คำสอยอีสาน

ท.ณเมืองกาฬ

นาย ทรงศักดิ์ พิราบขาว ภูเก้าแก้ว

คำสอยอีสาน

คำสอย

สอย เป็นวรรณกรรมมุขปาฐะ ที่แฝงไปด้วยอารมณ์ขันของคนอีสาน สร้างให้เกิดความสนุกสนาน วรรณกรรมคำสอยมีความเป็นมาพร้อมๆ กับหมอลำกลอน ในปัจจุบันมีคนนำมาใช้กับหมอลำคู่และหมอลำเพลินด้วย ด้วยความมีอิสระเสรีในการสอย แม้คำสอยส่วนมากจะเน้นหนักในเรื่องทางเพศ แต่ชาวบ้านเขาไม่ถือสากัน กลับเห็นเป็นเรื่องขำขันและสนุกสนานมากกว่า คล้ายคลึงกับกลอนเพอะนั่นเอง ขอให้ท่านได้ใช้วิจารณญาณในการศึกษาเรียนรู้ด้วยครับ (ขอให้พยายามอ่านออกเสียง เป็นสำเนียงอีสาน ข้อความทั้งหมดมิได้พิมพ์ผิด แต่พยายามให้ใกล้เคียงกับสำเนียงภาษาพูด)

คำสอยหรือความสอย

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยงอยขี่ขอนจิก บาดห่าขอนพาพลิก ... โอ้ย เบิ่งบ่ได้

(กล่าวถึงการไม่สงบเสงี่ยมของสาววัยรุ่น)

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยอยากได้ผัวดี เหลียวเบิ่งหีบ่ล้างจักเทื่อ

(เป็นการเปรียบเปรยหญิงที่อยากเจริญก้าวหน้าในชีวิต แต่ไม่พัฒนาตัวเอง)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้ามปลายตาล ไผได้ผัวทหารผู้นั้นฮักซาติ

ชาวอีสานเป็นกลุ่มชนที่รักความสนุกสนานเฮฮา ไม่ว่ากิจการงานใดก็แล้วแต่ โดยส่วนมากจะแฝงความ

สนุกสนานไว้ตลอด

อย่างเช่นคำสอยนี้ก็เช่นกัน ในช่วงเวลาหนึ่งอย่างหมอลำที่เป็นศิลปพื้นบ้านอีสาน ในขณะที่ฟังหลอลำกัน

อยู่แล้วเกิด่มีอารมณ์คึกคักสนุกสนาน

ก็จะพูดคำสอยขึ้นมาขั้นเป็นจังหวะทำให้บรรยากาศครึกครื้น เมื่อมีผู้กล่าวคำสอยเสร็จแล้ว บรรดาผู้ฟังทั้งหลายก็จะพากันเฮรับพร้อมกันเป็นที่สนุกสนานมาก เช่น

(ล้อเลียนหญิงสาวที่มีคู่รักถูกเกณฑ์เป็นทหาร)

สอย... สอย... นกขุ่มหลี่สี้นกกด สาวนั่งตดแตดโงโล่งโค่ง

(ล้อเลียนการไม่รู้จักสำรวมในการนั่งของหญิงสาว)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้วมทางรถ สาวนอนตดหีหมอยเพิงเวิ้บ

(การไม่ระมัดระวังในการนอนของหญิงสาว)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้วมทางเกวียน สาวนักเรียนสี้ครูประจำชั้น คันบ่เฮ็ดจั่งซั้นสิบ่ได้คะแนน

(การประพฤติผิดศีลธรรมระหว่างครูกับศิษย์)

สอย... สอย... หัวสิงไคเป็นกอพะยะ ผู้สาวมักพระ ตกนรกอเวจี

(เป็นการเตือนสติให้สาวเกรงกลัวต่อบาป)

สอย... สอย... นกขุ่มหลี่กุมสี้นกเต็น ผู้สาวนอนเว็น หีเหม็นเป็นตาหน่าย

(สอนหญิงสาวไม่ให้เกียจคร้าน)

สอย... สอย... ลูกสาวเดียวหีเคียวคือแม่ หีแม่หมอยหีลูกพวมป่ง

(ลูกไม้หล่นไม่ไกลต้น)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายไปบายหำผัวว่าแม่นหมกหม่ำ จ้ำลูกจ้ำมันสิสวยโรงเรียน

(เป็นการแสดงถึงความเลอะเลือนของหญิงชรา)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายบายโคยผัวว่าแม่นหัวไก่ตี "เสมอแดงสิบบาท" เอาเลยบักแดงลูกแม่

(แสดงความเลอะเลือนและลุ่มหลงในการพนัน)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายตกโพนหมากพริก ลุกขึ้นได้แตดแข็งยิกยิก

(คนแก่แล้วไม่รู้จักเจียมสังขาร)

สอย... สอย... นกขุ่มหลี่สี้นกขุ่มลัน ผู้เฒ่าสี้กันทั้งเด้าทั้งตด

(คนหนุ่มมองคนแก่ในเรื่องเพศเป็นเรื่องขบขัน)

สอย... สอย... นกแคบแคบินข้วมหลังเล้า ผู้เฒ่าสี้กันหัวฟัดหัวเฟือน

(เป็นการสบประมาทความแก่ตามประสาคนหนุ่มที่ปากอยู่ไม่สุข)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายอยากกินลาบกระต่าย บ่แม่นของหาง่ายดี้เฒ่าห่าตำหัว

(คนแก่เอาใจยากหรือคนแก่เอาแต่ใจตัวเอง)

.......คำสอยที่พัฒนาขึ้นมาให้เข้ากับเหตุการณ์ปัจจุบัน ซึ่งสื่อมวลชน มีอิทธิพลเข้ามาในสังคมไทยอย่างรวดเร็ว วรรณกรรมคำสอยเป็นวรรณกรรมมุขปาฐะ ย่อมมีการ พัฒนาตามไปด้วย

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักเหยี่ยวถลาลม บัดเขาขึ้นโคม ช่วยด้วยพี่หลี่ถัง

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักสรพงษ์ บัดเขาฮูดซิบลง นี่หรือดำอำมหิต

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักกระทิงแดง บัดห่าเขาแทง กระทิงแดงซู่ซ่าส์

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่เคยเบิ่งทีวี บัดห่าโคยเข้าหี ช่องเจ็ดสีทีวีเพื่อคุณ

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักบานเย็น (หมอลำ) บัดห่าเอ็นเข้าท้อง อย่าติงคีงน้องอย่าติง

คีง

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักวาเปกซ์ บัดเขาเอาไปเต๊ก ดมวาเป็กซ์แก้หวัดไหมค่ะ

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮู้จักเป๊บซี่ บัดห่าโคยเข้าหี ... เป๊บซี่ดีที่สุด

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยบ่ฮูจักแล็คตาซอย บัดเขาดึงหมอย อาหารเสริมสำหรับคุณ

สอย... สอย... ลูกสาวคนเดียวให้เฮียนโรงเรียนราษฎร์ ถืกเขาฟาดท้องไข่อ่องล่อง

สอย... สอย... สาวเอกภาษาไทยบ่ฮู้จักกาพย์กลอน บัดเขาจับไปตอน นี่หรือสัมผัสนอกสัมผัสใน

สอย... สอย... สาวเอกภูมิศาสตร์บ่ฮู้จักแผนที่ บัดถืกโคยเข้าหี นี่หรือคืออ่าวไทย

สอย... สอย... สาวเอกอังกฤษบ่ฮู้จัก เอ บี ซี บัดห่าถืกเขาสี้ Do it again เด้ออ้าย

สอย... สอย... สาวเอกศิลป์บ่ฮู้จักพู่กัน บัดถืกเขาฟัน โอ้โฮ ฝีแปรงร้ายกาจ

สอย... สอย... สาวนักเรียนบ่ฮู้จักนายกรัฐมนตรี บัดถืกโคยเข้าหี นายกชวนส่อยข่อยแหน่

.......สอยแบบเสียดสีสังคมการเมืองก็มีครับ....

สอย สอย พี่น้องฟังสอย

หน่วยราชการแบ่งออกเป็นจังหวัด แล้วยังแบ่งเป็นภาค

แบ่งมากๆ จักว่าเฮ็ดอีหยัง เป็นตาซังเอาเหมิดสู่อย่าง

เงินเดือนกะเอา เงินตำแหน่งกะเอา เบี้ยเลี้ยงกะเอา เบี้ยป่วยกะเอา

ราษฎรทุกข์สิตาย เอาหยังครับ เฮอะเฮ่ย จั่งซี้กะว่าสอย

สอย สอย พี่น้องฟังสอย ฟังอย่างเดียว เขาว่าคนโง่ โต้อย่างเดียวเขาว่า หัวแข็ง

ตะแบงอย่างเดียวเขาว่า ผู้แทนพรรครัฐบาล เฮอะ เฮ่ย จั่งซี้กะว่าสอย

สอย สอย พี่น้องฟังสอย

กฎหมายเมืองเผิ่น บ่คือกฎหมายเมืองโต

กฎหมายเมืองโต คนรวยโกงเป็นหมื่นล้านบ่ติดคุก

บาดคนทุกข์ ลักบักพริกมาตำแจ่วหน่วยเดียว ติดตารางจ้อย

เฮอะ เฮ่ย จั่งซี้กะว่า กฎหมาย

วรรณกรรมคำสอย

สอย เป็นวรรณกรรมมุขปาฐะ ที่แฝงไปด้วยอารมณ์ขันของคนอีสาน สร้างให้เกิดความสนุกสนาน วรรณกรรมคำสอยมีความเป็นมาพร้อมๆ กับหมอลำกลอน ในปัจจุบันมีคนนำมาใช้กับหมอลำคู่และหมอลำเพลินด้วย ด้วยความมีอิสระเสรีในการสอย แม้คำสอยส่วนมากจะเน้นหนักในเรื่องทางเพศ แต่ชาวบ้านเขาไม่ถือสากัน กลับเห็นเป็นเรื่องขำขันและสนุกสนานมากกว่า คล้ายคลึงกับกลอนเพอะนั่นเอง ขอให้ท่านได้ใช้วิจารณญาณในการศึกษาเรียนรู้ด้วยครับ (ขอให้พยายามอ่านออกเสียง เป็นสำเนียงอีสาน ข้อความทั้งหมดมิได้พิมพ์ผิด แต่พยายามให้ใกล้เคียงกับสำเนียงภาษาพูด) วรรณกรรมคำสอยแยกออกเป็นประเภทต่างๆ ได้ดังนี้

คำสอยที่เป็นภาษิตคำคม
คำสอยประเภทนี้จะมีคติสอนใจ แฝงไว้ด้วยความเป็นจริงและสะท้อนให้เห็นชีวิตและความเป็นอยู่ ตลอดจนพฤติกรรมของมนุษย์ในแต่ละชุมชน มีทั้งประเภทที่เป็นคำกลอนสุภาพ และไม่สุภาพ เช่น

สอย... สอย... เฒ่าสิตายขี่ยายคันฮั้ว ยามมื้อเช้าตู่ลูกตู่หลาน
(แก่แล้วยังไม่ยอมรับผิด)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายตายซ้ำ งันเฮือนดีม่วนกุ้ม
(คนแก่เมื่อถึงคราวอายุขัย เมื่อตายไปลูกหลานไม่ค่อยโศกเศร้า)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายปีนขึ้นต้นหมาก เหลียวเบิ่งดาก ว่าแม่นครกตำหมื่อ
(คนแก่ไม่รู้จักประเมินสถานภาพของตนเอง)

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยอยากได้ผัวครู เหลียวเบิ่งฮูบ่ล้างจักเทื่อ
(เป็นการล้อเลียนหญิงวัยรุ่นที่อยากได้สามีที่มีเกียรติ แต่ไม่ปรับปรุงตัวเองให้ดี)

สอย... สอย... สาวส่ำน้อยอยากได้ผัวดี เหลียวเบิ่งหีบ่ล้างจักเทื่อ
(เช่นเดียวกับคำสอยข้างบน แต่ล้อเลียนหนักไปหน่อย)

สอย... สอย... เฒ่าสิตายบ่ฮู้จักควม ห่มผ้านวมสี้กันอยู่จ๊ะจ๊ะ
(ล้อเลียนคนแก่ที่มักมากในกามตัณหา)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้วมปลายงิ้ว หีท่อสองนิ้วกะสิเอาสองหมื่น
(ล้อเลียนผู้หญิงที่ไม่มีค่า แต่อยากได้สินสอดมาก)

สอย... สอย... นกแตดแต้บินข้วมปลายข่อย สี่โคยน้อยปานไม้ดีดหี
(ล้อเลียนผู้หญิงที่ไม่อิ่มในกามคุณ)

สอย... สอย... แกงเห็ดเผาะใส่น้ำเอาะเจาะ เอาพี่อ้ายนี่เถาะขี้คร้านหาผัว
(แสดงถึงความในใจของน้องเมียที่อยากได้พี่เขยเป็นสามี)

สอย... สอย... เขียดอีโม้ขาโป้ทางหลัง สี้กะเป็นหยังพี่อ้ายกูตั้ว
(แสดงถึงความไม่ละอายต่อการทำบาป)

สอย... สอย... เป็ดสี้เป็ดอยู่ใต่ฮ่มไผ่ ไก่สี้ไก่อยู่ใต้ฮ่มทัน ยามมันคันสั่นขนอยู่พรืด... พรืด...
(การนำเอาพฤติกรรมของสัตว์ มาเปรียบเทียบกับคนว่า คนเรานั้นเมื่อถึงจุด ๆ หนึ่ง ก็ไม่สามารถควบคุมอารมณ์ความรู้สึกของตนได้)

สอย... สอย... ไข่ไก่กะเอิ้นว่าไข่ไก่ ไข่เป้ดกะเอิ้นไข่เป็ด บัดไข่คนเป็นหยังเอิ้นว่าไข่หำ
(นามนั้นสำคัญไฉน)

สอย... สอย... ผักกระโดนกินกับลาบนกขาบ สี้หีตาบ ๆ ปานขี่เฮือแตก
(การร่วมเพศกับหญิงคลอดลูกใหม่ย่อมไม่เป็นที่พออกพอใจ)

สอย... สอย... ผักกะเสดกินกับลาบนกจอก เลือดหีออกมันอยากคาบโคยเสียก
(แสดงให้เห็นถึงหญิงสาวที่อยู่ในวัยที่จะมีสามีได้)

สอย... สอย... ซ้ำข้าวมันพี ซ้ำหีมันจ่อย
(เตือนให้ประเมินกำลังของตนเอง)

สอย... สอย... เฒ่าสิตาย ตายจ้อย จั่งซี่กะสอย... จักนอยสอยอีก
(สมน้ำหน้า)

เขียนใน GotoKnow โดย ท.ณเมืองกาฬ
ใน มูลมังอีสาน

คำสำคัญ (Tags): #คำสอย

หมายเลขบันทึก: 253757เขียนเมื่อ 6 เมษายน 2009 06:14 น. ()แก้ไขเมื่อ 18 มิถุนายน 2012 12:08 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน