แลกเปลี่ยน เรื่อง.. RISK

การจัดการความเสี่ยง ในหน่วยงานไตเทียม โรงพยาบาลโพธาราม

 การจัดการความเสี่ยง...ที่เลี่ยงได้

           วันนี้  ได้เข้าไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่หน่วยงานไตเทียม บรรยากาศแสนอบอุ่น...มีผู้ป่วยนอนฟอกเลือดอยู่รอบตัวพยาบาล หมุนซ้ายหมุนขวาก็เจอหน้ากัน ทำอะไร พูดอะไรได้ยินกันอย่างทั่วถึง

            จากกิจกรรมมากมายของหน่วยงานไตเทียมโรงพยาบาลโพธาราม ที่ผู้ประสานงานอย่างเราได้สัมผัสมาอย่างต่อเนื่องเป็นเวลากว่า 5 ปี มีมากมายหลายเรื่อง  ล้วนแต่เป็นเรื่องที่มีประโยชน์ทั้งนั้น ทั้งทางคลินิก ทางมิติด้านจิตใจ

           เป้าหมายของงานที่สำคัญคือ การดูแลผู้ป่วยเรื้อรังให้ได้รับการดูแลที่ปลอดภัย แบบ Humanized สุดสุด สัมผัสได้จริง ที่เล่าเรื่องราวต่างของไตเทียมได้มากขนาดนี้ เพราะมีสัมพันธ์สวาทกันอยู่กับพยาบาลในนั้น  ที่น่ารักทุกคนเลย

           

             วันนี้ เราพูดคุยกันเรื่องการดักจับความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นกับผู้ป่วยขณะฟอกเลือด โดยใช้ Pre arrest signs ของโรงพยาบาลเป็นแนวทางในการพัฒนางาน ได้พูดคุยกับพยาบาลคนสวยของไตเทียมทั้งสามท่าน พี่ใหม่ พี่นก น้องหมู มีความเข้าใจในเรื่องการจัดการความเสี่ยงเป็นอย่างดี มีทัสนคติที่ตรงใจในการพัฒนา คือการยอมรับความไม่พึงประสงค์ของเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้น เพื่อประเด็นที่สำคัญกว่า  คือการที่เรื่องต่างๆนี้ได้รับการจัดการ และแก้ไขได้ทันเวลา ส่งผลให้ผู้ป่วยปลอดภัย ...

             ประเด็นคือ รูปแบบการเก็บข้อมูลอย่างไรที่จะให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนามากที่สุด  คำตอบ การบันทึกหน้างานสามารถนำมาเป็นโอกาสพัฒนางานไตเทียมได้เป็นอย่างดี  การเขียนอุบัติการณ์อาจเป็นเรื่องซีเรียสสำหรับคนทำงาน แต่ที่นี้ไตเทียมโพธารามมันคือ การเขียนเรื่องราวที่เราได้แก้ไขปัญหาช่วยเหลือผู้ป่วยให้ปลอดภัยได้อย่างภาคภูมิใจ และยังสามารุนำมาเป้นบทเรียนในการดูแลผู้ป่วยรายต่อๆไปได้อีกพยาบาลทั้งสามคน จึงร่วมกันวางแผนการเก็บข้อมูลที่ประโยชน์และให้เหมาะสมกับงานของตน  เริ่มเรียนรู้ด้วยกันก่อนว่า อะไรคือเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์? จึงต้องทำความเข้าใจกันก่อนว่า...

        อุบัติการณ์ (Incidence)
อุบัติการณ์ คือ  เหตุการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ที่เกิดขึ้นนอกเหนือความคาดหมายจากการทำงานตามปกติ

        เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ (Adverse Events)
ได้แก่ การบาดเจ็บ ความเสียหาย  การเกิดอันตราย การไม่พิทักษ์สิทธิหรือศักดิ์ศรีหรือเกิดความสูญเสียจนต้องมีการชดใช้ค่าเสียหาย ที่เกิดจากการดูแลรักษาโดยไม่ตั้งใจ (มีเหตุการณ์เกิดขึ้นแล้ว)

        เหตุการณ์พึงสังวร (Sentinel Events)
ได้แก่ เหตุการณ์สำคัญ รุนแรงและไม่พึงประสงค์เป็นเหตุการณ์ที่ไม่ได้คาดหมาย อาจมีผลต่อชีวิต ร่างกาย การสูญเสียหน้าที่ของอวัยวะของผู้ป่วย หรือมีผลกระทบต่อชื่อเสียงของโรงพยาบาล  (ซึ่งควรมีการเฝ้าระวังเชิงรุก)

         เราคุยกันได้สัก 1 ชม.ก็เริ่มพบสัจธรรม ว่า เหตุการณ์อะไรหรือสิ่งใดก็ตามที่เรารู้สึกไม่สบายใจ หรือถ้าปล่อยให้เกิดขึ้นจะมีผลกระทบต่อผู้ป่วยทั้งทางกายทางใจ แล้วเราต้องทำอะไรสักอย่างเพื่อให้อะไรอะไรมันดีขึ้น นั่นแหละคือสิ่งที่เราต้องเฝ้าระวังมิให้เกิดขึ้น ซึ่งมันก็คือความเสี่ยงนั่นเอง แม้ว่าจะเป็นเรื่องเล็กน้อยก็ตาม  และเราจะเก็บข้อมูลที่เป็นประโยชน์ตัวใดบ้าง ซึ่งสอดคล้องกับตัวชี้วัด Pre arrest signs ของโรงพยาบาล ได้แก่ อัตราการเฝ้าระวังอาการเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วย (100%) อัตราการเกิดภาวะวิกฤติในผู้ป่วยฟอกเลือด การเกิดภาวะแทรกซ้อนขณะฟอกเลือด การดักจับความเสี่ยงและแก้ไขได้ไม่เกิดความรุนแรงมากขึ้น เป็นต้น ซึ่งล้วนแต่เป็นผลประโยชน์กับผู้รับบริการทั้งสิ้น

         การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ครั้งนี้เกิดประโยชน์มาก ดีใจมากที่ได้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้แบบนี้ สบายสบายได้สาระ ได้ประเด็นสำคัญในการจัดการความเสี่ยงหน้างานที่เกิดประโยชน์สุงสุด  และแล้วก็อดไม่ได้ เราพอจะชักชวนแนวร่วม R2R ได้อีกสักคน เพื่อให้งานประจำที่เราพัฒนานี้ มีรูปแบบในรูปผลงานวิชาการที่น่าสนใจ ซึ่งจะเป็นผลงานที่มีคุณค่าแน่นอน....

       เมืองพยาบาลสวย...จ้า

[เย่เหม่ย]

เห็นด้วยอย่างยิ่ง แต่อยากได้ความเห็นเกี่ยวกับการสร้างวัฒนธรรมการรายงานอุบัติการณ์