การตัดเดือยไก่พ่อพันธุ์ไก่พื้นเมือง

การตัดเดือยไก่แบบชาวบ้าน

     ไก่พื้นเมืองที่เลี้ยงแบบปล่อยฝูงจะมีตัวผู้ 1-2 ตัวในการคุมฝูง ซึ่งพอมีอายุมากๆไก่จะมีเดือยที่ยาว และแหลมคม ทำให้เวลาผสมพันธุ์ไก่ตัวเมียอาจได้รับบาดเจ็บ เกิดการอักเสบของแผ่นหลัง หรือบางครั้งพบบาดแผลที่หลังเลยก็มี การบาดเจ็บจากการผสมพันธุ์ส่งผลกระทบโดยตรงกับสุขภาพไก่ ทำให้ไข่ลดลงหรือหยุดไข่ อัตราของไข่มีเชื้อต่ำเนื่องจากตัวเมียไม่ยอมให้ผสมพันธุ์บ่อยๆ

     การแก้ไขทำได้โดยการตัดเดือยไก่ ไก่พ่อพันธุ์เป็นไก่ที่ใช่งานในการผสมพันธุ์อย่างเดียวจึงไม่ต้องทำการตัดแบบไก่ชนก็ได้เพราะยุ่งยาก เราใช้การตัดแบบภูมิปัญญาชาวบ้านซึ่งง่ายกว่ามาก อุปกรณ์มีดังนี้ 1.ใบเลื่อยตัดเหล็ก 2.เทียนไข 3.ตะใบแต่งเล็บ 4.แอลกอฮอล์ 5.พลาสเตอร์ติดแผล ขั้นตอนการตัด จับขาไก่ด้วยมือเพียงข้างเดียว ให้หันหน้าไปด้านหลัง ใช้ท่อนแขนหนีบตัวไก่ใว้เพื่อไม่ให้ดิ้นเวลาตัดเดือย เสร็จแล้วใช้เลื่อยถูที่เทียนไขแล้วเลื่อยเดือยไก่โดยเหลือเดือยไว้ประมาณ 1 ซม. ระหว่างที่เลื่อยก็หมั่นถูใบเลื่อยกับเทียนไขบ่อยๆ เพราะเทียนไขจะลดแรงเสียดทานขณะเลื่อยแถมยังสามารถห้ามเลือดได้ด้วย พอเสร็จก็ใช้ตะใบแต่งให้สวยงาม ทำทั้งสองข้างเสร็จก็เช็ดด้วยแอลกอฮอล์ จากนั้นปิดแผลด้วยพลาสเตอร์ ปล่อยให้ผสมพันธุ์ในฝูงได้ทันทีไม่ต้องรอให้แผลหายดี บางครั้งไก่จะเดินเขย่งเท้าในช่วง 1-2 วันแรก เพราะเจ็บและเสียวที่แผล หลังจากนั้นก็จะหายเป็นปกติ

     หลังจากตัดเดือยแล้ว เดือยก็ยังงอกออกมาได้อีก ถ้ายาวมากก็ไม่ต้องตัดอีกเพราะตัวผู้นั้นมีอายุมากแล้ว ควรจะเปลี่ยนไก่หนุ่มตัวใหม่เข้ามาคุมฝูงต่อไป

 

 

[นาย สมนึก (นายน้อยหรือนายเคี่ยม) โทณผลิน]

          เวลาที่เราเลื่อยเดือยมันออก  ไก่จะรู้สึกเจ็บใหมหนอ  ถ้าเราเปลี่ยนวิธีโดยไม่ต้องเลื่อย แต่ใช้การหุ้มเดือยแทนเหมือนไก่ชนที่เขาเอาไปตีกันในบ่อนจะได้ใหมครับ

[นิต]

     เจ็บแน่นอนครับ เวลาเลื่อยมันจะร้อง ส่วนจะเจ็บมากหรือไม่นั้นก็ไม่ทราบได้ คิดว่าคงไม่มากเพราะร้องไม่ดัง ถ้าเราทำเบาๆ บางตัวก็ไม่ร้องเลยครับ

     ถ้ากลัวไก่เจ็บก็ใช้วิธีนี้ดูนะ ใช้คีมคีบที่โคนเดือยแล้หมุนบิดไปมาเดือยจะหลุดออกมาทั้งตอ ดูเหมือนจะเจ็บแต่ไม่เคยได้ยินเสียงร้องเลย คิดว่าไม่เจ็บ แผลค่อนข้างหายช้าต้องดูและให้ดีโดยเฉพาะหน้าฝน เสียดายไม่มีกล้องจะถ่ายภาพให้ดู

     ส่วนการพันเดือยก็ทำได้ แต่ควรระวังอย่าพันแน่นเกินไป เพระการพันเดือยของพ่อพันธุ์ต้องพันตลอดเวลาไม่เหมือนกับการพันเดือยเพื่อชนกันในบ่อน ถ้าพันแน่นไปอาจจะทำให้เท้าบวมหรือลงพื้นได้ ปัจจุบันมีที่หุ้มเดือยสำเร็จรูปขายใช้ได้เหมือนกันครับ