พระเจ้าอชาตศัตรูผู้หลงผิด

     

เหตุใดพระเจ้าอชาตศัตรูกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งแคว้นมคธ ผู้มีชัยแก่เหล่ากษัตริย์ลิจฉวีแห่งแคว้นวัชชี จึงหลงผิด

     ไม่ว่าใครก็อาจหลงผิดได้ โดยเฉพาะผู้อยู่ในวัยเยาว์ยังขาดวิจารณญาณและประสบการณ์ นักเรียนจึงควรศึกษาเรื่องราวของพระเจ้าอชาตศัตรูเพื่อเป็นข้ออุทาหรณ์สอนใจเกี่ยวกับการคบมิตร

             พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเป็นพระโอรสพระเจ้าพิมพิสารและพระนางเวเทหิ  ผู้ครองเมืองราชคฤห์ แคว้นมคธ  เมื่อทรงเจริญวัยได้รับการศึกษาตามแบบอย่างกษัตริย์จนได้รับสถาปนาให้ดำรงตำแหน่งอุปราช 

             พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเลื่อมใสในอิทธิปาฏิหาริย์ของพระเทวทัตมาก  พระเทวทัตชักชวนให้ปลงพระชนม์พระราชบิดาเพื่อชิงราชสมบัติ  แต่พระราชบิดาทรงทราบเรื่องจึงพระราชทานราชสมบัติให้ครองเสียก่อน  กระนั้นพระเทวทัตก็ยังไม่พอใจ  พยายามปลุกปั่นให้พระเจ้าอชาตศัตรูประหารพระราชบิดาให้ได้โดยอ้างเหตุผลว่า  พระเจ้าพิมพิสารมีพลพรรคมาก  หากพระองค์คิดจะครองราชย์อีกจะทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูลำบาก  ในที่สุดพระเจ้าอชาตศัตรูหลงเชื่อจึงสั่งให้จับพระราชบิดามาขังไว้  ให้ติดต่อพระราชมารดาเพียงพระองค์เดียว  ห้ามติดต่อกับคนภายนอกเด็ดขาด  พระนางเวเทหิทรงพยายามช่วยเหลือพระสวามีโดยการนำพระกระยาหารไปถวาย  แต่ถูกพระเจ้าอชาตศัตรูสั่งห้าม  เมื่อพระนางลอบเอาพระกระยาหารใส่ชายภูษา มวยพระเกศา ฉลองพระบาทและเอากระยาหารทาพระวรกาย   พระเจ้าอชาตศัตรูจับได้จึงห้ามพระนางเฝ้าโดยเด็ดขาด  แม้ว่าพระเจ้าพิมพิสารจะไม่ได้เสวยพระกระยาหารเลยแต่อาศัยการเสด็จจงกรมทำให้พระองค์มีพระชนม์ชีพอยู่ได้  พระเจ้าอชาตศัตรูจึงสั่งให้กรีดฝ่าพระบาทของพระราชบิดา  เมื่อไม่สามารถเสด็จจงกรมได้พระเจ้าพิมพิสารก็เสด็จสวรรคต  

            ในวันที่พระราชบิดาสวรรคตนั้น พระมเหสีของพระเจ้าอชาตศัตรูประสูติพระโอรสองค์แรก  พระเจ้าอชาตศัตรูเกิดความรักในพระโอรสเป็นที่ยิ่ง  ทรงนึกถึงความรักที่พระราชบิดามีต่อพระองค์ว่าคงจะไม่ยิ่งหย่อนกว่าความรักที่พระองค์ทรงมีต่อพระโอรส ทำให้พระองค์ทรงโศกสลดเป็นอย่างยิ่ง  และเมื่อทรงทราบถึงมรณกรรมของพระเทวทัต  ทำให้พระองค์เกรงกลัวผลกรรมที่เคยร่วมกระทำกับพระเทวทัต  จึงเสด็จไปเฝ้าพระพุทธเจ้าขณะที่พระพุทธองค์ประทับอยู่ที่สวนมะม่วงของหมอชีวก  ได้ทรงสารภาพผิดเฉพาะพระพักตร์และทรงขออภัยโทษ  พระพุทธเจ้าทรงแสดงสามัญผลสูตรแก่พระเจ้าอชาตศัตรู  แต่ทว่าพระเจ้าอชาตศัตรูไม่ได้ทรงบรรลุธรรม  เพราะจิตใจคอยคิดถึงกรรมชั่วที่ตนประกอบไว้  พระองค์จึงทรงประกาศตนเป็นอุบาสกเพียงประการเดียว  พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเป็นองค์อุปถัมภกในการทำสังคายนาครั้งที่ ๑ ที่ถ้ำสัตตบรรณคูหาข้างภูเขาภารบรรพต เมืองราชคฤห์  การสังคายนาครั้งนั้นมีพระมหากัสสปเถระเป็นประธาน
คุณธรรมที่ควรถือเป็นแบบอย่าง 

            พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเป็นผู้ยอมรับความจริงและแก้ไขตนเอง  ประวัติของพระองค์ให้คติเตือนใจ ๒ ประการคือ 

 ๑.      การคบมิตรเป็นสิ่งสำคัญที่สุด  โดยเฉพาะในวัยหนุ่มฉกรรจ์  พระเจ้าอชาตศัตรูคบมิตรไม่ดีจึงถูกมิตรคือพระเทวทัตชักจูงให้ทำความชั่วอย่างมหันต์ถึงขั้นทรมานพระราชบิดาจนสวรรคต 

๒.   คนที่ผิดแล้วยอมรับว่าตนผิดและพร้อมที่จะกลับเนื้อกลับตัวเป็นคนดี  นักปราชญ์สรรเสริญว่าเป็นคนประเภท “ต้นคดปลายตรง”  คนเรานั้นมีโอกาสผิดพลาดได้  แต่ผิดแล้วก็ยอมรับผิดและแก้ไขให้ดีขึ้นต่างหากเป็นสิ่งสำคัญ  ความดีของพระเจ้าอชาตศัตรูข้อนี้เป็นสิ่งที่ควรเอาอย่างเป็นอย่างยิ่ง

พระเจ้าอชาตศัตรูทรงเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี  หลังจากกลับเนื้อกลับตัวได้ประกาศตนนับถือพระพุทธศาสนาแล้ว  พระองค์ทรงทุ่มเทชีวิตจิตใจให้แก่การอุปถัมภ์พระพุทธศาสนา  เอาพระทัยใส่ดูแลความเป็นอยู่ของพระสงฆ์ด้านปัจจัยสี่เป็นอย่างดี  เมื่อพระสงฆ์จำนวน ๕๐๐ รูปประชุมกันทำสังคายนาหลังปรินิพพานได้ ๓ เดือน  พระเจ้าอชาตศัตรูถวายความอุปถัมภ์ให้การสังคายนาสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี

            อย่างไรก็ตามในที่สุดพระเจ้าอชาตศัตรูก็ถูกพระโอรสของพระองค์กระทำปิตุฆาตเช่นเดียวกับที่พระองค์กระทำกับพระเจ้าพิมพิสารผู้เป็นพระราชบิดา

 

[วราภรณ์]

• ขอบคุณข้อมูลดี ๆ ที่มีประโยชน์ค่ะ
• สอนภาษาไทยนักเรียนชั้น ม.๖ เหมือนก้นค่ะ
• หากเรียนถึงเรื่องนี้  จะคิดถึงครูแป๊ว  และให้
  เด็ก ๆ เข้ามาศึกษาค่ะ

 

[WakiM]

ู^

^

^

^

มีแฟนคลับแล้วเห็นมะ..

อาจารย์ๆๆๆๆ

อยากเห็นรูปป

คร้า

อยากรู้ว่าใครจาได้เปงผู้โชคร้าย

เฮ้ย

โชคดี

.

.

.

[น้องเจ๋ง]

สนุกมากจร้า

ขอบคุณเนื้อหาดีๆจร้า

ปล.วันนี้ไปวรรณคดีสัญจร ทั้งสนุก ทั้งเหนื่อยจร้า อิอิ

[ครูแป๊ว กัลยาณี]

สวัสดีค่ะ คุณธรรมทิพย์

ดีใจมากค่ะที่ได้ทราบว่าสอนชั้นม.6เหมือนกัน จะได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน

เรื่องสามัคคีเภทคำฉันท์เป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาในการจัดการเรียนการสอนมากสักหน่อย แต่ด้วยเวลาเรียนที่จำกัด จึงต้องให้นักเรียนศึกษาเพิ่มเติมด้วย อยากให้นักเรียนได้รับสาระอันเป็นประโยชน์จากวรรณคดีเรื่องนี้ค่ะ

[รัญชนา]

อาราย์

ค่ะ

ลองลงรูปแล้วลงได้

แต่มันต้องลงทีละรูป

ฝานดีค่ะ

อาจารย์

[วิศรุต 6/6]

ครับ ในห้องเรียนฟังอาจารย์ ไม่ทัน

มาอ่านในนี้ ก็เข้าสมองเลยครับ พอเข้าใจ ความเป้นมาเนื้อเรื่องล่ะครับ

[วาศิณี วิลาวรรณ]

หนุกหนาน...........

..................

..................

.. มั๊ๆๆๆๆๆ