เรื่องบางอย่างที่ไม่ควรทำประชามติ
การทำประชามติ เป็นส่วนที่ดีของระบอบประชาธิปไตย มันทำให้เราได้เห็นความต้องการของประชาชนในเชิงภาพรวม ว่าประชาชนในปัจจุบันต้องการอะไร อยากเห็นสิ่งนี้เกิดขึ้น หรือไม่เกิดขึ้น
แต่ไม่ใช่ว่าการทำประชามติสามารถใช้เป็นคำตอบสำหรับทุกสิ่งได้
วันนี้ผมอยากวิจารณ์ข้อเสนอการทำประชามติของท่านนายกฯ ในแง่ของสิทธิมนุษยชน และ ในแง่ของประชาธิปไตย
ผมอยากจะพูดถึงแนวคิดที่ว่า ในบางกรณี การทำประชามติแล้วทำตามเสียงส่วนใหญ่ อาจจะเป็นเรื่องที่ไม่เหมาะสมเสมอไป เช่น
- หากมีคนเสนอให้ทำประชามติเรื่องนำระบบทาสกลับมาใช้ แล้วคนส่วนใหญ่เห็นด้วย หมายความว่าเราสมควรนำระบบทาสกลับมาใช้หรือไม่? สมัยที่มีการเลิกทาสนั้น เราไม่ได้มีการทำประชามติ แต่หากทำจริง ผลคงออกมาว่าให้คงไว้ซึ่งระบบทาส ถ้าเป็นแบบนั้นเราควรเก็บไว้หรือเปล่า?
- หากลูกจ้างร้องเรียนนายจ้างเรื่องการถูกแบ่งแยก (discrimination) นายจ้างเสนอว่า ให้ทำประชามติในบริษัทก่อน ว่าปัญหาการแบ่งแยกมีอยู่จริงหรือไม่ แล้วค่อยจัดการพิจารณาขั้นถัดไป ระหว่างนี้ให้ลูกจ้างทนไปก่อนซัก 9 เดือน
เรื่องหนึ่งที่เสื้อแดงร้องเรียนนายกฯและต้องการความเป็นธรรมคือ เรื่องการการถูกเลือกปฏิบัติ (discrimination) ตรงนี้ผมมองว่าเป็นปัญหาของผู้ที่รู้สึกว่าตนถูก discriminate
ปัญหาแบบนี้ รอ 9 เดือนไม่ได้หรอกครับ ทำประชามติก็ไม่ควร เพราะเรื่อง discrimination เป็นเรื่องละเอียดอ่อน เช่นในอเมริกาสมัยก่อน มีการเหยียดชนชั้นที่ค่อนข้างรุนแรง ผมถามว่า สมมติมีการทำประชามติ และ หากผลประชามติออกมาว่า พวกเขาสมควรเหยียดชนชั้นคนผิวดำต่อไป นั่นหมายความว่าพวกเขาสามารถเหยียดผิวได้ต่อไปอย่างชอบธรรมหรือ?
เช่นเดียวกันกับเรื่องเสื้อแดง
เสื้อแดงมีการร้องเรียนเรื่องถูกเลือกปฏิบัติไปหลายหน แต่ไม่ได้รับการตอบสนองที่ดีเท่าที่ควร สมมติประชามติออกมา บอกว่า พวกเขาควรอยู่ต่อไปแบบนี้ ทนการถูกเลือกปฏิบัติต่อไป ... แบบนี้ถูกหรือครับ?
ในเรื่องบางเรื่องที่่เกี่ยวข้องกับการละเมิด การแบ่งแยก และการกดขี่ .... ต่อให้คนส่วนน้อยเป็นผู้ถูกกดขี่ เราก็จำเป็นต้องช่วยเขาออกมาครับ ผมจึงมองว่า การที่ท่านนายกฯเสนอการใช้ประชามติกับเรื่องแบบนี้ ไม่ถูกต้องตามหลักสิทธิมนุษยชนเท่าไหร่นักครับ
หากไปถามนายกฯ ท่านอาจจะตอบว่า "พิสูจน์ให้ดูหน่อยว่ามีการเลือกปฏิบัติเกิดขึ้นในรัฐบาลนี้"
ประเด็นของผมคือ จุดเด่นของ discrimination คือ เมื่อมันเกิดขึ้นแล้ว คนที่กำลัง discriminate คนอื่นอยู่ มักจะไม่รู้ตัวว่ากำลังทำอยู่ (ลองสังเกตตัวเองนะครับ) และ ส่วนใหญ่แล้ว มักจะพิสูจน์ยาก ว่ามันเกิดจริง จะมีก็แต่คนที่ถูก discriminate ออกมาโวยวายเท่านั้น
เรื่องที่สองที่ผมอยากพูดคือประเด็นของประชาธิปไตย
ท่านนายกฯไม่ได้ตอบคำถามเรื่องมาตรา 309 เมื่อหมอเหวงถามว่า คิดว่ามาตรานี้เป็นประชาธิปไตยได้อย่างไร (ตอนนั้นท่านนายกฯใช้เทคนิคการโต้วาทีเปลี่ยนไปตอบเรื่องอื่นที่ตอบง่ายกว่าแทน)
มาตรานี้รับรองการรัฐประหารไว้อย่างถูกต้อง คงไม่มีใครกล้าปฏิเสธว่า การเก็บมาตรานี้ไว้ ไม่ใช่หนทางที่เป็นประชาธิปไตยเอาเสียเลย (ผมไม่ได้บอกว่าการเก็บไว้เป็นเรื่องไม่ดีนะครับ ผมแค่บอกว่า เป็นเรื่องที่ไม่เป็นประชาธิปไตย)
ผมเห็นด้วยกับท่านนายกฯที่ว่า การแก้รัฐธรรมนูญนั้นควรทำประชามติเสียก่อน โดยรวมน่ะใช่ครับ แต่ไม่ควรจะเป็นมาตรา 309 ครับ รัฐบาลใดก็ตามที่เรียกตนเองว่าเป็นประชาธิปไตย ควรพยายามเอามาตรานี้ออกไปโดยไม่จำเป็นต้องไปถามใครเสียด้วยซ้ำ!
เหมือนที่ผมยกตัวอย่างด้านบนครับ หากมีการทำประชามติเรื่องการนำระบบทาสกลับมาใช้ แล้วประชามติออกมาว่าเห็นด้วย ให้เลือกเอาคนที่ปัจจุบันความเป็นอยู่ไม่ดี จับมาเป็นทาสเสียให้หมด แบบนี้เราสมควรทำตามประชามติไหมครับ?
สรุปคือ ผมอยากชี้ประเด็นที่ว่า เมื่อใดก็ตามที่ประเด็นของเรื่องที่กำลังพิจารณาเข้าไปเกี่ยวข้องกับเรื่องของการทำลายสิทธิมนุษยชน การกดขี่ และการเลือกปฏิบัติ ... ประชามติ เป็นหนทางที่ไม่น่าจะใช่ทางออกที่ดีครับ
ผมอยากฝากแนวคิดนี้ ให้ผู้อ่านทุกท่านได้พิจารณากันด้วยครับ
ความเห็น (2)
ไม่เข้าใจเรื่องการเมืองเลยค่ะ...แต่ก็ดูข่าวนะคะ
ส่วนตัวแล้ว..ไม่ชอบฝ่ายเสื้อแดงอะค่ะ... แต่ป้าเขาอยู่ฝ่ายนั้น....
การเมืองนี่มันยุ่งยากมากเลยนะคะ เมื่อไหร่จะสงบซะที
เด็กๆที่บ้าน ชอบดู แล้วเอาไปล้อเลียน..กลุ้มค่ะกลุ้ม
สวัสดีครับ
เป็นเรื่องปกตินะครับที่คนเราจะไม่ชอบอะไรบางอย่าง ... บอกตามตรง ผมก็ไม่ชอบแกนนำเสื้อแดงหลายคน ผมไม่ชอบโฆษกนายกฯ ไม่ชอบแกนนำเหลืองด้วยครับ :-)
ญาติๆผมก็ประกอบด้วยหลายสีเหมือนกันครับ
แต่ที่ผมเขียนเรื่องนี้ ผมต้องการให้พยายามอย่าไป discriminate กลุ่มคนที่ตนไม่ชอบน่ะครับ