การจัดการสภาพแวดล้อม..ทำซ้ำ ปลูกฝังวิถีพอเพียง
หนังสือเศรษฐกิจพอเพียงเล่มเล็ก เล่มที่ ๖ ของโรงเรียนบ้านคูขาด จ.บุรีรัมย์ซึ่ง สรส.โดยการสนับสนุนของมูลนิธิสยามกัมมาจล ธนาคารไทยพาณิชย์ เป็นการถ่ายทอดประสบการณ์ ของการสร้างฐานเรียนรู้หลักเศรษฐกิจพอเพียง ด้วยวิธีคิดวิเคราะห์อย่างเป็นกระบวนการ เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันพอเพียงอย่างเป็นระบบ...
* โรงเรียนบ้านคูขาด แต่ดั้งเดิมนั้น ได้เริ่มกิจกรรมด้วยโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน เพื่อความอยู่รอด เนื่องจากงบประมาณด้านนี้มีอยู่จำกัด รอบๆโรงเรียนจึงปรากฏแปลงพืชเกษตรกินได้อย่างง่ายๆพอเลี้ยงปากเลี้ยงท้องนักเรียนโดยไม่ต้องซื้อหาจากภายนอกแต่อย่างใด...
* ต่อมา โรงเรียนได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานปฏิรูปที่ดิน และชุมชน ในการพัฒนาแปลงเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน ไปสู่แปลงสาธิตเกษตรทฤษฏีใหม่ การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ ซึ่งทุกกิจกรรมภายในเนื้อที่ ๒ ไร่ของโรงเรียน นักเรียนได้มีโอกาสเข้าร่วมฝึกทำจริงทุกขั้นตอนในลักษณะของยุวเกษตรกรพอเพียงอย่างเป็นระบบ ที่ปลูกฝังการพึ่งตนเอง ความประหยัด ความอดทน การคิดวางแผน การทำงานเป็นทีมด้วยความสามัคคี และการทบทวนเพื่อสรุปผลว่าจะทำอย่างไรต่อไป...เป็นการฝึกกระบวนการวิเคราะห์ด้วย เช่น
- ครูผู้สอนจะตั้งคำถามว่า เราจะปลูกผักอะไร ทำไมคิดจะปลูกผักชนิดนี้
- นักเรียนจะคิดวิเคราะห์ว่า ปลูกเพราะเมล็ดพันธุ์หาง่าย ..ปลูกเพราะเหมาะกับสภาพแวดล้อม ซึ่งเป็นการใช้เหตุและผล ก่อนลงมือทำกิจกรรม
-ครูผู้สอน จะตั้งคำถามต่อมาว่า เราจะปลูกมากน้อยเท่าไร เหตุใดจึงปลูกเท่านี้ ปลูกมาก หรือน้อยกว่านี้ ได้หรือไม่?
- นักเรียน จะฝึกคิดในการประมาณกำลังของตนเอง และสร้างภูมิคุ้มกัน คือระมัดระวังในเรื่องผลผลิตเหลือ เสียหาย และสิ้นเปลืองงบประมาณด้วย
น้องบุญรอด แสงล้ำ เล่าว่า
" ที่บ้านได้มีการปลูกผักสวนครัว เพื่อทำกับข้าวกินเอง ทำให้ประหยัดค่าใช้จ่าย และกินผักที่ปลอดสารพิษ การที่ครูได้สอนให้ทำบัญชีรับ-จ่าย ได้นำไปทำที่บ้าน ทำให้เห็นรายจ่ายภายในบ้าน บอกพ่อแม่แล้วก็ร่วมกันคิดว่า จะลดรายจ่ายอะไรได้บ้าง ทำให้ครอบครัวสามารถลดรายจ่าย มีสติก่อนจ่ายเงินได้มาก เรื่องการฝากเงินกับ ธนาคารโรงเรียน แม่บอกว่าเป็นเรื่องที่ดี เพราะตอนเปิดเทอม แม่ก็ได้เงินที่ผมนำไปฝากธนาคารมาซื้อหนังสือเรียน จึงรู้ซึ้งว่า การเก็บออมเงินนั้นจะมีประโยชน์ต่อตนและครอบครัว "
ธนาคารโรงเรียน เป็นวิธีการเสริมในด้านการสนับสนุนการออมเงินอีกอย่างหนึ่งที่ ไม่ใช่เป็นเรื่องที่ซับซ้อนสำหรับนักเรียนบ้านคูขาด เพราะเป็นเพียงการเปิดโอกาสให้นักเรียนนำเงินมาฝากครูประจำชั้น เมื่อรวบรวมเงินแล้ว จะนำไปฝากธนาคารพาณิชย์ในอำเภอ โดยให้นักเรียนฝึกงานทะเบียนเงินรับฝากและพิจารณาคำเสนอขอกู้ แก่คณะครูและนักเรียน โดยมีครูเป็นที่ปรึกษา ซึ่งส่วนใหญ่ไม่ใคร่มีผู้ขอกู้ ส่วนหนึ่งเป็นเพราะโรงเรียนได้สร้างระบบการคืนเงินออมแก่นักเรียนในช่วงเปิดเทอม ซึ่งผู้ปกครองต้องการเงินมาซื้อหนังสือเรียนและอุปกรณ์การเรียนที่ได้พึ่งพาเงินออมส่วนนี้ด้วย...
นิทาน..สื่อพอเพียง เป็นอีกวิธีการหนึ่งที่สอดแทรกเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงในนิทานเล่าเรื่องจากเพื่อนสู่เพื่อน จากเพื่อนสู่ชุมชน พร้อมทั้งมีละครประกอบเพื่อความสนุกสนานเพลิดเพลินด้วย เช่น เรื่องดีๆของเด็กไทย ฤาษีกับหนู ต้นไม้ใกล้ตัว ดอกไม้ใกล้บ้าน ด้วงจอมพลัง เต่าทองจอมปด หนอนน้อยจอมเขมือบ ผึ้งจอมขยัน แมลงปอจอมซน เป็นต้น ทั้งนี้ส่วนใหญ่ ผู้แสดงจะเป็นนักเรียนอนุบาลที่มีความน่ารัก จูงใจให้มีหน่วยงานต่างๆ เช่น อบต. โรงพยาบาลประจำอำเภอ และสำนักงานเขตพื้นที่ ได้ขอให้โรงเรียนบ้านคูขาด จัดการแสดงเหล่านี้ไปร่วมในงานต่างๆเสมอ ซึ่งเป็นการเผยแพร่แนวคิดตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอีกทางหนึ่ง....
โปรดอ่านรายละเอียดได้ที่ :
http://www.scbfoundation.com/news_publish_detail.php?cat_id=6&nid=322
....................................
ความเห็น (7)
เป็นการปลูกฝังเศรษฐกิจพอเพียงให้เด็กนักเรียนค่ะ เป็นวิธีที่น่ารักค่ะ
ขอบคุณค่ะคุณ Berger..."ไม้อ่อนดัดง่าย..ไม้แก่ดัดยาก " นะคะ..พี่เป็นไม้แก่...จึงชอบอยู่กับเด็กๆเพื่อเรียนรู้สิ่งใหม่ๆจากพวกเขา...
nongnarts
นอกจากดำเนินชีวิตตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงแล้วยังเป็นโอกาสของเด็กๆ ได้เรียนรู้แบบบูรณาการหลายวิชาด้วยนะคะ
- ตามมาดู
- อยู่บุรีรัมย์ด้วย
- อยู่อำเภอไหนครับ
- ตอนลงพื้นที่จะได้แวะไปเรียนรู้บ้างครับ
- พี่ใหญ่สบายดีไหมครับ
*ขอบคุณคุณดาวลูกไก่และอ.ขจิตมากนะคะที่ให้ความสนใจ...
*โรงเรียนบ้านคูขาดนี้ เป็นโรงเรียนขยายโอกาส ตั้งอยู่ที่ตำบลสตึก อ.สตึก จ.บุรีรัมย์ค่ะ...หาก อ.ขจิตไปเยี่ยมเมื่อใด..ฝากเล่าความคืบหน้าให้ทราบด้วยนะคะ...
nongnarts
นิสิต วชช. นาโพธิ์
วันอาทิตย์ที่ผ่านามได้มาเยี่ยมชมศึกษาดูงานดีใจมากที่อาจารย์สอนเด็กให้จักทำเกษตร
แบบพอเพียง และ เพียงพอ ที่เด้กสามารถนำไปใช้ที่บ้านได้
สวัสดีค่ะ มาเยี่ยมค่ะ สบายดีนะคะ
เหนื่อยไหมคะ...เป็นกำลังใจให้เช่นกันนะคะ
