เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญจริงหรือ?
การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ไม่ว่าหันหน้าไปทางโรงเรียนใดก็ตาม รวมทั้งบรรดาคุณครูทั้งหลายก็มักจะพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “ ฉันสอนแบบเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ” พูดแบบนี้กันทุกคน เท่าที่ฉันฟังไม่ผิดแต่พฤติกรรมการสอนยังเป็นแบบเดิม คือ สอนตามหนังสือเหมือนเดิมไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง แล้วยังบอกว่าเป็นการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญจริงหรือ ? ไม่แปลกใจที่เด็กไทยไม่กล้าคิดกล้าแสดงออก เนื่องจากครูบางคนไม่เปิดโอกาสให้กับผู้เรียน ดังนั้น จะเรียกว่าเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญได้อย่างไร การที่จะเน้นที่ตัวเด็กจริงๆ ในความคิดของฉัน คือ การได้ลงมือทำ การได้รู้ได้เห็น เรียนรู้ด้วยตนเองให้มากที่สุด เพื่อจะได้เข้าใจและหาเหตุผลกับแนวทางการแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง จะเห็นได้จากการที่ครูพันธ์ใหม่ หลายๆคนที่เรียนจบใหม่ไฟแรง มีความมุ่งมั่นตั้งใจในการหาวิธีการสอนที่หลากหลายนั้น ก็เป็นตัวชี้วัดได้ดี ที่กล้าจะลองผิดลองถูกสอนแล้วสอนอีก เพื่อปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์การสอนให้แตกต่างออกไป ฉันรู้สึกชื่นชมและยินดีเมื่อไปเยี่ยมเยือนนักศึกษามี่ฉันได้รับมอบหมายให้ไปนิเทศ การสอนของพวกเขาแต่ละครั้ง ทำให้ฉันได้เห็นสภาพโรงเรียน บรรยากาศในการจัดการชั้นเรียนที่แตกต่างกันออกไปและก็แอบดีใจกับนักศึกษาคนหนึ่งที่เขามีความมุ่งมั่นในการหาเทคนิควิธีสอนที่หลากหลาย ไม่ให้น่าเบื่ออยู่ตลอดเวลาถึงแม้จะยึดบทเรียนนั้นเป็นหลักตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน ก็ตามทีแต่ไม่ได้หมายความว่าครูจะต้องหยุดคิดหลักการสอนไปด้วยทุกครั้งไป อย่างนั้นหรือ ถ้าอย่างนั้นการเรียนการสอนของเด็กไทยต่อไปในอนาคตจะเป็นอย่างไร ? อ่านหนังสือเองอยู่กับบ้านก็คงเข้าใจถึงเวลาไปทำข้อสอบแบบนั้นหรือเปล่า ? ถ้าทุกคนหันมาให้ความสำคัญกับความหมายที่แท้จริงของการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ประโยชน์ที่จะเกิดสูงสุดก็คือผู้เรียนนั่นเอง ไม่ใช่ใคร
สอนแบบเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญจริงๆ ผมว่าน่าจะมาจากพื้นฐานทางวัฒนธรรมของแต่ละคนมาเลยนะครับ
สังคมไทยเป็นสังคมที่มีวัฒนธรรมแบบ "อำนาจนิยม" ครับ ดังนั้น ผมว่าคุณครูส่วนใหญ่จึงมักสอนแบบอำนาจนิยม ตามวัฒนธรรมที่ตัวเองซึมซับและรับมาจากบริบทด้านต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัว
ครูที่จะยึดผู้เรียนเป็นสำคัญได้จริงๆ ต้องหลุดพ้นจากกรอบวัฒนธรรมอำนาจนิยม ไปสู่ความเป็นตัวของตัวเองด้วยวัฒนธรรมมนุษย์นิยม โดยมี Self-esteem เป็นปัจจัยที่สำคัญครับ
ขอบคุณมากค่ะ ที่เข้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ที่คุณ small man พูดมาก็ถูกนะคะ สังคมไทยได้รับการสอนแบบอำนาจนิยมมาอย่างต่อเนื่อง แต่ถ้าเราจะเป็นกลุ่มคนเล็กๆที่จะไปช่วยกันสร้างเสริมการสอนด้วยวิธีที่หลากหลาย ก็คงจะเป็นสิ่งที่ดีทีเดียวค่ะ