สภาพทั่วไปของอำเภอนครไทย

สภาพทั่วไปของอำเภอนครไทย

 

1. 1.       ความเป็นมาทางประวัติศาสตร์

เมืองนครไทย เป็นชุมชนเก่าแก่ตั้งแต่สมัยสุโขทัยเป็นราชธานี โดยบรรพบุรุษไทยกลุ่มหนึ่งได้รวบรวมกำลัง สะสมไพร่ผลและฝึกอาวุธอยู่ ณ “เมืองบางยาง “ ผู้นำคนสำคัญสมัยนั้น คือ พ่อขุนบางกลางหาว ซึ่งอพยพผู้คนมาจากเมืองไชยปราการ สันนิษฐานว่าเป็นอำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ในปัจจุบัน มีหลักฐานที่แสดงว่า เมืองบางยางได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น “ นครไทย “ มีปรากฏในพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐปีศักราช   839  ระกา ตรงกับ พ.ศ. 2020 แรกตั้งเมืองนครไทยนี้เป็นช่วงระยะที่อยู่ในรัชสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ซึ่งพระองค์ได้จัดระเบียบการปกครองหัวเมืองต่าง ๆ ที่เป็นหัวเมืองชั้นนอก ให้เป็นระเบียบแบบแผนเพื่อง่ายต่อการควบคุม ตรวจตรา จึงยกฐานะเมืองบางยางที่มีเจ้าเมืองปกครองอยู่แล้วเปลี่ยนชื่อใหม่ว่า “ เมืองนครไทย “ เช่นเดียวกับหัวเมืองต่าง ๆ เช่น เมืองสระหลวง  เมืองสวรรคโลก เป็นต้น

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในปี พ.ศ. 2437 เมืองพิษณุโลก ได้ยกฐานะเป็นมณฑลพิษณุโลก ตามรูปแบบการปกครองในระบบเทศาภิบาล จึงมีเมืองต่าง ๆ ที่ต้องขึ้นอยู่ภายใต้การปกครองของมณฑล คือ เมืองพิจิตร  อุตรดิตถ์  สวรรคโลก  สุโขทัย  ในปี พ.ศ.  2450  พิษณุโลกได้มีการจัดระเบียบบริหารการปกครองส่วนภูมิภาคเป็น  5  อำเภอ  คือ เมืองชุมแสง  นครป่าหมาก  พรหมพิราม และเมืองนครไทย คำว่า เมือง ถูกตัดออกเหลือ นครไทย ในปี พ.ศ.  2497

1. 2.       สภาพทางภูมิศาสตร์

อำเภอนครไทย ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดพิษณุโลก ระยะทางประมาณ  97  กิโลเมตร ตามทางหลวงเอเชียหมายเลข 12 และแยกเข้าอำเภอนครไทยตรงกิโลเมตรที่ 67 ตำบลบ้านแยง ระยะทาง  29  กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข 2013 โดยมีที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ดังนี้

f  ทิศเหนือ  ละติจูต17 องศา 29 ลิบดาเหนือ ติดต่อ  อำเภอชาติตระการ และอำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย

f  ทิศใต้       ละติจูต16 องศา 37 ลิบดาเหนือ ติดต่อ  อำเภอวังทอง

f  ทิศตะวันออก   ลองกิจูต 101 องศา 06 ลิบดาตะวันออก   ติดต่อ  อำเภอ

หล่มเก่าและอำเภอด่านซ้าย

f  ทิศตะวันตก  ลองกิจูต 100  องศา  33  ลิบดาตะวันออก     ติดต่อ อำเภอชาติตระการ

 

อำเภอนครไทย มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ  2,220.37  ตารางกิโลเมตร หรือ 1,387,731  ไร่ ภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ราบแคบ ๆ ตามลุ่มแม่น้ำแควน้อยและที่ราบลูกคลื่น ระดับความสูงของพื้นที่ประมาณ  400  เมตร จากระดับน้ำทะเล มีภูเขาล้อมรอบเกือบทุกด้านเป็นภูเขาที่อยู่ในเทือกเขาเพชรบูรณ์ มีความสำคัญเป็นต้นน้ำของลำห้วย สาขาแม่น้ำแควน้อย ภูเขาที่สำคัญได้แก่   เขาป่าภูหิน  เขาหินร่องกล้า   เขาน้อย  เขาขมิ้น  เขาหนองกกไฮ  เขาภูขัด  เขาลม  ภูเขาดังกล่าวมีความสูงระหว่าง  1,000 ถึง 1,700 เมตร จากระดับน้ำทะเล

ลำน้ำแควน้อย   เป็นแม่น้ำสาขาของแม่น้ำน่าน   เป็นลำน้ำสายใหญ่ ๆ ที่ไหลหล่อเลี้ยงพื้นที่นครไทยและมีน้ำไหลตลอดทั้งปี แต่ในระยะ 10 ปี ที่ผ่านมา ปริมาณน้ำลดน้อยลงมากเมื่อเทียบกับความต้องการของประชากร ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเกษตรกร ทั้งนี้เนื่องจากมีการตัดไม้ทำลายป่า แหล่งต้นน้ำลำธารเป็นจำนวนมาก ส่วนธารน้ำสายอื่นเป็นลำน้ำสายเล็ก ๆ ช่วงฤดูแล้ง มีน้ำในลำธารเป็นช่วง ๆ ลักษณะโครงสร้างของดินส่วนใหญ่เป็นดินปนทราย การระบายน้ำดี มีความเป็นกรดค่อนข้างสูง เป็นดินที่ให้ผลผลิตต่ำ

 

1. 3.       สภาพทางเศรษฐกิจ

                                ประชากร  90  % มีอาชีพทำการเกษตร ได้แก่ การทำไร่และทำนา การปลูกข้าวของชาวนครไทย เป็นลักษณะแบบยังชีพ นอกจากนี้ยังมีอาชีพอื่นเพื่อเพิ่มพูนรายได้ เช่น การเก็บของป่า อันได้แก่ การหาหน่อไม้  เห็ด  อาชีพทำเกลือสินเธาว์  การทำไม้กวาด  การทอผ้าและการเลี้ยงสัตว์ ปัจจุบันทางการเห็นความเหมาะสมของพื้นที่ในการทำการปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมปศุสัตว์ ได้ดำเนินการขอใช้พื้นที่ป่าเสื่อมสภาพของกรมป่าไม้ จัดตั้งสถานีทดลองและบำรุงพันธุ์สัตว์ จังหวัดพิษณุโลก เพื่อเป็นการส่งเสริมเกษตรกรนครไทยหันมาประกอบอาชีพเลี้ยงสัตว์เป็นอาชีพหลักแทนการทำไร่ให้มากยิ่งขึ้น    โดยมีพื้นที่ดำเนินการอยู่ในตำบลหนองกะท้าว 

 

1. 4.       สภาพทางประชากรและวัฒนธรรม

อำเภอนครไทย จัดแบ่งเขตการปกครองเป็น  11  ตำบล จำนวนประชากรทั้งสิ้น 70,335  คน เป็นหญิง  40,388 คน เป็นชาย  29,947 คน ความหนาแน่น  32 คนต่อตารางกิโลเมตร (ข้อมูลเมื่อ 1 กรกฎาคม 2536) ประชากรเกือบทั้งหมดนับถือศาสนาพุทธ      มีภาษาท้องถิ่นเป็นภาษาพูดและเป็นภาษาที่มีความใกล้เคียงกับภาษาทางตะวันออกเฉียงเหนือ โดยมี

ลักษณะพิเศษของภาษาคือ มีคำซ้ำกันมาก   ขนบประเพณีและธรรมเนียมประเพณีของอำเภอนครไทย มีรูปแบบเหมือนกันคือ เป็นประเพณีที่เกี่ยวกับพิธีกรรมในพุทธศาสนา โดยมีประเพณีเฉพาะท้องถิ่นที่ได้รับความสนใจจากคนต่างถิ่นมากคือ    ประเพณีการปักธงชัย     ซึ่งจัดให้มีขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ของทุกปี

 

สถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ ได้แก่

 

อุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า        ภูมิหลังของดินแดนที่สะท้อนภาพแห่งความขัดแย้งในอุดมการณ์ทางการเมืองของคนไทย กุหลาบป่าที่งดงาม โครงสร้างทางธรณีวิทยาที่อัศจรรย์

อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง เป็นอุทยานของ 2 จังหวัด ที่เป็นทุ่งหญ้าสวันนาที่กว้างใหญ่ที่สุดของประเทศ

น้ำตกผาลาด เป็นแก่งน้ำตกขนาดเล็กในลำน้ำขมึนกับโครงการเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำขนาดเล็ก

น้ำตกสายธาร น้ำตกต้นลำน้ำแควน้อยในเขตพื้นที่ตำบลน้ำกุ่ม

 

[อนันดา]

อ่านแล้วได้รับความรู้มากครับ

[เอกชัย บุญอาจ]

ช่วงนี้อากาศที่อ.นครไทยกำลังหนาว บรรยากาศดีมากครับ ที่ภูหินร่องกล้า เหมาะกับการมาพักผ่อนในวันหยุดวันพ่อมากเลยนะครับ

[คุณ จักรโรจน์ ชาติชะนา]

สวัสดีครับ  ผมต้องการอยากทราบเรื่องการเลี้ยงไก่บ้านเป็นอาชีพ ตอนนี้ผมมีอยู่ประมาณ 10 แม่ไก่เลี้ยงแบบขังแต่มีที่ให้ไก่ออกไปวิ่งเล่น ถ้าเลี้ยงมากกว่า 100 แม่ต้องแจ้งอำเภอหรือเปล่าครับอยากรวมกลุ่มกันจะได้มีอำนาจในการขอความช่วยเหลือจากอำเภอและพ่อค้าซึ่งผมเห็นว่าเป็นอาชีพที่ทุกคนมองข้ามแต่มันทำได้จริงลงทุนน้อยได้เงินง่ายได้มีอาหารไว้กินด้วย เป็นการสอนให้เด็กได้ทำงานในครอบครัวเป็นการสร้างความรักกันในครอบครัวอีกทางหนึ่ง วันนี้รบกวนแค่นี้นะครับลืมบอกไปผมอยู่บ้านแยงสวัสดีครับ