ความใส่ใจ
Transactional Analysis /3
ความใส่ใจ (stroke)
ความใส่ใจ การยอมรับความเป็นอยู่ ความมีอยู่ของทุกคน ในฐานะความเป็นมนุษย์ การยอมรับ หรือความใส่ใจอาจเป็นคำพูด หรือเป็นภาษาท่าทางก็ได้ หรือทั้งสองอย่าง เช่นกล่าวทักทาย สวัสดี โบกมือ ยิ้มให้กัน “ ผมชอบคุณ” การเชยคาง สิ่งเหล่านี้เป็นตัวอย่างของการใส่ใจทั้งสิ้น ทุกคนต้องการความใส่ใจทางบวกหรือทางลบ
1.ความใส่ใจดึงดูดความรู้สึกว่า ข้าพเจ้าสำคัญ คุณก็มีความสำคัญหรือฉันก็แน่ คุณก็แน่ เป็นความใส่ใจทางบวก(positive stroke)การแสดงความรัก ความสนใจ เคารพนับถือ เป็นการตอบสนองความต้องการ เป็นการให้ความใส่ใจทางบวก ตัวอย่างเช่นการกอด
2.ความใส่ใจที่ทำให้เกิดความรู้สึกว่า ฉันไม่สำคัญ ฉันไม่สบาย เป็นความใส่ใจทางลบ( negative stroke) ตัวอย่างเช่น ไปให้พ้น ผมไม่ชอบคุณ
3.ความใส่ใจที่มีเงื่อนไข เป็นการให้ความใส่ใจในสิ่งที่ท่านทำ(conditional stroke) ตัวอย่างเช่น “สมควร ถ้าเธอถอดรองเท้า แม่จะพอใจมากเวลาเข้ามาในห้อง”
4.ความใส่ใจที่ไม่มีเงื่อนไข การใส่ใจในฐานะที่เขาเป็นอยู่ (unconditional stroke)ตัวอย่างเช่น “ผมอยากอยู่ใกล้คุณ”
ความใส่ใจ stroke หรือการยอมรับเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับสุขภาพกายและจิตใจได้มีการศึกษาเด็กที่อยู่ในสถานเลี้ยงเด็กกำพร้า ซึ่งได้พบว่าการไม่ให้ stroke ทางกายกับทารกอาจทำให้ทารกตายได้เพราะขาดเจตจำนงการมีชีวิต
ภาวะการณ์ทางสังคมมักทำให้เราไม่ให้ stroke กันเรียกว่าพฤติกรรมประหยัด stroke หรือเรียกว่า stroke economy
_ไม่ให้ stroke ทางบวกแม้ว่าจะมีเหตุผลสมควรจะให้ได้
_ไม่ขอ strokeทางบวกทั้งที่มีเหตุผลที่สมควร แต่คอยให้เกิดเอง
_ไม่รับ strokeทางบวกแม้ในส่วนลึกของจิตใจอยากได้ยินสิ่งที่ดีเกี่ยวกับตนเอง
_ไม่ปฏิเสธ strokeที่เราไม่ชอบ
_ไม่ให้ strokeทางบวกแก่ตนเอง
ต่อไปนี้จึงควร
_ให้ strokeทางบวกทันทีเมื่อมีสาเหตุสมควรที่จะให้ได้
_ขอ strokeทางบวกเมื่อมีเหตุสมควร ไม่จำเป็นต้องรอให้เกิดเอง
_รับ strokeทางบวกด้วยความเต็มใจเมื่อมีเหตุผลสมควร
_ปฏิเสธ strokeที่เราไม่ชอบในบางโอกาส
_ให้ strokeแก่ตนเองตามสมควร
พฤติกรรมที่เหมาะสมในการให้ความใส่ใจ
1. รู้จักการให้ความใส่ใจผู้อื่น เช่น ยิ้ม พูดคุย ทักทาย ปลอบโยน โอบกอด ให้กำลังใจ ให้ความช่วยเหลือ รับฟัง
2.รู้จักรับความใส่ใจจากผู้อื่น เช่น ยิ้มรับ ตอบคำถาม แลกความคิด สัมผัสมือ ขอบคุณเมื่อได้รับคำชม และการช่วยเหลือ
3.รู้จักขอหรือเรียกร้องความเอาใจใส่จากผู้อื่น เช่นขอให้กอด ขอให้แบ่งปัน ขอความยุติธรรม ขอเวลา ขอโอกาส ขอให้พูดออกมา เปิดเผยจริงใจ ขอให้อยู่เป็นเพื่อน ขอให้ปลอบใจและเห็นใจ ขอให้ใช้เหตุผล
4.รู้จักปฏิเสธ ความเอาใจใส่จากผู้อื่น เช่นการใช้คำว่า ไม่ขอบคุณ เมื่อไม่ต้องการ รู้จักอธิบายเหตุผลว่าทำไมจึงรับไม่ได้ รู้จักปฏิิเสธโดยบอกจุดยืนที่่มั่นคง
ตลอดชีวิตของท่านต้องการความใส่ใจทางกาย เมื่อเติบโตขึ้น สัญญลักษณ์หรื่อคำพูดซึ่งเป็น strokeทางใจอย่างไม่มีเงื่อนไขเป็นสิ่งสำคัญในชีวิตเท่ากับ strokeแบบมีเงื่อนไขความพอใจในการขอ strokeทางบวกอย่างไม่มีเงื่อนไขเป็นบทเรียนที่สำคัญในการเรียนรู้ เป็นหน้าทีของท่านจะแน่ใจว่าท่านได้รับความใส่ใจทางบวก ที่ไม่มีเงื่อนไขที่ท่านต้องการและตามความปรารถนาการให้ความใส่ใจทางบวก แบบไม่มีเงื่อนไขเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ท่านและผู้อื่นมีความรู้สึกที่ดี ท่านสามารถให้ความใส่ใจทางบวก ในฐานะที่ท่านเป็นอยู่ มีอยู่ในสิ่งที่ท่านชอบและพึงพอใจในในตัวท่าน เป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้น ท่านเติบโตมาด้วยความใส่ใจ ความใส่ใจ จงให้ stroke ด้วยคำพูดเหล่านี้ทุกเช้าด้วยตัวของท่านเอง เวลาส่องกระจก
ข้าพเจ้าเป็นอยู่
ข้าพเจ้ามีอยู่
ข้าพเจ้าเป็นคนดี
ข้าพเจ้าทำได้
คิดอย่างไร ท่านจะได้อย่างนั้น
1.John p. Anderson A Transactional Analysis Primer (The1973Annual Handbook for group Facilitators)
ความเห็น (1)
สวัสดีครับ อาจารย์
ผมว่าความใส่ใจ เป็นพฤติกรรมที่มีคุณค่ามากๆเลยนะครับในการพัฒนาคน
นาย ใส่ใจ ลูกน้อง
ครู ใส่ใจ เด็กนักเรียน
พ่อแม่ ใส่ใจ ลูก
สามี ใส่ใจ ภรรยา
เป็นเรื่องที่ไม่ต้องลงทุนลงแรงอะไรมากเลยครับ แต่มีผลคุ้มค่ามากๆ ในทางจิตใจ
ขอบคุณสาระดีๆที่นำมาฝากครับ