“ฉันควรจะสั่งไวน์ขาวหรือไวน์แดง”
“ฉันควรจะถือแก้วไวน์อย่างไร”
นี่คือสองคำถามยอดฮิตเกี่ยวกับความถูกต้องของมารยาทในการดื่มไวน์ที่โต๊ะอาหาร อันเป็นข้อสงสัยของคนทั่วไปซึ่งไม่ได้ดื่มไวน์เป็นประจำในวิถีชีวิต แต่ต้องเกี่ยวข้องกับไวน์เมื่อออกงานสังคม
การชิมไวน์และดื่มไวน์ เป็นศาสตร์ที่สามารถนำมาจัดการศึกษาได้หลายหลักสูตร แต่เพื่อนๆ และคนใกล้ชิดของฉันหลายคน ดื่มไวน์ทุกอย่างได้โดยไม่สนใจด้วยซ้ำว่าแก้วที่ใส่ไวน์จะหน้าตาเป็นอย่างไร จะเป็นถ้วยกระเบื้องหรือถ้วยกระดาษ ถ้าไม่มีภาชนะใส่ ก็ยกทั้งขวดขึ้นดื่มได้อย่างมีความสุข
เคยท้วงว่าทำอย่างนี้เสียสุนทรียะของการดื่มไวน์หมดเลยเพื่อน พลันก็มีเสียงโต้กลับมาว่า สุนทรียะในการดื่มไวน์เป็นความสุขส่วนตัว อย่าได้มากำกับให้ทำอย่างโน้นอย่างนี้เชียว....
ค่ะ..เชิญตามสบาย ถ้าไม่ต้องยุ่งเกี่ยวกับใคร ไม่ต้องเข้าสังคม จะดื่มอย่างไร ก็ขึ้นกับจริตของผู้นั้น แต่ยามเมื่อต้องไปงานเลี้ยง ก็จำเป็นต้องรู้ว่าควรทำตัวอย่างไรให้ถูกต้องตามมารยาทสังคมอันดีที่ผู้คนส่วนใหญ่ถือปฏิบัติ
การเสิร์ฟไวน์ที่โต๊ะอาหาร ไม่ว่าจะเป็นการที่เราสั่งมาดื่มเอง หรือในงานเลี้ยงที่มีพนักงานเสิร์ฟมาไต่ถามความต้องการของเรา จะมีลำดับคำถามที่ต้องตอบตัวเองเมื่ออ่านเมนู หรือตอบพนักงานเสิร์ฟ
เริ่มจากคำถามกว้างๆ เพื่อให้เลือกคำตอบระหว่าง ไวน์แดง (red wine) กับไวน์ขาว (white wine) ซึ่งเป็นคำสามัญนามของกลุ่มไวน์หลัก ต่อไปยังคำถามเจาะลึกเพื่อเลือกชื่อไวน์ในกลุ่มนั้นๆ และบางครั้งมีคำถามให้เลือกปีของไวน์ที่ต้องการ
คำตอบในเรื่องนี้จะเกี่ยวข้องกับอาหารจานหลักที่เรากิน คำแนะนำกว้างๆ สำหรับจำได้ง่ายๆ คือ กินเนื้อแดงก็สั่งไวน์แดง กินเนื้อขาวก็สั่งไวน์ขาว ร้านอาหารจึงมักจะเสิร์ฟไวน์แดงกับจานเนื้อและหมู ขณะที่เสิร์ฟไวน์ขาวกับจานปลาและไก่
ตัวฉันเองไม่ได้ยึดถือหลักการนี้เคร่งครัดแต่อย่างใด เพราะไม่ว่าอาหารจานหลักจะสีอะไร หากมีให้เลือก ฉันสั่งไวน์ขาวเท่านั้น เหตุผลง่ายๆ คือ ไม่ชอบกินไวน์แดงกับอาหาร แต่ชอบไวน์แดงกับสารพัดชีส!
จะว่าไปแล้วที่เรียกกันว่าไวน์ขาวนั้น สีของไวน์ไม่ได้ขาว แต่มีสีเหลืองอ่อนๆ ไปจนถึงสีอำพันและสีทอง ส่วนไวน์แดงก็มีสารพัดเฉดสีแดง ตั้งแต่แดงเข้มเกือบดำ แดงเลือดนกสดใส ไปจนถึงแดงอ่อนๆ
แก้วไวน์มีหลายรูปทรงค่ะ แต่มีองค์ประกอบเหมือนกัน 3 ส่วนคือ ตัว (bowl) ก้าน(stem) และฐาน(base) ทั้งนี้ ตัวของแก้วไวน์แดงทั่วๆไปจะมีรูปทรงอ้วนป้อม ขณะที่แก้วไวน์ขาวจะผอมเพรียวกว่า
การที่แก้วไวน์ออกแบบมาให้มีก้าน ก็เพื่อป้องกันไม่ให้นิ้วมือไปถูกกับบริเวณตัวแก้ว เพราะรอยคราบนิ้วมือที่ปรากฏบนเนื้อแก้วบางใส เป็นมลทินทำให้เกิดภาพที่ไม่น่าดูเวลาวางแก้วลงบนโต๊ะอาหาร ทำลายความงดงามของสีไวน์ ซึ่งเป็นประเด็นหนึ่งที่ให้ความสำคัญในกระบวนการดื่มไวน์
ดังนั้น วิธีถือแก้วที่ถูกต้องไม่ว่าจะเป็นแก้วไวน์แดงหรือไวน์ขาว คือการจับที่ก้านแก้ว โดยวางนิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือไว้ตรงบริเวณรอยต่อระหว่างตัวแก้วกับก้านแก้ว
อย่างไรก็ดี สำนักไวน์บางแห่งให้เหตุผลของการจับที่ก้านแก้วว่าเป็นเรื่องของการระวังไม่ให้ความร้อนจากมือของเราไปกระทบกระเทือนต่ออุณหภูมิของไวน์ที่จัดเสิร์ฟมาแล้วอย่างพอเหมาะ อุณหภูมิที่เพี้ยนไปทำให้ไวน์เสียรส โดยเฉพาะอย่างยิ่งไวน์ขาวที่เสิร์ฟหลังจากการแช่เย็น ส่วนแก้วไวน์แดงอาจจะถือแบบสัมผัสบริเวณตัวแก้วได้ เพราะจะเสิร์ฟในระดับอุณหภูมิของห้องแอร์ทั่วๆไป
ฉันไม่ห่วงเรื่องอุณหภูมิสักเท่าไหร่ เพราะธรรมเนียมการเสิร์ฟไวน์นั้น จะรินให้ในปริมาณไม่ถึงครึ่งแก้ว ฉันมักจะดื่มหมดแก้วก่อนที่ความร้อนจากมือจะถ่ายเทไปยังไวน์ซะด้วยซ้ำไป ยิ่งไปกว่านั้น ในการกินอาหารแบบนั่งโต๊ะ แก้วไวน์จะใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่บนโต๊ะมากกว่าอยู่ในมือแบบในงานเลี้ยงคอกเทล ดังนั้นการถือแก้วไวน์ถูกหรือผิดธรรมเนียมจึงไม่ใช่เรื่องใหญ่
วิธีถือแก้วไวน์ของฉันจึงเน้นที่การจับให้มั่นคง เพื่อจะไม่ทำแก้วคริสตัลสวยๆ ราคาแพงของเจ้าภาพหลุดมือแตกซะมากกว่า!
แดง เหมือนกันครับ
แดงอย่างนี้ อิฉันรับได้ค่ะ
ไม่ได้กลิ่น เพียงได้เห็น ...ก็....แล้ว
เนื่องในโอกาสอันเป็นมงคลนี้...ขอสักจอก
จะจับแก้วแบบไหนก็ตามสามจอกป้าก็เมาได้สุนทรีนรสแล้วอิอิ