การเรียนรู้ตลอดชีวิตกับชาวนา (๔)
ตอนที่ ๔ นี้เป็นเรื่องของโรงเรียนชาวนาบ้านดอน ซึ่งมีจุดเด่นที่การผสมผสานการออกกำลังกาย และเพลงเข้าเสริมให้การเรียนรู้มีความคึกคักสนุกสนาน โดยเฉพาะเพลงเกษตรยั่งยืน ที่แต่งโดย เต๋อ ตีนเกวียน หรือคุณธนรัช ที่ผมเรียกชื่อว่าคุณหนึ่ง หรือ “ไอ้หนึ่ง” ของผม ท่านต้องมาร่วมร้องเพลงแล้วจะรู้ว่า “มันส์” เพียงใด
ตอนที่ 4 เสริมรูปแต่งร่างในโรงเรียนชาวนา
ในช่วงแรกๆของการเรียนรู้ที่โรงเรียนชาวนาบ้านดอน ตำบลบ้านดอน อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี ห้อง ก เปิดโรงเรียนและจัดกิจกรรมการเรียนรู้ทุกวันเสาร์ ก็ได้มีนักเรียนชาวนา คือ คุณนิพนธ์ คล้ายพุก ได้เสนอให้มีการออกกำลังกายด้วยท่าที่ง่ายๆ เป็นการยืดเส้นยืดสาย เตรียมพร้อมก่อนการเรียนการสอน ทั้งนี้ต้องให้นักเรียนชาวนารวมทุกคนพร้อมกันกับเจ้าหน้าที่ร่วมกันออกกำลังกาย อาศัยการยึดหลักการกระตุ้นให้ร่างกายพร้อม ให้สมาธิดี เพื่อสมอง ปลอดโปร่ง และที่สำคัญคือ สามารถทำให้ทุกคนอารมณ์ดีก่อนที่จะเริ่มการพูดคุยเรื่องการเรียนรู้ต่อไป นอกจากนั้น ยังควรจะต้องร้องเพลงร่วมกันเพื่อให้เกิดอารมณ์ดี
เพลงที่ร้องกันในโรงเรียนชาวนา คือ เพลงเกษตรยั่งยืน โดยคุณธนรัช ใกล้กลาง เจ้าหน้าที่มูลนิธิข้าวขวัญ บทบาทเป็นคุณอำนวยให้กับโรงเรียนชาวนาบ้านดอน เป็นผู้ประพันธ์บทเพลงพร้อมทำนอง (ในนามของเต๋อ ตีนเกวียน) ซึ่งแต่งไว้ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2546 ที่ผ่านมา
เพลงเกษตรยั่งยืน
เกษตร เกษตรยั่งยืน ให้เราพลิกฟื้นแผ่นดินไทย
ช่วยเหลือเกื้อกูลกันไว้ เพื่อพี่น้องไทยอยู่ดีกินดี
ทำงานให้เป็นศิลปะ ไม่มีภาระมีแต่สุขขี
เลิกใช้ปุ๋ยยาเคมี (เรา (ซ้ำ)) ทำเกษตรอินทรีย์ธรรมชาติงดงาม
* ดินดี น้ำดี ป่าดี ฝนดี ผักดี ไม้ดี
ดินดี น้ำดี อากาศดี ทุกอย่างดีสุขภาพเราดี / (เราก็ต้องดี)
เกษตร เกษตรอย่างข้า ใครจะว่าบ้าก็ช่างเขาประไร
เราทำการเกษตรยุคใหม่ พวกเราเลิกใช้ปุ๋ยยาเคมี
เกษตรกรอยู่อย่างมีศักดิ์ศรี ชาวนาอยู่อย่างมีศักดิ์ศรี
ทำเกษตรอินทรีย์ เกษตรธรรมชาติ (ซ้ำ *)
เพลงดังกล่าวนี้ จึงได้กลายเป็นเพลงที่ทั้งนักเรียนชาวนาและเจ้าหน้าที่นำมาร้องด้วยอารมณ์ดี เพื่อต้องการให้ได้อารมณ์ ก่อนการเรียนรู้
![]() ![]() |
||||
ภาพที่ 5 ฝึกหัดร้องเพลงเกษตรยั่งยืน เพื่อจะร้องเพลงก่อนเข้าเรียน |
ภาพที่ 6 ออกกำลังกายโดยใช้ท่าอย่างง่าย ยืดเส้นยืดสาย เตรียมร่างกายให้พร้อมก่อนเรียน |
|
||||
ภาพที่ 7 ฝึกหัดการนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียนรายบุคคล |
ภาพที่ 8 ฝึกหัดการนำเสนอรายงานเป็นกลุ่มย่อย |
บรรยากาศของการเรียนรู้ ทำให้นักเรียนชาวนาทุกคนเป็นคุณกิจที่จะต้องพัฒนาตนเองในหลายอย่างอยู่อย่างสม่ำเสมอ ทั้งฝึกคิด ฝึกพูดแสดงความคิดเห็น ฝึกนำเสนอผลงาน ต้องกล้าแสดงออก ฝึกทดลอง และฝึกปฏิบัติ โรงเรียนชาวนาจึงเป็นเวทีของการเรียนรู้ เป็นเวทีของ การแลกเปลี่ยนความรู้ โรงเรียนชาวนาจึงเป็นของนักเรียนชาวนาทุกคน
ฝึก...ฝึก...ฝึก... สู่ความเป็นเลิศ
การเรียนรู้ ต้องการบรรยากาศช่วยหนุนครับ ต้องจัดให้ถูกกับจริตของผู้เรียน คนไทยโดยทั่วไปชอบสนุก ดังนั้นโรงเรียนชาวนาต้องมีทั้ง สาระและบันเทิง ควบคู่กันไป การเรียนรู้จึงจะบรรลุผล คุณป้านักเรียนชาวนาวัยเลย ๗๐ บอกผมว่ามาโรงเรียนแล้วชีวิตมันคึกคัก มีความสุข
วิจารณ์ พานิช
๕ มิ.ย. ๔๘
</strong>
วิจารณ์ พานิช๕ มิ.ย. ๔๘