ช่วยผสมพันธุ์ฟักทอง
นายวรพจน์ งามยิ่ง เกษตรกรบ้านตาเปาว์ (และอีกตำแหน่งหนึ่งคือผู้ใหญ่บ้าน) หมู่ที่ 2 ตำบลเมืองที อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ ปลูกฟักทองในพื้นที่ไม่ถึง 1 ไร่ สามารถเก็บไปขายสร้างรายได้เกือบหมื่นบาทต่อรุ่น
แต่ปัญหาที่พบคือ หากปล่อยให้ฟักทองติดดอกออกผลตามธรรมชาติ ฟักทองมักจะไม่ค่อยให้ผลผลิตเท่าไหร่นัก เนื่องมาจากปัจจัยแวดล้อมหลายประการด้วยกัน โดยปัจจัยหนึ่งที่สำคัญ คือ จำนวนแมลงที่ทำหน้าที่ช่วยผสมเกสรตามธรรมชาติมีจำนวนน้อยลง ซึ่งอาจจะเกิดจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรอย่างต่อเนื่องและยาวนานมาก่อนหน้านี้
ดังนั้น การช่วยผสมพันธุ์ฟักทอง (อันที่จริงควรจะเรียกว่าการถ่ายละอองเกสร) ช่วยทำให้ฟักทองออกดอกออกผล และออกลูกออกหลาน ตามปกติต้องใช้ตัวช่วยครับ
การผสมพันธุ์ฟักทองมีวิธีทำอย่างไร ตามไปดูผู้ใหญ่วรพจน์ฯ สาธิตให้ดูครับ
อ้อ..ลืมบอกไปว่า ฟักทองเป็นพืชตระกูลแตง (Cucurbitaceae) เพื่อนๆในกลุ่มนี้มีหลายชนิด ได้แก่ ฟักทอง แตงกวา แตงร้าน ฟักแฟง มะระ บวบ แตงโม แคนตาลูป ฯลฯ มีดอกตัวผู้และตัวเมียอยู่คนละดอก ดังนั้น ขั้นตอนแรกของการช่วยผสมเกสร คือ การเดินคัดเลือกดอกตัวผู้ (เจ้าบ่าว) ที่มีความเหมาะสมก่อนครับ
ดอกตัวผู้มีหน้าตาแบบนี้
เด็ดกลีบดอกออกให้หมด (เกสรตัวผู้ที่พร้อมใช้งาน)
ส่วนดอกตัวผู้แบบนี้เน่าแล้วครับ..ใช้ประโยชน์ไม่ได้ต้องคัดทิ้งอย่างเดียว
ส่วนดอกตัวเมีย หน้าตาเป็นอย่างนี้
ตื่นนอนตอนเช้าๆ ดอกตัวเมียจะบานรอการผสมเกสร เป็นเวลาที่เหมาะสมในการช่วยผสมเกสร ก็นำเกสรตัวผู้ไปถูๆ ไถๆ บนเกสรตัวเมีย ละอองเกสรตัวผู้จะถูกถ่ายลงบนเกสรตัวเมีย หลังจากนั้นกระบวนการผสมเกสรก็จะเกิดขึ้นตามธรรมชาติ
นับจากวันผสมเกสรไม่กี่วัน (ขึ้นอยู่กับลักษณะประจำพันธุ์ว่าเป็นพันธุ์หนักหรือพันธุ์เบา) ฟักทองจะเริ่มติดลูกและเริ่มรับทรัพย์แล้วครับ หากโชคเข้าข้างก็ได้นับเงินไม่น้อยกว่าหนึ่งหมื่นบาทต่อพื้นที่หนึ่งไร่ทีเดียว
หมายเหตุ: อ่านเพิ่มเติมเรื่องการปลูกฟักทอง การผสมพันธุ์พืช การถ่ายละอองเกสร (pollination)
ความเห็น (20)
คนขี้สงสัย
ถ้าไม่มีคนช่วยผสมพันธุ์ให้มัน เราก็อดกินฟักทองเลยเหรอ
แล้วถ้ามันขึ้นตามธรรมชาติในป่าในดงล่ะ..จะเป็นยังไง
คุณ "คนขี้สงสัย"
เนื่องจากดอกฟักทอง เป็นดอกไม่สมบูรณ์เพศ คือ ในหนึ่งดอกมีเพียงเกสรตัวผู้ หรือ เกสรตัวเมีย เพียงอย่างเดียว (ดอกที่มีแต่เกสรตัวผู้ เรียกว่าดอกตัวผู้ ดอกที่มีแต่เกสรตัวเมียเรียกว่าดอกตัวเมีย ส่วนดอกที่ไม่มีทั้งเกสรตัวผู้และตัวเมีย เรียกว่าดอกไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด..อิอิ..เรียกว่าดอกเป็นกลางครับ)
ถ้าไม่ช่วยผสมฯ ไม่ถึงกับอดกินฟักทองหรอกครับ :) เพราะยังมีการผสมตามธรรมชาติอยู่ โดยแมลงและลมเป็นแม่สื่อ เพียงแต่ว่าปัจจุบัน "ตัวช่วย" ที่มีอยู่ในธรรมชาติยังเอาตัวเองไม่รอดเลย หากรอให้ผสมตามธรรมชาติ ผลผลิตที่ได้ก็จะไม่คุ้มกับการลงทุนลงแรง
การช่วยผสมพันธุ์ (เอาละอองเกสรตัวผู้ไปใส่บนเกสรตัวเมีย) สามารถเพิ่มอัตราการติดลูกได้เกือบ 100% จึงช่วยแก้ไขปัญหาการติดลูกยากได้ดีครับ
ขอฟักทองไปใส่แกงเลียงสักลูกสิคะ
ขอน้ำไปดับไฟด้วย ไฟกำลังไหม้กรุงเทพ
ช่วยด้วยไฟกำลังไหม้ประเทศไทย
อ.อ็อด ครับ
ผมเจอชาวต่างชาติ เดินทางมา holiday ในเมืองไทย ขณะรอเวลารถออก จาก ก.ท.ม. เมื่อคืนนี้ เขาบอกว่าชอบในอัธยาศัยของคนไทย ถึงจะมีความขัดแย้งกันบ้าง (ในช่วงนี้) ก็ตาม
เขาบอกว่าในเมืองไทย สามารถเดินออกไปซื้อหาอาหารกินยามดึกดื่นเที่ยงคืนได้อย่างปลอดภัย ขณะที่ประเทศอัฟริกาใต้ที่เขาทำงานอยู่ไม่สามารถทำได้ หลัง 3 ทุ่ม ก็ต้องปิดประตูบ้านนอน
แต่น่าเสียใจนะครับที่คนไทยด้วยกันเอง กำลังหวาดระแวงและขัดแย้งกัน และยังไม่รู้ว่าตอนจบของเรื่องจะเป็นอย่างไร
ภาวนาให้บรรยากาศแห่งความสงบสุข อย่างที่ฝรั่งชื่นชมเมืองไทย กลับคืนมาโดยเร็ว
สวัสดีครับ...
ผมมีเทคกะนิคในการช่วยผสมเกสรแบบง่ายๆมาฝากครับ
วิธีที่1. การนำนมผงเด็กมาช่วยในการผสมเกสร คือ ให้นำนมผงเด็กมาละลายน้ำเปล่าให้เข้ากันแล้วฉีดพ่นในตอนเช้า
ขณะดอกเกสรตัวเมียกำลังบาน เพื่อช่วยในการล่อแมลง เราอาจใช้นมผงเด็กยี่ห้อถูกๆก็ได้ วิธีนี้ได้ผลแน่ครับ
แต่บริเวณนั้นต้องไม่มีการใช้ยาฆ่าแมลงนะครับ
วิธีที่2.การนำหัวปลาใส้ปลาไปวางใว้ในบริเวณที่ฟักทองออกดอก วิธีนี้ช่วยล่อแมลงได้อีกทางหนึ่งครับ
- ท่านหัวหน้าๆๆ..
ส่งเมล็ดฟักทองมาเลย ^^ น้องตัวกลมจะโชว์ฝีมือ ปลูกอะไรก็ตายหมด อุ๊บ!
ทำไม ผบ.ที่บ้านหัวหน้าหายไปๆๆๆ ไม่ยอมๆๆ
ขอบคุณคำแนะนำเทคนิคการช่วยผสมเกสรฟักทองครับคุณเกษตรกรน้องใหม่ 
น้องต้อมๆๆๆ
ช่วงนี้ ผบ. เก็บเนื้อเก็บตัว ทำตัวกลมๆ แซงหน้าน้องต้อมแล้ว
อิอิ
แวะมาเรียนรู้ ดูภาพพืชสีเขียวสวยๆ
และมาทักทายค่ะ
รักษาสุขภาพนะคะ
ขอบคุณค่ะ
มาขอฟักทองไปทานกับข้าวกล้อง
แถวโน้นมีหมวกเมฆสีรุ้งบ้างไหมคะ
สวัสดีครับ อ.อ็อด
ไม่ค่อยได้สังเกตก้อนเมฆ ผมเคยเห็นแต่เมฆหัวแดงยามเย็นครับ
หมวกเมฆสีรุ้งยังไม่เคยเห็น
ต้องเฝ้ามองบ้างแล้วละครับ
- สวัสดีค่ะ
- ดีใจแทนชาวสุรินทร์นะที่มีผชช.ด้านการเกษตร
- ฟักทองมีคุณค่าทางอาหารสูงมาก สามารถแปรรูปได้หลายอย่างอีกด้วย
- ขอบคุณสำหรับบันทึกที่เป็นประโยชน์
- ขอให้บุญหนุนนำตลอดเทศกาลเข้าพรรษาค่ะ
ผมปลูกฟักทองที่บ้าน 5-6 หลุม ติดลูกอ่อนมีขนาดผลเท่ากับลูกกอร์ฟแล้ว ผลก็เริ่มเหลืองและหลุดร่วงไปในที่สุด.....เป็นเพราะอะไรครับ.. มีวิธีแก้อย่างไรบ้าง (คือติดลูกเล็กๆแล้วเน่าทุกลูก) อยากทานฟักทองที่ปลูกเองครับ จึงขอให้ผู้รู้ช่วยแนะนำด้วย ขอขอบคุณครับ...
สวัสดีครับ อ.เอื้องแซะ 
เรียนในตำราได้แค่รู้จำรู้จด ส่วนเทคนิคที่ว่าผมอาศัยไปเรียนรู้กับเกษตรกรครับ
ชมข่าวฝนฟ้าช่วงนี้ น่าห่วงชาวเหนือกับพื้นที่ลุ่มน้ำ ดูแลสุขภาพด้วยนะครับ
สวัสดีครับคุณชูชาติ
การปลูกพืชต้องอาศัยปัจจัยที่ควบคุมการเจริญเติบโตหลายประการครับ เช่น เมล็ดพันธุ์ โรค แมลง ดิน น้ำ ลม ไฟ (อุณหภูมิ) และการดูแลรักษา อารักขาพืช
หากทุกปัจจัยดีอยู่แล้ว คาดว่าพืชจะให้ผลผลิตอย่างที่เราต้องการได้
ส่วนเรื่องที่ว่าฟักทองติดลูกอ่อนมีขนาดผลเท่ากับลูกกอร์ฟแล้ว ผลก็เริ่มเหลืองและหลุดร่วงไปในที่สุด คงให้คำตอบได้ไม่ชัดว่าเกิดจากเหตุ-ปัจจัยอะไร คือ ต้องย้อนกลับไปดูว่าเตรียมดินดี? สายพันธุ์ดี? ลูกดก? ปลูกแน่น? มีพนักงานช่วยผสม?(ผึ้ง,แมลง) อุณหภูมิ มีฝนชุก? หรือว่าติดผลแล้ว มีหนอน/แมลงไปเจาะผล?
ต้องศึกษาและเก็บข้อมูลที่เกี่ยวข้องต่อไปครับ
ขอคุณหลาย ๆ ครับ ผมก็ชอบทานฟักทอง มีสารแบต้าแคโรทีนสูง ช่วยต้านมะเร็งด้วย
จะลองผสมพรุ่งนี้ ปลูกครั้งแรกไม่มีความรู้ มีดอกมากมายแต่ไม่มีผล ขอบคุณค่ะ
คนไทยใจหาญ
ขอบคุณสำหรับเรื่องดีๆสำหรับการเรียนรู้
ของผมผสมเกษรแล้วก็ไม่ติดครับทำไงดีเน่าหมดเหมือนมีแมลงมาเจาะลูกครับ