รำโนราปิ่นมาลากุลวรานุสรณ์

สานต่อราชปณิธานราชปราชญ์ ตามรอยบาทธีรราชาพาเกิดผล

รำโนรา ปิ่นมาลากุลวราณุสรณ์

 แหม...ห่างหายไปนานเป็นปีเลยนะครับเนี่ยที่ไม่ได้เข้ามาบันทึกลงในบล๊อกนี้เลย แต่ก็ยังเปิด Gotoknow อยู่บ่อยๆนะครับ  วันนี้มาเขียนบันทึกเรื่องราวที่ประทับใจของผมเมื่อวันพฤหัสที่ผ่านมาครับ

เมื่อประมาณเกือนสองเดือนก่อนผมได้รับโทรศัพท์จากท่านอาจารย์กัญญารัตน์(รศ.กัญญารัตน์ เวชชศาสตร์) ติดต่อมาให้ผมเป็นตัวแทนนักศึกษามหาวิทยาลัยศิลปากรแสดงโนราเพื่อสดุดีเกียรติคุณของท่านศ.มล.ปิ่น  มาลากุล ในวันที่ 22 ตุลาคม 2552 ซึ่งเป็นงานใหญ่งานหนึ่งของมหาวิทยาลัย

ผมก็ตอบตกลงอย่างไม่ข้องขัดใดๆด้วยความปิติที่ได้รับเกียรติสูงสุดของการเป็นนักศึกษาคณะศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยศิลปากร ที่จะได้โอกาสนี้แสดงจิตคารวะต่อผู้พระคุณของพวกเราชาวศึกษาศาสตร์ศิลปากร

จนเมื่อวันงานมาถึง วันพฤหัสที่ผ่านมานี้ ณ ห้องโถง หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ ช่วงเช้าเป็นการทำบุญเลี้ยงพระ ต่อด้วยการวางช่อดอกกล้วยไม้ การบรรยาย ฉายประวัติและผลงานของท่าน และท้ายสุดของกิจกรรมคือการแสดงต่างๆ 5 ชุด สำหรับโนราถูกจัดไว้รายการสุดท้ายเลยครับ

ในงานมีแขกผู้มีเกียรติหลายท่านมาก มีทั้งที่ผมทราบชื่อ เคยเห็นหน้า บางท่านไม่ทราบเลยว่าเป็นใคร

แขกที่สำคัญในงานก็ได้แก่

-นายกสภามหาวิทยาลัย ศ.(เกียรติคุณ)ดร.คุณหญิงไขศรี ศรีอรุณ 

-อธิการบดี ดร.อุทัย  ดุลยเกษม

-คณะบดีคณะต่างๆ

-คณาจารย์ในอดีตและปัจจุบันหลายท่าน

-เจ้าหน้าที่จากหน่วยงานต่างๆของมหาวิทยาลัย

-ตัวแทนนักศึกษา

ทั้งหมดที่กล่าวมานี้มาด้วยหัวจิตหัวใจเดียวกัน นั่นคือการแสดงคาระวะต่อศ.มล.ปิ่น มาลากุล  ผู้บุกเบิกการก่อตั้งมหาวิทยาลัยศิลปากร วิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ และคณะวิชาต่างๆในฝั่งทับแก้วนี้ ด้วยท่านเป็นผู้เล็งเห็นถึงประโยชน์ของการศึกษาคือการพัฒนาคน พัฒนาชาติ จนท่านได้รับเกีรติสูงสุดคือการยกย่องของ ยูเนสโก้ให้ท่านเป็นบุคคลสำคัญของโลก

รำโนรางานนี้ใช้ผู้รำ 4 คนครับ คือผม และน้องอีก 3 คนซึ่งเป็นศิษย์จากครูเดียวกันคืออาจารย์นิยม บำรงเสนา แห่งโรงเรียนศรียาภัยจังหวัดชุมพร สำหรับท่ารำเป็นท่ารำแบบโบราณทั้งสิ้นครับเลือกเฟ้นประสมท่าให้เหมาะกับเวลาการแสดง 20 นาทีตามที่กำหนด ต่อด้วยการร้องกลอนสดุดีเกียรติคุณของท่าน และจบด้วยการต่อตัวแบบคนดูรู้สึกประทับใจในความอลังการของโนรา

สำหรับการขับร้องกลอนนั้นต้องบอกก่อนครับว่าไม่ได้แต่งเองนะครับ แต่เป้นผลงานการประพันธ์ของพี่ปรีชา  เสือพิทักษ์  นักศึกษาระดับปริญญาโท ด้านภาษาไทย ม.ศิลปากร ซึ่งได้รับมอบหมายจากท่านอาจารย์กัญญารัตน์ พี่ปรีชาแต่งเป็นกลอนสุภาพจำนวน 8 บท ซึ่งมีความหมายที่ดีมาก คำสละสลวยและเข้าใจง่ายดีครับ  ผมแบ่งการขับร้องเป้นสองช่วงตามคำแนะนำของอาจารย์นิยม เมื่อครั้งที่ลงไปบันทึกเสียงเพื่อใช้ในการแสดงในครั้งนี้ โดยช่วงแรก 4 บทขับร้องแบบกลอนลอดโหม่ง 4 บทหลัง ขับร้องแบบกลอนโนรา ซึ่งวันที่แสดงนั้นก็ขลุกขลักบ้างบางวรรคครับ

ยอมรับครับว่างานวันนี้เป็นงานที่ตื่นเต้น เพราะเป็นงานของมหาวิทยาลัยหากทำได้ไม่ดีก็จะเสียมาถึงท่านอาจารย์กัญญารัตน์ด้วย เลยเกร็งๆครับ อีกอย่างคือการร้องกลอนที่ต้องลงจังหวะพอดิบพอดีไม่ขาดไม่เกิด เพราะอัดเสียงดนตรีไว้ก่อนแล้ว ไม่เหมือนกับการแสดงสดที่มีการยืดหยุ่นได้มาก ทำให้เราต้องซ้อมและจดจำเป็นอย่างดี  แต่อย่างไรเสีย สุดท้ายผมก็เอาตัวรอดมาได้อย่างหวุดหวิดครับ เฮ่ย....ผมถอนหายใจเฮือกใหญ่หลังจากขับร้องเสร็จ

การรำโนราในวันนี้ได้รับความสนใจจากแขกเป็นอย่างมาก อาจจะเป็นด้วยเพราะเป็นของแปลกไม่ได้แสดงบ่อยๆนัก บางท่านมาบอกภายหลังว่ายังไม่เคยดูมาก่อนก็มี อาจารย์บางท่านเอ็นดูชื่นชมก็มีรางวี้รางวัลติดปลายเล็บ(คล้ายๆติดปลายนวม แต่นี่เป็นโนราเลยต้องติดปลายเล็บครับ55+) เท่าที่จำได้คือคุณหญิงให้มา 100 บาท 4 คน อาจารย์กัญญารัตน์ 100  อาจารย์คณิต(รศ.คณิตเขียววิชัย คณะบดีคณะศึกษาศาสตร์)ให้มาก่อนใครเพื่อน 100 บาท อาจารย์วนิดา (รศ.วนิดา สิทธิรณฤทธิ์ อดีต อาจารย์คณะศึกษาศาสตร์) 500 บาท  และมีอาจารย์ท่านหนึ่งเป็นคนใต้เคยเป็นบรรณารักษ์ห้องสมุดสมัยท่านมล.ปิ่น เป็นคณะบดีคณะศึกษาศาสตร์ 200 บาท รวมเบ็ดเสร็จ ค่าแสดงวันนี้ทั้งหมด 4,800 บาท ผมก็จัดสรรปันส่วนให้น้องไปหมด ตัวเองได้ 350 บาทถ้วนครับ

มีคนถามเรื่องค่าแสดงผมเล่าให้ฟังละเอียดมีคนถามผมว่าบ้ารึเปล่า อะไรกันตัวเองเป้นผู้รับงานเอง ร้องกลอนต้องจดจำ ทำงานมากกว่าคนอื่นๆ และไหนยังต้องรับส่ง รับผิดชอบเรื่องกินอยู่ ได้มาแค่ 350 จะคุ้มหรือ  ผมก็ยิ้มๆและตอบไปอย่างสบายใจว่า

ผมไมได้มาคิดเรื่องเงิน ว่าคุ้มไม่คุ้ม ถ้าถามผมผมประเมินว่าคุ้มแล้วครับ เพราะผมได้รำโนราในสิ่งที่ผมรัก ได้ถ่ายทอดเผยเเพร่การแสดงโนรา รับใช้ความไว้วางใจแก่อาจารย์ สร้างความประทับใจ รื่นเริงใจแก่ผู้ชมทุกท่าน และที่สำคัญที่สุดคือการได้ระลึกนอบน้อมการรำนี้แด่บุคคลที่ผมเคารพเชิดชูสุดหัวใจ คือ ท่านศ.มล.ปิ่น มาลากุล ครับ

การรำโนราในครั้งนี้ผมต้องกราบขอบคุณหลายท่านทีมีส่วนที่ทำให้งานสำเร็จ ได้แก่

- อาจารย์นิยม  บำรุงเสนา และน้องๆนักเรียนคณะโนราศรียาภัย ที่ให้คำแนะนำเรื่องการขับร้องและสละเวลาบันทึกเสียงเพื่อใช้ในการรำในครั้งนี้

- อาจารย์กัญญารัตน์ ที่ท่านได้เมตตาไว้วางใจ และให้โอกาศสผมมาแสดงในครั้งนี้

-พี่ๆเจ้าหน้าที่ ที่คอยบริการ ติดต่อ ประสานงาน ทุกท่าน ตั้งแต่ส่งเอกสารกำหนกการแสดง ข้อมูลสำหรับลงหนังสือที่ระลึกของงานนี้ การต้อนรับดูแลอย่างดี ของพี่ๆทุกคน

-กร มัณฑศิลป์ ช่างภาพที่ตามติดชีวิตโนรา  เพื่อนที่ดีคนนึงของผม

-น้องๆที่มารำวันนี้ทั้งน้องเหนียว น้องเมย์ น้องปรัชญา ที่โทรศัพท์ติดต่อ เอ่ยคำเดียวน้องๆก็พร้อมจะให้ความช่วยเหลือพี่เสมอ ขอบใจมากๆซึ้งจริงๆ รวมถึงน้องมอส ช่างภาพประจำตัว ถึงแม้จะไม่ได้ออกพรานแต่วันนี้ น้องก็ทำหน้าที่ถ่ายวีดีโอและติดต่อเรื่องควบคุมเสียงให้ราบรื่นด้วยดี

-ขอบคุณผู้ชมทุกท่านที่ให้การตอบรับกับการแสดงครั้งนี้ด้วยดี ทั้งรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ และเสียงปรบมือ ทำให้เป็นพลังหนึ่งในการขับเคลื่อนการอนุรักษ์วัฒนธรรมของชาติ

-ขาดเสียไม่ได้เลยคือ บทกลอน สดุดี ที่เสนาะเพราะพริ้ง มีคุณค่า ของพี่ปรีชา เสื่อพิทักษ์  ขอบคุณครับ

 

สำหรับบันทึกวันนี้ก็คงจบลงตรงนี้ด้วยบทกลอนที่ใช้ขับร้อง ส่วนภาพสามารถติดตามได้จากไฟล์ของผมนะครับ

 

๏ 1หม่อมหลวงปิ่น  มาลากุล  เกื้อหนุนชาติ                    

เป็นปิ่นปราชญ์  ครบเครื่อง  เรื่องศาสตร์ศิลป์

 

สร้างประโยชน์  ยิ่งใหญ่  ให้แผ่นดิน                            

ผลทั้งสิ้น  หนุนชาติรัฐ  พัฒนา

 

2 ยูเนสโก  ยกย่อง  ก้องเกียรติเกริก

ท่านบุกเบิก  เรื่องงาน  การศึกษา

 

ศิลปะ  วรรณกรรม  งานตำรา 

การสื่อสาร  ก้าวหน้า เทียมสากล (เป็นสี่เรื่องที่ยูเนสโกยกย่อง)

 

3 สานต่อราช  (อะ )ปณิธาน งานราช(อะ )ปราชญ์

ตามรอยบาท  ธีร(อะ )ราชา  พาเกิดผล

 

เพื่อชาติศาสน์  กษัตรา  ประชาชน

อุทิศตน  สืบสาน  งานมากมี

 

4 ท่านใช้การ  ศึกษา  มาเป็นฐาน

สู่ปณิธาน  สร้างไทย  ให้สุขศรี

 

ก่อตั้งแหล่ง  เรียนรู้  สร้างครูดี

ทำหน้าที่  ผลิตกล้า  ปัญญาชน

 

** 5 แหล่งเรียนรู้  ส่วนภูมิภาค  หลากระดับ

ให้รองรับ  ลูกหลานไทย  ได้ทุกหน

 

“วิทยุ  ศึกษา”  พัฒนาคน

แหล่งสืบค้น  ที่ก้าวหน้า  ท้องฟ้าจำลอง

 

6 ท่านสรรค์งาน  การประพันธ์  อันวิจิตร

ปรุงประดิษฐ์  ไว้อย่างดี  ไม่มีสอง

 

ประณีตทุก  ท่วงถ้อย  ที่ร้อยกรอง

แม้ส่วนของ  ร้อยแก้ว  ก็แพรวพราว

 

7 หลากผลงาน  การประพันธ์  อันล้ำค่า

ดั่งดารา  โชติช่วง  ในห้วงหาว

 

มีละคร มากมาย หลายเรื่องราว

บทความข่าว  สารคดี  กวีนิพนธ์

 

8 นี่แหละยอด  ศิลปิน  ปิ่นปวงปราชญ์

ทำเพื่อชาติ   รุ่งเรือง  เป็นเบื้องต้น

 

สิ่งใดดี  ท่านสรรค์สร้าง  อย่างอดทน

นี่แหละยอด  ปัญญาชน  บนถิ่นไทย ๚๛

 

[ปอง]

ว่าจะเขียนถึงอยู่เหมือนกันใน blog ของห้องสมุด เป็นกำลังให้ค่ะ ที่ห้องสมุดมีคนดูแล้ว "อิน" ปลื้มจนน้ำตาไหล

[กฤษ]

ขอบคุณพี่ๆทุกคน ที่ให้กำลังใจเสมอครับ