"หนึ่ง หก หก เก้า" เจ็บเมื่อไหร่ก็โทรมา
สรุปการเรียนรู้ครั้งที่ 5 EMS and Referral Management
ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินและระบบการส่งต่อมีความเกี่ยวข้องกับการจัดการระบบสุขภาพอย่างไร? การจัดการระบบสุขภาพเป็นการจัดบริการทางด้านสุขภาพทั้งการสร้างเสริมสุขภาพ การป้องกันและควบคุมโรค การบำบัดรักษาและการพื้นฟูสภาพเพื่อให้ประชาชนมีสุขภาวะให้ครอบคลุม เสมอภาค และเป็นธรรม
นพ.สมชาย กาญจนสุต ได้ให้ความหมายของ ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน(Emergency Medical Services System: EMSS) คือ การจัดให้มีการระดมทรัพยากรในพื้นที่หนึ่ง ๆ ให้สามารถช่วยเหลือผู้อยู่อาศัยในพื้นที่นั้น ให้ได้มีโอกาสรับการรักษาพยาบาลฉุกเฉินในกรณีเจ็บป่วยฉุกเฉินภายใต้การกำกับดูแลของแพทย์ ทั้งในภาวะปกติและในภาวะภัยพิบัติได้อย่างเท่าเทียมกัน โดยให้มีระบบการรับแจ้งเหตุ ระบบการเข้าช่วยเหลือผู้เจ็บป่วยฉุกเฉิน ณ จุดที่เกิดเหตุ ระบบการลำเลียงขนย้าย และการส่งผู้เจ็บป่วยฉุกเฉินให้แก่โรงพยาบาลที่เหมาะสม ได้อย่างมีคุณภาพและรวดเร็วตลอด 24 ชม. ระบบดังกล่าวควรเป็นการรับผิดชอบและดำเนินการโดยหน่วยงานที่รับผิดชอบดูแลท้องถิ่นนั้น ๆ ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่างๆ และประชาชนในพื้นที่ หากไม่มีระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินที่ดี เช่น มีความล่าช้าผู้เจ็บป่วยอาจเสียชีวิตการขนย้ายและการนำส่งโรงพยาบาลที่ไม่เหมาะสม อาจทำอันให้ผู้ป่วยพิการและทุกข์ทรมานโดยไม่สมควร ดังนั้นการจัดระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินเพื่อให้บริการกับประชาชนจึงเกิดขึ้น ซึ่งในปัจจุบันหากมีเหตุฉุกเฉินประชาชนสามารถแจ้งเหตุหรือเข้าถึงบริการโดยการโทร 1669 ทั่วประเทศ ขั้นตอนการทำงานของระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินเริ่มที่ 1)การเจ็บป่วยฉุกเฉินและการพบเหตุ (Detection) 2)การแจ้งเหตุขอความช่วยเหลือ (Reporting) 3)การออกปฏิบัติการของหน่วยการแพทย์ฉุกเฉิน (Response) 4)การรักษาพยาบาลฉุกเฉิน ณ จุดเกิดเหตุ (On scene care) 5)การลำเลียงขนย้ายและการดูแลระหว่างนำส่ง (Care in transit) 6)การนำส่งสถานพยาบาล (Transfer to definitive care)
รีเฟอร์ (Refer) หมายถึง การส่งผู้ป่วยไปรักษาต่อที่สถานบริการแห่งหนึ่ง โดยทั่วไปมักจะมีการส่งต่อผู้ป่วยที่มีปัญหายุ่งยากซับซ้อนจากสถานบริการระดับล่างที่มีขีดความสามารถต่ำกว่า เช่น สถานีอนามัย หรือโรงพยาบาลชุมชน ไปยังสถานบริการระดับกลางหรือระดับสูง เช่น โรงพยาบาลทั่วไป โรงพยาบาลศูนย์ หรือโรงพยาบาลเฉพาะทาง ที่มีขีดความสามารถสูงกว่า เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับบริการที่เหมาะสม ในบางครั้งแพทย์ที่โรงพยาบาลใหญ่เมื่อตรวจรักษาผู้ป่วยจนอาการดีขึ้นแล้ว ก็อาจส่งต่อผู้ป่วยกลับไปรับยา หรือ ฟื้นฟูสภาพต่อที่สถานีอนามัยหรือโรงพยาบาลชุมชนใกล้บ้าน เพื่อความสะดวกและประหยัด การส่งต่อผู้ป่วยในลักษณะเช่นนี้เราเรียกว่า ระบบการส่งต่อผู้ป่วย (Referral system)
สรุปเรื่องราวครั้งนี้ผ่านการถ่ายทอดจากท่านอาจารย์ รศ.นพ.สมเดช พินิจสุนทร
ความเห็น (6)
ตอนนี้มีหน่วยงานของ อบต. หลายแห่งขึ้นป้ายประชาสัมพันธ์
"เจ็บเมื่อใหร่ ให้โทรมา" หมายเลขติดต่อคือ 1669
ส่วนตัวไม่เคยใช้บริการค่ะ แต่คิดว่าเป็นความจำเป็นที่ตอบสนองความต้องการของพ่อแม่พี่น้องแถวบ้านเราได้เป็นอย่างดี แต่ปัญหาคงอยู่ที่ว่า กระบวนการจัดการดำเนินงานขององค์กรดังกล่าว อยู่ภายใต้การดูแลที่เหมาะสมมากน้อยเพียงไร
(เพราะเคยเห็นว่ารวดเร็วจริงแต่ความนุ่มนวลน้อยไปนิดนึงค่ะ)
ขออภัยเป็นอย่างสูง สะกดผิดไปค่ะ " เจ็บเมื่อไหร่ ให้โทรมา "
ขอบคุณมากครับสำหรับความคิดเห็น
เป็นความพยายามของหลายหน่วยงานที่จะเข้ามามีส่วนร่วมในระบบ EMS ครับ อบต.เป็นอีกหน่วยงานหนึ่งที่มีงบสนับสนุน แต่ยังขาดการพัฒนาบุคลากรที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐานและเพียงพอในการนำส่งผู้ป่วย รพศ.ขอนแก่น รพ.ศรีนครินทร์ มข. วสส.ขอนแก่น เคยร่วมมือกันในการอบรมให้ความรู้กับตัวแทนที่รับผิดชอบของแต่ละ อบต. แต่ก็ยังไม่ครอบคลุมและเพียงพอนะครับ เจอเหตุระหว่างทางก็สามมารถโทรแจ้งเหตุได้นะครับ 1669
อยากทราบว่าศูนย์สั่งการ 1669
เจ้าหน้าที่ศูนย์ มี protocal ที่ชัดเจนในการ
รับแจ้งเหตุและสั่งการไหมคะ
โดยมาตรฐานจะมี Protocal ที่ชัดเจนและเป็นมาตรฐานเดียวกันครับ แต่ในทางปฏิบัติต้องดูตามสถานการณ์ครับ
- สวัสดีค่ะคุณหมอ
- เมื่อคุณแม่ของเพื่อนครูแจ๋วอาการไม่ค่อยดี...
- เพื่อนโทรเรียก1669 ค่ะ...
- ได้รับบริการที่ดีมาก มีอุปกรณ์ช่วยชีวิตเบื้องต้น ดำเนินการช่วยเหลือผู้ป่วยอย่างถูกวิธี ซึ่งเราเองแม้เป็นลูก อยากเห็นแม่หายเจ็บปวด แต่เราไม่รู้วิธีช่วยเหลือ ก็อาจก่อให้เกิดสิ่งที่คาดไม่ถึงได้
- จึงนับว่าเป็นประโยชน์มาก
- ขอบคุณค่ะ