ผมทำได้ดีแค่ไหน?
สัปดาห์นี้ช่างเป็นเรื่องที่ประจวบเหมาะให้ผมต้องได้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายพร้อมกันหลายราย เริ่มจากการเยี่ยมบ้านปกติ ก็ได้ทราบว่า ผู้ป่วยมะเร็งกระดูกของผมอาการทรุดลงเคลื่อนไหวไม่ได้ กระสับกระส่ายบางครั้ง มีน้องสาวคอยดูแล และลูกชายที่ทำงานรัฐวิสาหกิจที่หนึ่งกลับมาช่วยในช่วงเย็น อันที่จริงผมพบผู้ป่วยรายนี้ตั้งแต่หลายเดือนก่อน แต่ยอมรับว่ายังไม่ได้มีการวางแผนอย่างเป็นระบบเพื่อการดูแลผู้ป่วยรายนี้เสียแต่เนิ่นๆตั้งแต่คราวนั้น ซึ่งเมื่อคราวที่แกเดินได้ ยังไปฉายรังสีและรับยาจากศูนย์มะเร็งที่อยู่ห่างออกไปมากกว่าสองร้อยกิโลโดยที่เรามีข้อมูลน้อยมาก วันนี้แกกินไม่ได้ ญาติรู้สึกได้ว่าแกทรมาน ต้องการให้แกรู้สึกสบายมากกว่านี้ ผมออกไปเยี่ยมประเมินพบว่ามีความจำเป็นต้องใช้มอร์ฟีนฉีด แต่กระบวนการที่จะได้มาไม่ง่ายอย่างที่คิด เริ่มจาก รพ.แม่ข่ายบอกว่ายาหมด ผมต้องประสานกับน้องผู้อำนวยการ รพ.ข้างเคียงโชคดีที่ได้รับความกรุณามา จากนั้นก็ต้องมาวางแผนการฉีด เพราะผมประเมินศักยภาพแล้ว จนท.สอ.คงจะไปได้อย่างมากก็เช้าเย็น แล้วจะปรับยายังงัย? ประกอบกับเมื่อวานเป็นวันหยุด....ผมว่ากระบวนการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่บ้านมีเรื่องให้เราต้องจัดการอีกมาก
รายที่สองเป็นเจ้าหน้าที่ในที่ทำงานเก่าของผม ผมนึกขึ้นได้ว่าแกมาหาผมที่บ้านเมื่อเดือนก่อนแต่ไม่พบผม อาจมีเรื่องที่ต้องการพูดคุยกับผมเพราะผมทราบมาก่อนหน้านั้นว่าแกป่วยเป็นมะเร็งที่ตับ แต่เลือกที่จะไม่รักษาแผนปัจจุบัน ในใจฉุกคิดได้ว่าหรือมีอะไรเปลี่ยนแปลง..ทั้งๆที่เวลาก็นานพอควรแล้วที่แกแวะมา ตอนบ่ายวันหยุดของผมจึงเป็นการเดินทางกลับถิ่นเก่าซึ่งก็ไม่ไกลมากนักจากที่ผมอยู่ปัจจุบัน แกเล่าให้ผมฟังว่าวันที่แวะไปหาเป็นวันที่กลับมาจากขอนแก่นกับภรรยาหลังจากตัดสินใจไปพบแพทย์ แล้วก็ได้ข้อสอบมาหนึ่งข้อเป็นคำถามสั้นๆให้แกตัดสินใจ ว่า หนึ่ง..จะผ่าตัด หรือสอง..จะจี้(ซึ่งหมอย้ำหลายครั้งว่าเจ็บน้า) หรือจะให้เคมีบำบัด ซึ่งเป็นการบอกด้วยเวลาอันสั้นอธิบายไม่มากและแกรู้สึกสับสน วันนั้นเมื่อไม่พบผมแกจึงโทร.หา อดีต ผอ.อีกคนที่กำลังเรียนต่ออยู่จุฬา ได้รับคำแนะนำให้ไปที่นั่น เมื่อปรึกษาภรรยาแล้วจึงพากันไป แกประทับใจในความสะดวกและ VIP ที่ได้รับจากการประสานงานของ อดีต ผอ.ของแก หมอให้ตรวจเลือดและ CT ใหม่ ซึ่งแกบรรยายให้ผมฟังถึงสภาพเมื่อถูกรุมล้อมด้วยอาจารย์และนักศึกษาแพทย์ ที่อาจารย์บอกว่าขอให้นักศึกษาได้เรียนรู้เพื่อเป็นวิทยาทาน แกเล่าด้วยความภูมิใจ แต่ก็บอกว่าเจ็บทุกครั้งที่ถูกคลำตับโดยมือเหล่าน้องๆนักศึกษาแพทย์ ที่นี่ได้เจาะเอาชิ้นเนื้อที่ตับไปตรวจด้วย แกเล่าว่าอาจารย์เก่งมาก แผลเล็กนิดเดียวได้ยินแค่เสียงกรึ๊บ แล้วก็เสร็จ อันที่จริงวันนี้แกต้องเดินทางไปพบแพทย์ที่ รพ.จุฬาฯตามนัด แต่ รพ.โทรมาเลื่อนเนื่องด้วยเหตุทางการเมือง
ตอนเย็นๆผมได้มีโอกาสคุยกับเพื่อนคนไทยที่ไปอยู่นิวซีแลนด์เล่าถึงญาติที่เมืองไทยที่เป็นมะเร็งพร้อมกันถึงสองคนเขาต้องเป็นคนคอยรับฟังความทุกข์ของญาติผู้ดูแลทั้งสองคนแล้วถามผมว่าเขาควรจะทำอะไรที่ดีได้มากกว่านี้บ้าง ผมบอกว่าการที่ผู้ดูแลได้มีโอกาสเล่าระบายให้คนที่ตั้งใจรับฟังก็เป็นสิ่งที่เยี่ยมแล้ว พลางคิดในใจว่าตอนนี้ผมทำดีที่สุดสำหรับคนไข้กลุ่มนี้ของผมหรือยัง ยิ่งได้อ่านเรื่องราวดีๆในโรงเรียนแพทย์และผู้เชี่ยวชาญแล้ว ชวนให้คิดว่า ผมต้องการความรู้และทักษะในเรื่องนี้เพิ่มเติมอีกมาก
ความเห็น (8)
สวัสดีค่ะ คุณหมอ
แค่คุณหมดเขียนบันทึกนี้ลง คิดว่าคุณได้ทบทวนหลายสิ่งหลายอย่าง แค่นี้ก็วิเศษแล้วค่ะ และเชื่อว่าผู้ที่ได้รับการดูแลรักษาจากคุณหมอต้องได้รับสิ่งดีๆด้วย ที่บางครั้งอาจไม่ใช่แค่เพียงคำพูด หรือการกระทำ
หลาย case ที่หนูพบมากรณี CA การรับฟังด้วยหัวใจ การให้เวลา เป็นสิ่งที่มีค่าสำหรับคนไข้ บางครั้งหนูคิดว่าหนูไม่ได้ทำอะไรให้เลยเพียงแค่นั่งฟังอย่างตั้งใจ แล้วก็กำลังใจที่มอบให้ คนไข้ก็ขอบคุณเรามากมาย ด้วยเวลาของราชการ บางครั้งเราต้องยอมละและกล่าวลาจากคนไข้
ขอร่วมเป็นกำลังใจค่ะ
ขอแก้ไขค่ะ
สวัสดีค่ะ คุณหมอ
แค่ คุณหมด คุณหมอเขียนบันทึกนี้ลง คิดว่าคุณได้ทบทวนหลายสิ่งหลายอย่าง แค่นี้ก็วิเศษแล้วค่ะ และเชื่อว่าผู้ที่ได้รับการดูแลรักษาจากคุณหมอต้องได้รับสิ่งดีๆด้วย ที่บางครั้งอาจไม่ใช่แค่เพียงคำพูด หรือการกระทำ
หลาย case ที่หนูพบมากรณี CA การรับฟังด้วยหัวใจ การให้เวลา เป็นสิ่งที่มีค่าสำหรับคนไข้ บางครั้งหนูคิดว่าหนูไม่ได้ทำอะไรให้เลยเพียงแค่นั่งฟังอย่างตั้งใจ แล้วก็กำลังใจที่มอบให้ คนไข้ก็ขอบคุณเรามากมาย ด้วยเวลาของราชการ บางครั้งเราต้องยอมละและกล่าวลาจากคนไข้
ขอร่วมเป็นกำลังใจค่ะ
การได้ดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้ทำให้เราได้ทบทวนตัวเองด้วยครับ....ลองหาหนังเรื่อง Wit มาดูนะครับ สะท้อนการทำงานของพวกเราดีมากๆ
มาให้กำลังใจครับ จะไปตามหาหนัง Wit มาให้ นักศึกษา ดู ครับ ขอบคุณครับ
ตอนนี้ได้อ่าน wit ย่อๆ จาก ชวนตรึก (คุณหมอนพดล) แล้วค่ะ เห็นทีจะต้องหาเก็บมาไว้เป็นเจ้าของ และเอาไว้เผื่อแผ่ให้เพื่อนร่วมงานได้ดู
ขอบคุณค่ะ
เรียนคุณหมอสีอิฐ
ทุกวันนี้ดิฉันรู้สึกว่าการแพทย์ปฐมภูมิยังมีสิ่งต้องเรียนรู้อีกมาก ซึ่งได้เรียนรู้จากการอ่่านบล็อกของคุณหมอ
การไม่มีโอกาสได้ไปใช้ทุนในชุมชน ถือเป็น weak point ในการเป็นอาจารย์ของดิฉัน
เพราะไม่ว่าจะเรียนต่ออย่างไร ก็ไม่สามารถ master ในสิ่งที่ไม่เคยทำ
มีผู้กล่าวไว้ว่า "วิชา นั้นเกิดจากการรวบรวมประสบการณ์"
กระบวนการ reflection : เราทำอะไร -> มีผลตอบกลับมาอย่างไร -> บริบทตอนนั้นเป็นอย่างไร -> ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น?
สามารถทำให้คุณหมอ เป็น expert ในงานที่สนใจได้อย่างแน่นอนคะ
ผมอยากบอกอาจารย์และกัลยาณมิตรว่า การเรียนรู้ไม่มีจุดสิ้นสุด..แต่สำคัญที่สุดคือการจุดประกายการเรียนรู้และได้มีโอกาสนำไปปฎิบัติ...รัก gotoknow ครับ
มาชมชื่น รื่นรมย์กับการงานสีขาวของคุณหมอที่ทำด้วยหัวใจ ปูว่าผู้ป่วยรับรู้ได้เสมอ แบบใจถึงใจ เป็นกำลังใจ ขอบคุณค่ะ