โรงเรียนทางเลือกกับการประเมินคุณภาพภายนอก(๒)
มาตรฐานด้านคุณภาพผู้เรียน ๘ มาตรฐาน คือหัวใจของการจัดการศึกษาที่ทุกโรงเรียนจะต้องยึดเป็นเป้าหมายในการสร้างคนที่สมบูรณ์ ไม่ว่าโรงเรียนนั้นจะจัดการศึกษาในแนวทางใดก็ตาม
มาตรฐานด้านคุณภาพผู้เรียน ๘ มาตรฐาน ได้แก่
๑. เป็นคนดี
๒. มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์และพัฒนาสิ่งแวดล้อม
๓. มีทักษะการทำงาน
๔. คิดเป็น
๕. มีทักษะการเรียนรู้
๖. มีทักษะในการแสวงหาความรู้
๗. มีสุขภาพดี
๘. มีสุนทรียภาพ
ที่ต้องลำดับเรื่องการสร้างคนดี ไว้เป็นเรื่องแรกก็เพื่อให้มั่นใจว่าการศึกษาของชาตินั้น อยู่ในเส้นทางของการสร้างคนดี มีจิตสำนึก มาก่อนการสร้างคนเก่ง ที่มีทักษะในการทำงาน คิดเป็น มีทักษะในการเรียนรู้ และมีทักษะในการแสวงหาความรู้ สร้างคนที่มีความสุข ที่มีสุขภาพดี และสุนทรียภาพอยู่ในชีวิต
ส่วนแต่ละโรงเรียนจะมีวิธีการสร้างคนดี เก่ง และมีความสุขอย่างไรนั้นก็ขึ้นอยู่กับปรัชญาการศึกษาที่แตกต่างกันออกไป แต่ต้องทำให้เกิดแก่ผู้เรียนให้ครบทุกมาตรฐานที่กำหนดไว้
สิ่งที่ผู้ประเมินมีประสงค์อยากจะเห็นก็คือ โรงเรียนแต่ละโรงนั้น
- มีวิธีการในการสร้างเยาวชนให้เป็นคนดี คนเก่ง ที่มีความสุข ได้อย่างไร
- มีการสะท้อนผลที่เกิดขึ้นให้เห็นเป็นรูปธรรมได้อย่างไร
โดยทุกกระบวนการที่เกิดขึ้นในโรงเรียนต้องสะท้อนกลับไปสู่ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียนได้
ทั้งนี้ผู้ประเมินจะพิจารณาว่าการทำงานของแต่ละโรงนั้น อยู่ในสถานภาพใด การพัฒนาในเรื่องนั้นๆ กำลังอยู่ในขั้นใด
- มีความตระหนัก (Awareness) ที่จะทำการพัฒนาเรื่องนั้นๆ
- มีความพยายาม (Attempt) มีการวางแผนงาน มีการจัดทำกิจกรรม มีภาคี และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเข้าร่วม มีการทำอย่างเป็นระบบ (PDCA) เมื่อได้ข้อมูลแล้วนำไปปรับปรุงแก้ไขงานต่อ
- มีความสำเร็จ (Achievement) ผู้ที่เกี่ยวข้องมีความพึงพอใจ ร้อยละ ๗๕ ขึ้นไป มีการสรุปโครงการ แสดงการวิเคราะห์ข้อมูลอย่างเป็นระบบ รู้ว่าอะไรเป็นปัญหา อุปสรรค และอะไรคือความสำเร็จที่เกิดขึ้น
- มีความยั่งยืน เป็นต้นแบบได้ (Accredit)
ในการประเมินคุณภาพรอบแรกนั้น สมศ. จะใช้รูปแบบกัลยาณมิตรประเมินเพื่อยืนยันสภาพจริง ไม่ได้ตัดสินได้ ตก ผ่าน ไม่ผ่าน ซึ่งผลการประเมินจะบอกถึงจุดเด่น จุดที่ควรพัฒนา และเป็นการให้แนวทางในการพัฒนาสถานศึกษา เพื่อเสริมสร้างให้ทุกคนในประเทศเห็นว่า “การศึกษาเป็นความรับผิดชอบร่วมกันของประชาชนทุกคนในประเทศ”
มาตรฐานด้านการเรียนการสอน ๒ มาตรฐาน ได้แก่
๑. ครูมีวุฒิ ความรู้ความสามารถ และเพียงพอ
๒. ครูสอนเก่งและเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
ในระดับของโรงเรียน มีความพยายามในการพัฒนาครูหรือไม่ ผลของการพัฒนาครู และการที่ครูพัฒนาตนเอง ส่งผลต่อการพัฒนาเด็กอย่างไร
มาตรฐานด้านคุณภาพครู ๗ มาตรฐาน ได้แก่
๑. รู้เป้าหมายหลักสูตร
๒. รู้จักผู้เรียนเป็นรายบุคคล ครอบครัว อุปนิสัย พื้นฐานความรู้
๓. รู้จักการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ที่หลากหลาย รู้จักความแตกต่างของผู้เรียน ความแตกต่างในการเรียนรู้ รู้จักเนื้อหาที่สอน วิเคราะห์ได้ว่าควรทำอย่างไร
๔. รู้จักเลือกใช้เทคโนโลยีที่จำเป็นมาช่วยในการจัดการเรียนการสอน กระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจ ใช้เทคโนโลยีเป็นทางเลือกหนึ่งของการจัดกิจกรรม
๕. รู้จักวิธีการวัดและประเมินผลที่เหมาะกับพัฒนาการของเด็กในแต่ละด้าน และนำข้อมูลที่ได้รับไปพัฒนาเด็กได้อย่างเหมาะสม
๖. รู้จักการทำวิจัยในชั้นเรียน เพื่อหาคำตอบว่าเรื่องที่ทำไปได้ผลไหม เกิดผลกับผู้เรียนแต่ละคนอย่างไร
๗. นำผลที่วัดและประเมินได้ไปปรับปรุงการเรียนการสอนในรอบต่อไป
ความเห็น (3)
สวัสดีค่ะ
เป็นเรื่องราวที่ดีและมีประโยชน์มากค่ะ
สำหรับโรงเรียนทางเลือก
ได้อ่านทั้งสองตอนแล้วค่ะ
เขียนต่ออีกนะคะ
ขอบคุณค่ะ
สวัสดีครับคุณครูวิมลศรี ศุษิลวรณ์
- ผมมาเรียนรู้เรื่องราวดีๆ
- เป็นข้อมูลที่ให้ประโยชน์มากเลยครับ
วันนี้จะเขียนตอนที่ ๓ ค่ะ :)