“อยากมีศีลให้ฆ่าพ่อตีแม่...อยากมีคนมาแวะให้ฆ่าหมู่เดียวกัน..อยากขึ้นสวรรค์ให้ไปแก้ผ้าในวัด”
หัวข้อที่ยกมานี้..อ่านดูแล้วอาจรู้สึกแปลก ๆ หน่อย..เพราะเป็นปริศนาธรรมข้อหนึ่งของคนอิสานที่ใช้สอนลูกหลานกันในเรื่องของธรรมะ คนอิสานบางท่านอาจจะเคยได้ยินและเข้าใจความหมายได้ แต่โยมบางคนอาจยังไม่เคยได้ยินและยังไม่เข้าใจ ดังนั้น วันนี้อาตมภาพ..จึงอยากจะนำเสนอและอธิบายให้ญาติโยมได้เข้าใจในปริศนาธรรมข้อนี้ ว่ามีความหมายอย่างไร..?
“อยากกินข้าวให้ปลูกใส่พะลานหิน อยากมีศีลให้ฆ่าพ่อตีแม่ อยากมีคนมาแวะให้ฆ่าหมูเดียวกัน อยากขึ้นสวรรค์ให้ไปแก้ผ้าในวัด” ปริศนาธรรมข้อนี้เป็นผญาที่คนโบราณชาวอิสานได้ประพันธ์สรรค์สร้างไว้เพื่อใช้ในการบอกสอนคนให้รู้จักธรรมและนำไปประพฤติปฏิบัติกัน ซึ่งเป็นปริศนาที่ฟังดูแปลก ๆ หน่อย ทั้งนี้เพื่อให้คนได้จดจำได้ง่าย และนำไปใช้ได้ดี
อยากกินข้าวให้ปลูกใส่พะลานหิน หมายถึง ถ้าอยากได้บุญให้หมั่นทำบุญในบวรพระพุทธศาสนา การปลุกข้าวบนลานหิน ก็คือ การทำบุญตักบาตร ข้าวก็เป็นเหมือนบุญ หินก็เป็นเหมือนบาตรหรือนาบุญ การที่โยมปลูกข้าวคือบุญลงในนาบุญคือบาตรของพระ ก็เป็นการบำเพ็ญบุญเอาไว้เป็นเสบียงเพื่อจะได้กินข้าวคือบุญนั้นทั้งในชาตินี้และในชาติหน้า
อยากมีศีลให้ฆ่าพ่อตีแม่ หมายถึง ถ้าอยากเป็นคนมีศีลมีธรรม ก็ให้กำจัดตัดกิเลสอกุศลมูล คือ โลภะ โทสะ และโมหะ อันเป็นดุจพ่อแม่ที่ครอบครองจิตใจเรามาตั้งแต่กำเนิด ถ้าโยมฆ่ามันออกไปจากจิตจากใจโยมได้แล้ว ไม่เป็นผู้ข้องเกี่ยวด้วยโลภ โกรธ หลง ไม่เป็นผู้ตกอยู่ภายใต้อำนาจของกิเลสที่ถือว่าเป็นพ่อแม่เหล่านั้นแล้ว โยมก็จะเป็นผู้มีศีลมีธรรม นั่นเอง
อยากมีคนมาแวะให้ฆ่าหมูเดียวกัน หมายถึง ถ้าอยากมีเพื่อนฝูง อยากมีคนรักมักคุ้น นอกจากจะเป็นคนอ่อนน้อมถ่อมตนแล้ว โยมจะต้องฆ่าหมู่เดียวกัน ซึ่งก็คือฆ่ามัจฉริยะ ความตระหนี่ถี่เหนียวต่าง ๆ ต้องเป็นคนมีจิตใจโอบอ้อมอารีต่อเพื่อนฝูง การที่โยมฆ่าหรือกำจัดความตระหนี่ไปได้ แล้วเป็นผู้ให้ ผู้เสียสละ แก่คนอื่น โยมก็ย่อมจะมีคนมาแวะมาหาอยู่ประจำ เพราะผู้ให้ย่อมเป็นที่รักแก่คนทั้งหลาย
อยากขึ้นสวรรค์ให้ไปแก้ผ้าในวัด หมายถึง ถ้าอยากจะขึ้นสวรรค์ก็ให้โยมหมั่นเข้าวัดฟังธรรมบ่อย ๆ การไปแก้ผ้าในที่นี้ มิได้หมายถึงไปแก้ผ้าของโยมนะ แต่เป็นการไปแก้ผ้าซิ่นที่ห่อหุ้มพระคัมภีร์ใบลานไว้ออก เพื่อนิมนต์ให้พระท่านได้เทศน์สอนธรรมะในคัมภีร์ใบลานนั้นให้ฟัง แล้วโยมก็นำไปปฏิบัติให้ถูกต้อง อานิสงส์ผลบุญจากการฟังธรรมและปฏิบัติธรรมนั้นก็จะพาโยมให้ขึ้นสวรรค์ชั้นฟ้าได้ สวรรค์ที่เห็นในชาตินี้ก็คือ ความสุขกายสบายใจ ส่วนสวรรค์ในชาติหน้าก็มีชั้นจาตุมมหาราชเป็นต้น โยมอยากขึ้นสวรรค์ก็ไปการแก้ผ้าที่ห่อพระธรรมได้ แต่อย่าเข้าใจผิดไปแก้ผ้าอย่างอื่นนะโยม..เดียวจะตกนรกเอา
สรุปก็คือ..ปริศนาธรรมข้อนี้สอนให้โยมทั้งหลายได้รู้จักบำเพ็ญบุญกุศล กำจัดหรือฆ่าอกุศลคือความโลภ โกรธ หลง ฆ่าความตระหนี่ และให้หมั่นฟังธรรมและปฏิบัติธรรมบ่อย ๆ เพื่อจะได้เป็นบุญเป็นกุศล นำพาญาติโยมทั้งหลายได้เข้าสู่สวรรค์ หรือความสุขความเจริญทั้งในชาตินี้และในชาติหน้า ตลอดถึงได้บรรลุอมฤตธรรมคือพระนิพพานก็เป็นได้ ขอเจริญพร..
ความเห็น (5)
นมัสการพระอาจารย์ครับ
เป็นคำสอนที่ลึกซึ้งมากนะครับ
ผมคิดว่าศาสนาพุทธที่อิงแอบกับวัฒนธรรมของแต่ละท้องถิ่น ล้ำลึกมาก
แต่ผู้คนส่วนใหญ่ไม่ค่อนสนใจ
ขอบพระคุณครับ
นมัสการ มหาน้อย
มักหลายผญาบทนี้
“อยากกินข้าวให้ปลูกใส่พะลานหิน อยากมีศีลให้ฆ่าพ่อตีแม่ อยากมีคนมาแวะให้ฆ่าหมูเดียวกัน อยากขึ้นสวรรค์ให้ไปแก้ผ้าในวัด”
ขออนุญาตินำไปสะสมใน คำคม คารมปราชญ์ นะครับ
ผมได้อ่านแล้วรู้สึกภูมิใจและมีบุญเป็นอย่างยิ้ง