ผลผลิต ผลกระทบ ผลลัพธ์ อย่าสับสน

ผลผลิต ผลกระทบ ผลลัพธ์ มีความหมายใกล้เคียงกัน แต่แตกต่างกัน

วันนี้มีเรื่องราวเกี่ยวกับคำศัพท์ที่เกี่ยวกับการประเมินผล(evaluation) 3 คำ คือ ผลผลิต(output) ผลกระทบ (impact) และผลลัพธ์ (outcome) เพราะมีเพื่อนครูมาถาม ว่าใช้แตกต่างกันอย่างไร ที่ฟังๆ ดูแล้วเหมือนจะง่าย และเข้าใจกัน แต่บางทีก็ใช้กันผิดความหมาย แต่ก็ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร เพราะเราไม่ใช่นักประเมิน แต่ถ้าใช้กันให้ถูกก็จะเป็นเรื่องดี โดยความหมายและการใช้งานของ 3 คำ ใกล้เคียงและแตกต่างกัน ดังนี้

ผลผลิต (output) หมายถึงผลที่เกิดขึ้นทันที ผลโดยตรงจากการดำเนินโครงการกิจกรรมเสร็จสิ้น เช่น คุณภาพของนักเรียน สมรรถภาพของบัณฑิตหรือผู้ผ่านการฝึกอบรม

ผลกระทบ (impact) หมายถึง ผลที่เกิดต่อเนื่องมาจากผลผลิต

ผลลัพธ์ (outcome) หมายถึง ผลระยะยาวซึ่งเกิดเป็นผลจุดหมายปลายทาง หรือผลต่อ

เนื่องจากผลกระทบ

ดังนั้นถ้าเราทำโครงการ หรือกิจกรรมใดๆ แล้วเราพิจารณาผลการประเมินผลการเรียนรู้ คุณลักษณ์ หรือสิ่งอื่นๆ ตามวัตถุประสงค์ในช่วงเวลาที่เรากำหนดไว้ จะใช้คำว่า ผลผลิต และหากเวลาล่วงเลย (นาน) จากที่กำหนดไว้ในโครงการหรือกิจกรรมแล้ว ผลผลิตนั้นมีการเรียนรู้ หรือคุณลักษณ์เปลี่ยนแปลงไปทั้งในทางที่ดี หรือไม่ดี เราจะใช้ คำว่า ผลกระทบ และหากเวลานานๆ เข้าผลกระทบที่เกิดขึ้นนั้นสอดคล้องเป้าหมายปลายทางของโครงการ หรือกิจกรรม เช่น หากเราทำโครงการรักการอ่าน ผลผลิต ผลกระทบ และผลลัพธ์ ที่ควรเป็น คือ

ผลผลิต ก็คือ นักเรียนมีนิสัยรักการอ่าน

ผลกระทบ คือ นักเรียนเรียนหนังสือเก่งขึ้น

ผลลัพธ์ คือ นักเรียนเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน

ที่มา :

รัตนะ บัวสนธ์. (2550). ทิศทางและอาณา บริเวณการประเมิน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : วี.พริ้นท์.

ศิริชัย กาญจนวาสี. (2550). ทฤษฎีการ ประเมิน. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เขียนใน GotoKnow โดย จักรกฤษณ์
ใน จักรกฤษณ์ จันทะคุณ

คำสำคัญ (Tags): #การประเมินผล#ผลกระทบ#ผลผลิต#ผลลัพธ์

หมายเลขบันทึก: 320692เขียนเมื่อ 16 ธันวาคม 2009 13:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 12:48 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน