กำพร้าผีน้อย

นิทานท้าวกำพร้า

เรื่องท้าวกำพร้าผีน้อยเป็นชาติหนึ่งของพระพุทธเจ้าที่จุติลงมาเกิดที่เมืองอินทปัตถ์ เป็นกำพร้าบิดามารดาตั้งแต่ยังเล็ก อาศัยการขอทานเลี้ยงชีพ ชาวบ้านบางคนก็เมตตาให้ทาน บางคนก็รังเกียจหาทางกลั่นแกล้งเสมอ

วันหนึ่งตากวานบ้าน(คำเรียกผู้ใหญ่บ้าน) คิดกำจัดท้าวกำพร้า จึงแนะนำให้ไปทำนาที่ทุ่งนาชายป่าซึ่งไม่มีใครทำกิน เพราะเป็นถิ่นที่ผีดุร้ายอาศัยอยู่ (ความเชื่อ) ท้าวกำพร้าขยันทำนา ขุดดิน ถางป่าอย่างไม่ย่อท้อ ทำให้ภูตผีทั้งหลาย รวมทั้งผีย่าง่ามซึ่งอาศัยอยู่ปลายนา คิดจะจับท้าวกำพร้ากินเป็นอาหาร แต่เทวดาห้ามไว้ และเมื่อผีเหล่านั้นรู้ว่าเป็นพระพุทธเจ้ากลับชาติมาเกิดเป็นท้าวกำพร้าจึงถวายตัวเป็นทาสรับใช้ และได้ช่วยท้าวกำพร้าทำไร่ทำนา ปลูกพืชผักผลไม้

ขณะที่รอการเก็บเกี่ยวข้าว ท้าวกำพร้าได้ออกขอทานตามปกติตากวานบ้านประหลาดใจที่ท้าวกำพร้าไม่ตาย จึงคิดกลั่นแกล้งอีก โดยนำข้าวบ้วนปากมาบริจาคทานเป็นจำนวนมาก ท้าวกำพร้าจึงนำไปนึ่ง แต่ปรากฏว่าข้าวบ้วนปากของตากวานบ้านส่งกลิ่นหอมอบอวล ทำให้ผีทั้งหลายได้กลิ่นพากันมาขอแบ่งกิน ผลการกินข้าวบ้วนปาก ทำให้ท้าวกำพร้ามองเห็นภูตผีทั้งหลายได้

วันหนึ่งท้าวกำพร้านำไซไปดักปลา แต่ไม่มีปลาติดเพราะผีน้อยขโมยกินหมด ท้าวกำพร้าจึงนำเรื่องนี้ไปปรึกษาผีย่าง่าม ผีย่าง่ามจึงเอาไหมของตน(ขนเพชร)ให้ท้าวกำพร้านำไปทำบ่วงดักไว้ ในที่สุดผีน้อยก็ติดบ่วง ได้ร้องขอชีวิตต่อท้าวกำพร้า ท้าวกำพร้าจึงได้ปล่อยไป(คุณธรรม) ต่อมาก็มีสัตว์อื่น ๆ มาติดบ่วงสายไหมที่ท้าวกำพร้าดักไว้อีก เช่น เสือ อีเห็น ช้างน้ำและนาค ซึ่งสัตว์ทุกชนิดร้องขอชีวิตและยอมเป็นทาสรับใช้ท้าวกำพร้า ส่วนพญาช้างน้ำ ได้มอบงาทั้งสองข้างและแก้วมณีให้แก่ท้าวกำพร้า ซึ่งในงาช้างนั้นมีหญิงสาวคนหนึ่งชื่อ นางสีดาอาศัยอยู่ นางได้ออกมาทำอาหารไว้ให้ทุกครั้งที่ท้าวกำพร้าไม่อยู่บ้าน จนท้าวกำพร้าเกิดความสงสัยจึงแอบดูและรู้ความจริง ท้าวกำพร้าได้ทุบงาช้างนั้นเสีย เพื่อไม่ให้นางเข้าไปอยู่ในงาช้างนั้นอีก และทั้งสองได้แต่งงานกัน

ท้าวกำพร้าไม่ได้ไปขอทานในหมู่บ้านเป็นเวลาหลายวัน ชาวบ้านจึงเกิดความสงสัยพากันไปแอบดูที่กระท่อม เมื่อได้เห็นนางสีดาซึ่งมีรูปโฉมงดงาม ต่างพากันตกตะลึงและโจษขานกันไป จนทราบไปถึงพระยาพิมพ์ทองเจ้าเมืองอินทปัตถ์ ผู้มีใจพาล(ผิดศีลธรรม)จึงคิดอยากได้นางสีดาเป็นมเหสี ได้ท้าพนัน(ผิดศีลธรรม)ท้าวกำพร้า แข่งขันหลายอย่าง โดยมีเดิมพันว่า ถ้าท้าวกำพร้าแพ้จะยึดนางสีดา แต่ถ้าท้าวอินทปัตถ์แพ้จะยอมยกเมืองให้ครึ่งหนึ่ง เมื่อแข่งขันชนไก่ ชนควาย และชนช้างท้าวกำพร้าเป็นฝ่ายชนะทุกครั้ง ทั้งนี้เพราะได้รับความช่วยเหลือจากนางสีดาภรรยาของท้าวกำพร้าที่ใช้แก้วมณีเรียกสัตว์ต่าง ๆ ซึ่งยอมเป็นทาสท้าวกำพร้ามาให้ความช่วยเหลือ เมื่อชนไก่ ควาย และช้างของเจ้าเมืองตาย พระองค์ได้บังคับ(ผิดศีลธรรม)ให้ท้าวกำพร้ากินสัตว์เหล่านั้นเสียให้หมด พญาฮุ่ง(รุ้ง) หรือนาค แปลงตัวเป็นท้าวกำพร้ามากินสัตว์ทั้งสามที่ตายไปให้หมด ทำให้เจ้าเมืองโกรธแค้นท้าวกำพร้ายิ่งขึ้น จึงได้ท้าแข่งเรือกับท้าวกำพร้า พญานาคได้แปลงกายมาเป็นเรือ ช่วยเหลือท้าวกำพร้าอีก แล้วฟาดน้ำถูกเรือของเจ้าเมืองล่ม ในที่สุดเจ้าเมืองผู้ไร้สัจจะก็จมน้ำตาย (กฎแห่งกรรม) เจ้าเมืองได้ไปเกิดเป็นผีแถน แต่มีใจเสน่หานางสีดา และเจ็บแค้นที่ไม่สามารถเอาชนะท้าวกำพร้าได้ จึงวางแผนร่วมกับบ่างลั่วตัวหนึ่งให้ไปร้องเรียกเอาวิญญาณ(ขวัญ)นางสีดา เมื่อขวัญออกจากร่างนางสีดาก็สิ้นชีวิต ผีน้อยแนะนำไม่ให้เผาร่างของนางและอาสาจะพาวิญญาณของนางสีดาคืนมาให้ได้ จึงไปพบพญาแถนแล้วซ่อนข้องไปด้วย

ต่อมาวิญญาณของนางสีดาได้ไปอยู่กับพญาแถน ทำให้พญาแถนดีใจมากให้รางวัลแก่บ่างลั่ว และได้เลี้ยงสุรา(ผิดศีลธรรม) จนบ่างลั่วเมาไม่ได้สติ ผีน้อยจึงอาสาพาบ่างลั่วไปส่งถึงบ้าน(ตอบแทนบุญคุญ) ระหว่างทางผีน้อยได้หลอกให้บ่างลั่วเข้าไปนอนในข้อง บ่างลั่วรู้เท่าไม่ถึงการณ์จึงทำตามผีน้อยรีบปิดผาข้องแล้วนำมาให้ท้าวกำพร้าผีน้อยได้บังคับให้บ่างลั่วเรียกเอาวิญญาณนางสีดากลับมา เมื่อนางสีดาได้ฟื้นคืนดังเดิมแล้ว ผีน้อยจึงหลอกให้บ่างลั่วแลบลิ้นที่เคยใช้เอาวิญญาณคนมาเป็นจำนวนมาก(ความชั่ว) แล้วตัดลิ้นบ่างลั่วเสีย เพราะเกรงว่ามันจะร้องเรียกเอาวิญญาณคนไปอีก นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา บ่างลั่วจึงร้องได้ไม่ชัดเจน

เมื่อเจ้าเมืองอินทปัตถ์สิ้นชีพไปแล้ว ชาวเมืองจึงเชิญท้าวกำพร้าและภรรยาปกครองบ้านเมืองสืบต่อมา ทั้งนี้เพราะความดีของท้าวกำพร้าและภรรยาจึงปกครองบ้านเมือง โดยประกอบด้วยคุณธรรมสืบต่อมาอย่างเป็นสุข

เขียนใน GotoKnow โดย พิมล มองจันทร์
ใน วรรณกรรมอีสาน

คำสำคัญ (Tags): #วรรณกรรมอีสาน

หมายเลขบันทึก: 244002เขียนเมื่อ 22 กุมภาพันธ์ 2009 21:37 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 20:20 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน