริหารองค์การผู้บริหารจึงต้องปรับตัวให้ทันกับความเปลี่ยนแปลงของบริบทต่างๆที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วทั้งภายนอกและภายในองค์การ ปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งในการบริหารองค์การให้มีความเข้มแข็ง และสามารถสร้างความเจริญเติบโตขององค์การในยุคปัจจุบันได้นั่นคือ การกำหนดเป้าหมายขององค์การให้ชัดเจน เพื่อใช้เป็นกรอบกำกับทิศทางในการดำเนินงานขององค์การ ให้ทุกหน่วยขององค์การนั้นสามารถทำงานได้อย่างประสานและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ดังนั้นผู้บริหารจึงจำเป็นต้องมีความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับนโยบายและการพัฒนานโยบาย ซึ่งได้แก่ ความหมายของนโยบาย(What is policy?) ความหมายของนโยบายสาธารณะ(What is public policy?) ความรู้เบื้องต้นที่สำคัญของกระบวนการนโยบาย(What are key elements in policy making process) วิจัยนโยบาย(Policy research) การจัดทำนโยบายและการวิจัยเพื่อจัดทำนโยบาย(Policy making and policy research) การวิเคราะห์นโยบายและผลกระทบของการจัดทำนโยบาย(Policy analysis and its effect on policy making) ซึ่งความรู้เบื้องต้นเหล่านี้จะช่วยให้ผู้บริหารสามารถนำพาองค์การให้บรรลุเป้าหมายสูงสุดได้
ความหมายของนโยบาย(What is policy?)
คำว่า นโยบาย (Policy) มีความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 มาจากคำว่า ป. นย + อุปาย แปลว่า หลักและวิธีปฏิบัติซึ่งถือเป็นแนวดำเนินการ (ราชบัณฑิตยสถาน, 2535: 428) นโยบาย คือ สิ่งที่กำหนดขึ้นเพื่อเป็นแนวในการดำเนินงานในอนาคต ซึ่งเป็นแนวทางที่กำหนดไว้ใช้เป็นกรอบในการตัดสินใจ และขยายความว่านโยบายจะสะท้อนให้เห็นถึงวัตถุประสงค์ และทิศทางที่ผู้บริหารและบุคลากรในองค์การใช้เป็นแนวทางในการตัดสินใจเมื่อจำเป็น
สรุปได้ว่านโยบาย คือข้อความที่กำหนดไว้กว้าง ๆ เพื่อเป็นแนวในการตัดสินใจดำเนินงานของหน่วยงาน ซึ่งมีลักษณะสำคัญ 3 ประการ คือ ประการแรกนโยบายเป็นข้อความที่กำหนดกว้าง ๆ เป็นนัยโดยทั่วไป ซึ่ง อาจจะกำหนดไว้เป็นภาษาพูด หรือภาษาเขียนก็ได้ ประการที่สอง นโยบายเป็นทิศทางและกรอบแนวคิดให้ฝ่ายบริหารฝ่ายปฏิบัติการในองค์การใช้เป็นจุดหมายหรือเป้าหมายในการดำเนินงานของหน่วยงาน รวมทั้ง เป็นแนวในการตัดสินใจของผู้เกี่ยวข้อง ประการที่สาม คือ นโยบายไม่ใช่วิธีการดำเนินงานเป็นกรอบแนวคิดที่ใช้เป็นแนวในการกำหนดแนวปฏิบัติเพื่อการบรรลุจุดมุ่งหมาย หรือความต้องการที่กำหนดไว้เป็นสำคัญ
ความหมายของนโยบายสาธารณะ (What is public policy?)
นโยบายสาธารณะคือเครื่องมือของรัฐบาลในการบริหารและพัฒนาประเทศทั้งในทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง แต่นโยบายสาธารณะจะมีความสมบูรณ์ก็ต่อเมื่อได้รับการนำไปปฏิบัติให้ปรากฏเป็นจริง เพราะนโยบายสาธารณะมิใช่เป็นสิ่งที่แสดงเจตจำนงหรือความตั้งใจของรัฐบาลที่จะกระทำหรือไม่กระทำสิ่งใดเท่านั้น แต่จะต้องครอบคลุมถึงการนำไปปฏิบัติให้ปรากฏเป็นจริงด้วย
ความรู้เบื้องต้นที่สำคัญของกระบวนการนโยบาย (What are key elements in policy making process)
องค์ประกอบของนโยบายประกอบด้วย 3 ส่วน คือ ส่วนที่เป็นความต้องการจำเป็นของนโยบาย ส่วนที่เป็นข้อความนโยบาย และส่วนที่เป็นการนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติ
1. ความต้องการจำเป็นของนโยบาย (Need of Policy) หมายถึง ความต้องการจำเป็นที่ต้องกำหนดนโยบาย ซึ่งอาจจะมาจากสภาพปัญหาที่เป็นอยู่ หรือเกิดจากความต้องการของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องและได้เสียสิ่งที่จะกำหนดเป็นนโยบาย
2. ข้อความนโยบาย (Policy Statement) เป็นข้อความซึ่งระบุเนื้อหาสาระของนโยบาย ที่กำหนดขึ้น อันเป็นผลมาจากประมวลข้อมูลและฐานคิดทางวิชาการ การคิดวิเคราะห์ และตัดสินใจของผู้มีอำนาจ แล้วกำหนดเป็นนโยบาย เช่น คำแถลงนโยบาย โดยบ่งบอกเจตนารมณ์ ซงโดยทั่วไปจะประกอบด้วยส่วนที่เป็นวัตถุประสงค์และมาตรการในการดำเนินงาน
3. การนำนโยบายไปใช้ (Policy Implementation) เป็นการนำนโยบายไปปฏิบัติ หรือใช้เป็นแนวการดำเนินงาน ซึ่งจะนำไปสู่ผลที่เกิดขึ้นจากนโยบายในสองส่วน คือส่วนที่เป็น ผลผลิต (Policy Output) เป็นผลที่เกิดขึ้นจากการนำไปปฏิบัติโดยตรง และผลลัพธ์ ของ นโยบาย (Policy Outcome) เป็นผลกระทบต่อเนื่องจากการนำนโยบายไปปฏิบัติ
การวิจัยนโยบาย (Policy research)การวิจัยเชิงนโยบายเป็นกระบวนการศึกษาปัญหาพื้นฐานทางสังคม เพื่อให้ได้ข้อเสนอเชิงนโยบาย ที่เน้นการปฏิบัติที่เป็นไปได้
สรุปนโยบายมีความสำคัญทั้งต่อผู้กำหนดนโยบาย เป็นเครื่องมือสำคัญ ในการตอบสนองความต้องการและค่านิยมของประชาชน เป็นสิ่งที่บอกทิศทางในการพัฒนาประเทศ ทั้งในทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง นโยบายและการพัฒนานโยบายสำหรับองค์การ ซึ่งเป็นส่วนที่สำคัญในการที่จะนำพาองค์การไปสู่จุดมุ่งหมายที่วางไว้ อย่างมีประสิทธิภาพ นโยบายที่ดีต้องไปสู่การปฏิบัติ องค์ประกอบของนโยบายประกอบด้วย 3 ส่วน คือ ส่วนที่เป็นความต้องการจำเป็นของนโยบาย ส่วนที่เป็นข้อความนโยบาย และส่วนที่เป็นการนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติ กระบวนการนโยบายประกอบด้วย การกำหนดนโยบาย การปฏิบัติ การประเมินผล การวิเคราะห์นโยบาย 5 รูปแบบ รูปแบบที่ 1 เน้นประสิทธิภาพและคำนวณเป็นตัวเงินได้ ( Formal benefit-cost analysis) รูปแบบที่ 2 เน้นเฉพาะประสิทธิภาพแต่ไม่สามารถนำมาคำนวณ (Qualitative benefit-cost analysis) รูปแบบที่ 3 เน้นประสิทธิภาพ(ค่าใช้จ่าย) และประสิทธิผล ( Cost-efficiency analysis) รูปแบบที่ 4 เป้าหมายประสิทธิภาพ กับเป้าหมายอื่น (Modified benefit-cost analysis)รูปแบบที่ 5 มีเป้าหมายหลายเป้าหมาย หรือมีเป้าหมาย 3 เป้าหมายขึ้นไป (Multigoal analysis) นโยบายสิ่งที่สำคัญที่สุดคือความชอบธรรม
ใน แลกเปลี่ยนเรียนรู้นโยบายและการวางแผนกับ WARAPORN PEAKUNTOD
ความเห็น (6)
ลองมาอ่านดู...คนขยันเค้าทำงาน..
เข้าใจง่ายดีจัง! ปาย..ก่อน..หล่ะ..
มาเยี่ยมชมผลงานครับ
มีประโยชน์มากจ้ะ
ครูแจ๋ว
ขอบคุณทุกท่านที่เข้ามาเยี่ยมชมค่ะ
เข้ามาอ่านแล้วนะจ๊ะ น้องคนสวย ได้ความรู้มากค่ะ