Hiatus Hernia
สวัสดีครับ เมื่อเสาร์ที่ผ่านมา สืบเนื่องมาจากบันทึกนี้ http://gotoknow.org/blog/tvehealth/365115
ผมได้มีโอกาสไปส่องกล้องกระเพาะอาหารมาครับ ตอนแรกก็กลัวมากเพราะว่าได้อ่านข้อมูลจากทางอินเตอร์เน็ทมาก็เยอะ ทำให้ทราบว่ามันสะอิดสะเอียน และทรมานพอสมควรเลยทีเดียว
ใจมันก็เลยฝ่อไปก่อนแล้วครับ
แต่ได้มีโอกาสไปพบบันทึกของคุณหมอ สมบูรณ์ เทียนทอง ที่http://gotoknow.org/blog/somboonthienthong2/60805#2036820 ก็ทำให้ทราบว่ามีวิธีที่ไม่ทรมานด้วย
แต่เราก็สองจิตสองใจว่าจะวิธีไหนดีเพราะว่า ค่าวิสัญญีแพทย์ก็แพงแสนแพง ไหนจะต้องหลับยาว 2 ชม. อีกใจก้กลัวทรมานจนอาเจียรออกมา
สุดท้ายเลยตัดสินใจว่า ใช้ยาชาก่อน หากทนไม่ไหวค่อยดมยาสลบ เพราะว่าคนอื่นเขาทนได้ เราเองก็ต้องทนได้
ทรมานครับส่องกล้อง แต่ก็คงไม่เกินความสามารถของทุกคนที่จะทนได้ครับ ตอนกล้องเข้าไป มันจุกในคอไปหมด น้ำตาไหล เราต้องพยายามควบคุมการหายใจเข้าออกยาวๆครับ แล้วเราจะอดทนให้มันผ่านไปได้ สุดท้ายก็เสร็จครับ ในใจคิดถึงพระเจ้าตลอดเลย
หลังจากนั้นก็มาพบกับแพทย์ครับ ผลที่ปรากฏก็คือ หูรูดและกระบังลมของผมมันหลวม ไม่ปิดสนิททำให้กระเพาะส่วนบนเคลื่อนที่ไปเหนือกระบังลม หรือทรวงอกครับ กรดในกระเพาะส่วนนั้นก็มีโอกาสไหลย้อนขึ้นมาที่ท่ออาหาร ทำให้เกิด ร้อนในทรวง Heart Burn ได้ หมอบอกว่ารักษาไม่หายครับ นอกจากผ่าตัด แต่หมอก็ไม่แนะนำครับ ก็ต้องดูแลตัวเองเอา ก็ดีครับ เราได้รู้แล้วว่าเราเป็นอะไร ไม่ต้องมานั่งตั้งคำถามตลอดว่าเราเป็นอะไร
ส่วนอาการที่ผมเป็นนั้นผมได้กลับมาแล้วค้นหาข้อมูลผ่านอินเตอร์เน็ทก็ได้พบข้อมูลที่น่าสนใจเข้าว่าไอ้เจ้าอาการแบบนี้เขาเรียกว่า Hiatus Hernia ครับ
เมื่อกลืนอาหารลงท่ออาหารก็จะไหลลงไปทางกระเพาะ แต่ว่าต้องรู้สักนิด ท่ออาหารนี้จะมีหูรูดอยู่สองประตู อันบนใกล้หลอดคอก็จะเปิดหูรูดให้อาหารผ่านลงไป อันนี้ไม่นับว่าเป็นหูรูดทีเดียว เพียงแต่เป็นกล้ามเนื้อบีบให้อาหารไหลลงตามท่อเท่านั้น ถ้าเรานั่งกินหรือยืนกิน แรงโน้มถ่วงก็จะดันอาหารไหลลงกระเพาะได้เอง นอกนี้ก็มีคลื่นบีบของหลอดคอ Peristalsis เพริเทาซิส ช่วยขับเคลื่อน อาหารลงกระเพาะอีกแรงหนึ่ง พอมาถึงส่วนปลายของท่อตรงที่ระดับเดียวกับกระบังลมก็มีอีกหูรูดที่สอง มันจะปล่อยให้อาหารผ่านลงในกระเพาะ แล้วก็ปิด มันทำหน้าที่กันอาหารย้อนกลับเท่านั้น ตอนขาลง มันไม่ทำหน้าที่กัน อาหารจากปากที่เคี้ยวแล้วจะลงไปคลุกกับน้ำย่อยในกระเพาะซึ่งเป็นกรดอย่างแรง ปรกติเมื่ออาหารลงมาถึงส่วนกระเพาะแล้วจะไม่ไหลย้อนกลับ เพราะหูรูดของท่ออาหารทั้งบนและล่างจะไม่เปิดให้ง่าย ๆ นอกนั้นยังมีคลื่นบีบของท่ออาหารให้อาหารลงทางกระเพาะตลอดเวลา
เรื่องจะเกิดโรคได้เมื่อ หูรูดบนหรือล่างมันหย่อนยาน ปิดไม่มิด ท่ออาหารมันไม่บีบหรือรูดลงเพราะประสาทของหูรูดเสีย หรือน้ำหล่อลื่นในท่อมันเสีย อันเกิดจากโรคบางอย่าง ท่ออาหารแข็งตัว ไม่ยืดหยุ่น หรือจากการที่ท่ออาหารอักเสบบ่อย ๆ เพราะอาหารในกะเพาะสำรอกขึ้นมาทางท่อ ท่อมันก็จะมีแผลเป็น ๆ หาย ๆ อย่างนี้ แผลหายแล้วก็ทำให้ท่ออาหารแข็ง เป็นแผลหลาย ๆ แห่ง อาจจะมีโอกาสแตกได้ ท่อเสียแบบนี้เรียกว่า Barrett's Esophagus นอกนี้ถ้ากะบังลมเกิดหย่อนยาน หูรูดท่ออาหารก็จะหย่อนยานไปด้วย นอกนี้ทำให้กะเพาะอาหารส่วนบนโป่งขึ้นไปในช่องทรวงอกด้วย Hiatus Hernia นั่นคือบางส่วนของกระเพาะไปอยู่ในทรวงอก กรดในกระเพาะส่วนนั้นก็มีโอกาสไหลย้อนขึ้นมาที่ท่ออาหาร ทำให้เกิด ร้อนในทรวง Heart Burn ได้
เมื่อหูรูดไม่รูดต่อไป ส่วนหนึ่งของกระเพาะก็เลื่อนเข้าไปเหนือกระบังลม หรือทรวงอก เรียกว่า Hiatus Hernia
ในบุคคลธรรมดาอาจมีแรงรูดที่หูรูดไม่มากพอ โดยเฉพาะตอนนอน แต่ก็ไม่เกิดโรค เพราะมีน้ำลายที่เป็นด่างไหลลงมาที่ท่ออาหารสม่ำเสมอ(เวลานั่งสัปหงก ถึงมีน้ำลายไหลยืดออกมาทุกคนแหละครับ) แล้วยังมีการบีบตัวของท่ออาหารเสมอ ทำให้ท่ออาหารเป็นด่างนิด ๆ เลยทำให้อาหารบางส่วนที่สำรอกขึ้นมาไม่เป็นกรดกัดท่ออาหาร
โรค เกิดขึ้นกว่า 20% ของผู้ใหญ่ โดยเฉพาะพวกกินเสร็จก็ขอพังพาบเอ็นตัวดู ทีวี น้ำหนักมาก ขาดการออกกำลังกาย
ขอขอบคุณ นพ. สุวัฒน์ สุวรรณวานิช และ สมาคมนิสิตเก่าจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยแห่งแคลิฟอร์เนีย ที่อนุญาตให้นำข้อมูลมาลงใน Blog ครับ (ได้รับอนุญาต วันที่ 15 มิถุนายน 2553)
