ความรู้เรื่องต้นสาละ กับพระพุทธองค์

Cannon-ball Tree (ต้นสาละลังกา)
 สาละลังกา เป็นพันธุ์ไม้ที่มิได้เกี่ยวข้องใดใดกับพุทธประวัติ
(ภาพของจริง ณ  วัดวังไผ่  อ.เมืองฯ  จ.ชุมพร เมื่อ 6 กรกฎาคม  2552)

วันจันทร์ที่  6  กรกฎาคม  2552  เช้าวันนี้ได้ไปทำบุญในโอกาสวันเสียชีวิตของพ่อ ณ  วัดวังไผ่  ตั้งอยู่หมู่ที่ 3  ตำบลวังไผ่  อำเภอเมืองชุมพร  จังหวัดชุมพร  เป็นวัดเก่าแก่ในหมู่บ้าน  แต่นานแล้วที่ไม่ได้มาทำบุญที่วัดนี้เพราะทุกครั้งที่ทำบุญจะทำที่วัดในบริเวณโรงเรียนซึ่งสะดวกกว่า  วันนี้เป็นวันหยุดยาวจึงชักชวนพี่น้องมาทำบุญที่วัดนี้  สิ่งที่สนใจและแปลกคือต้นไม้หน้ากุฏิท่านเจ้าอาวาส สวยแปลกและมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ จึงได้เก็บภาพด้วยมือถือ และได้พูดคุยซักถามท่านเจ้าอาวาสถึงต้นไม่นี้  ท่านก็บอกเป็นต้รสาละหรือต้นรังต้นไม้ที่มีความเกี่ยวข้องกับพุทธประวัติ  ท่านให้ข้อมูลเพียงเท่านี้  คำตอบของท่านยังไม่กระจ่างกลับบ้านสืบค้นข้อมูลในเน็ตดูจึงได้ทราบความจริงว่า ต้นไม้ที่ได้พบเห็นในวัด เป็นต้นสาละลังกา เป็นพันธุ์ไม้ที่มิได้เกี่ยวข้องใดใดกับพุทธประวัติ  อยากจะทราบต่อไปว่าแล้วต้นสาละที่เกี่ยวข้องกับพุทธประวัติมีลักษณะอย่างไร ลองดูความแตกต่างต้นไท้ที่มีชื่อพ้องกันแต่ที่ไปและที่มาต่างกัน

 

ต้นสาละอินเดียกับพระพุทธศาสนา

สาละ เป็นคำสันสกฤต อินเดียเรียกต้นสาละใหญ่ว่า "Sal" เป็นไม้ที่มีความสำคัญเกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้าโดยตรง ทั้งตอนประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน มีความสำคัญในพุทธประวัติดังนี้

ตอนพระพุทธเจ้าประสูติ

ก่อนพุทธศักราช 80 ปี พระพุทธมารดาคือพระนางสิริมหามายา ทรงครรภ์ใกล้ครบกำหนดพระสูติการ จึงเสด็จออกจากกรุงกบิลพัสดุ์ เพื่อไปมีพระสูติการ ณ กรุงเทวทหะ อันเป็นเมืองต้นตระกูลของพระนาง ตามธรรมเนียมประเพณีพราหมณ์ (ที่การคลอดบุตร ฝ่ายหญิงจะต้องกลับไปคลอดที่บ้านพ่อ-แม่ของฝ่ายหญิง) เมื่อขบวนเสด็จมาถึงครึ่งทางระหว่างกรุงกบิลพัสดุ์กับกรุงเทวทหะ ณ ที่ตรงนั้นเป็นสวนมีชื่อว่า "สวนลุมพินีวัน" เป็นสวนป่าไม้ "สาละใหญ่"

พระนางได้ทรงหยุดพักอิริยาบท (ปัจจุบันคือตำบล "รุมมินเด" แขวงเปชวาร์ ประเทศเนปาล) พระนางประทับยืนชูพระหัตถ์ขึ้นเหนี่ยวกิ่งสาละใหญ่ และขณะนั้นเองก็รู้สึกประชวรพระครรภ์ และได้ประสูติพระสิทธัตถะกุมาร ซึ่งตรงกับวันศุกร์ วันเพ็ญเดือน 6 ปีจอ ก่อนพุทธศักราช 80 ปี คำว่า "สิทธัตถะ" แปลว่า "สมปรารถนา"

 

ต้นลูกปืนใหญ่ หรือ ต้นสาละลังกา หรือต้นแคนนอนบอล (Cannon-ball Tree)

ต้นลูกปืนใหญ่ หรือ ต้นสาละลังกา หรือต้นแคนนอนบอล (Cannon-ball Tree) มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า "Couroupita guianensis Aubl." เป็นพืชอยู่ในวงศ์จิก วงศ์ Lecythidaceae (ปัจจุบัน จิกอยู่ในวงศ์ Barringtoniaceae)

ต้นลูกปืนใหญ่ หรือ สาละลังกา มีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศ Guiana และประเทศอื่นๆ ในแถบทวีปเอเมริกาใต้ โดยเฉพาะที่ราบลุ่มแม่น้ำอเมซอน นิยมปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไปในประเทศเขตร้อน โดยเฉพาะในสวนพฤกษศาสตร์

เป็นพันธุ์ไม้นำมาจากประเทศคิวบา ศรีลังกาได้นำมาปลูกประมาณปี พ.ศ.2422 ส่วนประเทศไทยปลูกเมื่อปี พ.ศ.2500 เป็นไม้ยืนต้น ผลัดใบสูง 15-25 เมตร เปลือกสีน้ำตาลแตกเป็นร่องและเป็นสะเก็ด ใบเดี่ยวออกเวียนสลับตามปลายกิ่งรูปใบหอกกลับ กว้าง 5-8 ซม. ยาว 15-30 ซม. ปลายแหลม โคนสอบ มน ขอบใบจักตื้นๆ

          เมื่อทราบที่มาของต้นไม้ทั้ง 2  ต้นแล้ว  ก็บอกได้ว่าต้นสาละต้นใดเป็นสาละที่มีความเกียวพันกับพระพุทธศาสนา  วันนี้นอกจากจะไปวัดได้บุญแล้วยังได้ความรู้เรื่อง "ต้นสาละ" ต้นไม่ในพุทธประวัติ

           แต่ไม่ว่าจะเป็นต้นไม้อะไรก็ตาม  เราก็ควรรักษาและสงวนไว้เพื่อความร่มรื่น และลดภาวะโลกร้อนในปัจจุบันนี้ได้

สนใจรายละเอียดคลิกเข้าไปศึกษาได้

[ครูแอ๋ม]

[ประเสริฐ พรหมสวัสดิ์]

ชื่นใจ ผมว่าศาสนาพุทธของเราให้ความสุขที่บริสุทธิ์ ถ้าทุกๆคนรู้สึกกายรู้สึกใจเป็น ถ้าใครอยากรู้สึกกายรู้สึกใจเป็น ลองเข้าไปฟังธรรมะของอาจารย์ปราโมทย์ เป็นพระอยู่เชียงใหม่ (ผมฟังจาก MP3ในอินเทอร์เนต)ยังไม่เคยไปเชียงใหม่เลย เวฟไซด์ เสียงธรรม หลวงพ่อปราโมทย์(สวนสันติธรรม)แล้วช่วยชักชวนเพื่อนๆฟังด้วยรับรองว่าศาสนาพุทธติดปีกได้แน่(ช่วยกันหน่อยนะครับ)

[ครูแอ๋ม]

ขอบคุณนะคะแล้วจะลองหามาฟังค่ะ