เด็กหัวใส...ฉลาดใช้ ICT : SCB ICT YOUTH CONNECT :คลังการเรียนรู้ที่ทุกคนร่วมสร้างได้

กรณีศึกษาที่ ๗ โครงการคลังการเรียนรู้ที่ทุกคนร่วมสร้างได้ www.sema.go.th

เสมาคืออะไร? เว็บ Sema.go.th เป็นโครงการร่วมมือระหว่างศูนย์อินเทอร์เน็ตสร้างสรรค์และปลอดภัย เพื่อเยาวชนกระทรวงศึกษาธิการ และแผนงาน ICTเพื่อการสร้างเสริมสุขภาวะ (สสส.)

โดย อ.ณรง ลมลอย ผู้อำนวยการศูนย์อินเตอร์เน็ตสร้างสรรค์ปลอดภัยเป็นผู้รับผิดชอบโครงการ โดยโครงการดีภายใต้ศูนย์อินเตอร์เน็ตสร้างสรรค์และปลอดภัยมีดังต่อไปนี้คือ ๑) โครงการ SMTV ๒) โครงการหลักสูตรการรู้เท่าทันสื่อ โดยในช่วงเริ่มต้น คุณสุนิตย์ เชษรฐา จากแผนงาน ICT เพื่อการสร้างสุขภาวะ (สสส.) ได้เรียนรู้การทำงานของเว็บไซด์เอกชนเว็บไซด์หนึ่ง ซี่งเป็นการรวมรวมสื่อการเรียนการสอนโดยที่ทั้งคุณครูและเด็กมีพื้นที่ผลิตผลงานของตัวเองลงไป ซึ่งเว็บไซด์นั้นก็คือ www.thaigoodvirew.com เล็งเห็นว่าจะเป็นประโยชน์มากหากแนวคิดดังกล่าวจะได้รับการตอบสนองจากกระทรวงศึกษาธิการที่มีทรัพยากรบุคคล องค์ความรู้มากอยู่แล้ว จึงได้ดำเนินการพัฒนาโครงการร่วมกับศูนย์อินเตอร์เน็ตปลอดภัยและสร้างสรรค์

ศูนย์อินเทอร์เน็ตสร้างสรรค์และปลอดภัยเพื่อเยาวชน กระทรวงศึกษาธิการ เป็นหน่วยงานที่ตั้งขึ้นภายใต้การกำกับดูแลของสำนักงานปลัดฯ กระทรวงศึกษาธิการ ให้การบริหารจัดทำเว็ปไซต์ www.sema.go.th ภายใต้แนวคิดของความต้องการเครือข่ายการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วมในการนำเสนอความรู้สู่สาธารณะชน โดยที่มุ่งหวังให้เป็นแหล่งเรียนรู้สีขาวที่สร้างสรรค์และปลอดภัยสำหรับเด็กและเยาวชน ซึ่งประกอบไปด้วย สื่อเว็ปไซต์อินเทอร์เน็ต สื่อออนไลน์ สื่อมัลติมีเดีย วีดีทัศน์ เสียง รูปภาพ ไฟล์แอนิเมชั่น หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เอกสาร และบทความความรู้ต่างๆ เพื่อส่งเสริมการสร้างเครือข่ายการใช้อินเตอร์เน็ตปลอดภัยและสร้างสรรค์ในโรงเรียนทั่วประเทศ

โดยการทำงานในระยะเริ่มต้นมีการรวบรวมเครือข่ายคุณครูและอาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิที่มีเนื้อหาในเมือมาทำการระดมสมองกันและ จัดการแบ่งหมวดหมู่ของเนื้อหาแต่ละเรื่องไว้ โดยส่วนหนึ่งก็จะเป็นเครือข่ายจาก www.thaigoodvirew.com เป็นทุน โดยพัฒนาเป็นหมวดหมู่ตาม 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ดังนี้

· สังคม ศาสนา วัฒนธรรม

· ศิลปะ

· การงานอาชีพ เทคโนโลยี

· สุขศึกษาและพลศึกษา

· กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน

· สื่อนอกระบบโรงเรียน

เว็บ Sema.go.th ถูกพัฒนาขึ้นบนมาตรฐาน Open Source ทั้งหมด โดย Engine ของเว็บไซต์คือ Drupal ใช้หน้ากาก (Theme) Aberdeen ที่ผ่านการปรับแต่ง ทั้งหมดติดตั้งลงบนเครื่อง Dedicated Server ระบบปฏิบัติการ Linux ใช้ภาษา PHP และฐานข้อมูล MySQL

โดยในระยะแรกทีมงานที่รวมกันทำมีประมาณ ๑๐ กว่าคน แต่ปัจจุบันเนื่องจากมีการวางระบบการทำงานที่ชัดเจนมากขึ้นจึงสามรถที่ปรับลดขนาดของทีมงานให้เหลือเพียง ๔ คนได้ ดังนั้นก็จะเป็นที่มาของปัญหาในช่วงปรับปรุงโครงสร้างการทำงานของทีมงานเพื่อให้เหมาะสมกับงบประมาณที่ได้รับจาก สสส.ด้วย

ปัจจุบันนี้เว็บไซด์มีผลงานสื่อการเรียนรู้ บทความ E-book จากทั้งคุณครูและนักเรียนรวมกว่า ๖๐,๐๐๐ รายการ ประมาณผู้ใช้งานเป็นจำนวนมากเฉลี่ยเดือนกว่า ๕๐,๐๐๐ รายซึ่งนอกจากจะเป็นผู้ที่เข้ามาใช้บริการค้นหาข้อมูลแล้วนั้น นอกจากนี้ยังพัฒนาให้ผู้ใช้บริการสามารถที่จะอัพโหลดสื่อการเรียนการสอนได้ด้วยตัวเอง เพียงแค่ต้องสมัครสมาชิกเว็บไซด์เท่านั้น โดยสามรถสร้างเนื้อหาได้ 3 ส่วน คือ ๑)บล็อกหรือบันทึกประจำวัน ๒) ส่วนของบทความ ๓) บทเรียน (ตรงนี้ต้องเป็นเนื้อใน 8 สาระการเรียนรู้) ผู้ดูแลระบบจะเป็นผู้นำเนื้อหาเหล่านั้นไปใส่ไว้ตาหมวดหมู่ที่เหมาะสม จึงทำหน้าที่เป็น Portal web ที่แจ้งที่มาของเนื้อหานั้นไว้ด้านล่างของข้อมูล กรณีที่มี link จะใส่ไว้ให้ด้วยเท่านั้น แต่จุดอ่อนมีอยู่ที่ว่ากรณีที่มีความผิดพลาดของข้อมูลก็ไม่สามารถแก้ไขได้ทันท่วงทีเนื่องจากไม่มีการให้ผู้ชมเข้ามาแสดงความคิดเห็น

นอกจากนั้นยังมีโครงการ SMTV เป็นการต่อยอดจากสื่อการเรียนการสอนที่เป็นมัลติมีเดียแล้ว ยังมีรายการโทรทัศน์ออนไลน์เพื่อการเรียนรู้ (SM.TV) สถานีโทรทัศท์ เพื่อการเรียนรู้ จึงได้เกิดขึ้นมาภายใต้เว็ปไซต์ www.sema.go.th ทั้งนี้เพื่อเป็นส่วนส่งเสริมสนับสนุนงานด้านการประชาสัมพันธ์ ด้วยช่องทางของการสื่อสารสมัยใหม่ที่อำนวยความสะดวกแก่ผู้ชมในการเปิดรับข่าวสารต่างๆของสถานีฯรวมถึงสาระบันเทิงอื่นๆ อีกมากมายได้ทั้งข้อความ ภาพ และเสียง ความเคลื่อนไหวไม่มีข้อจำกัดในเรื่องของเวลา ผู้ชมสามารถรับชมข่าวสารได้ทั่วทุกมุมโลกผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์

วัตถุประสงค์

๑. เพื่อส่งเสริมสื่อการเรียนรู้ สื่อการเรียนการสอนที่เป็นประโยชน์แก่สังคมและเยาวชน ผ่านรายการ โทรทัศน์เพื่อการเรียนรู้

๒. เพื่อเป็นสื่อกลางในการนำเสนอผลงานของเยาวชน รวมถึงช่องทางในการแสดงออกของเยาวชน ในรูปแบบต่าง ๆ

๓. เพื่อเป็นแหล่งฝึกฝนปฏิบัติงาน และเป็นฐานข้อมูลความรู้ การเรียนรู้งานด้านระบบการ สื่อสารมวลชนของเยาวชน

๔. เพื่อเป็นช่องทางในการกระจายความรู้ สาระและบันเทิงที่เป็นประโยชน์ สร้างสรรค์ปลอดภัย สู่เยาวชนสังคมทั่วประเทศและทั่วโลกผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต

๕. เพื่อเป็นสื่อกลางระหว่างองค์กรภาครัฐฯ และเอกชนที่จะเข้ามาช่วยสนับสนุนส่งเสริมสร้างสรรค์ สื่อการเรียนรู้ให้แก่เยาวชนและสังคม

โดยหลักการเดียวกันกับ www.sema.go.th ที่ต้องการให้ผลิตเนื้อหาเข้ามาบนเว็บไซด์ ดังนี้จึงมากประชาสัมพันธ์ให้ครู อาจารย์ นักเรียนโรงเรียนต่างๆ ปัจจุบันมีผู้ร่วมผลิตรายการ ดังต่อไปนี้ ม.กรุงเทพ ม.ธุรกิจบัณฑิต ม.รามคำแหง ม.ราชภัฏพระนคร กลุ่มรองเท้าแตะ Tom Network สำนักข่าวเด็กและเยาวชน และ E-library จากสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย

จริงๆแล้วการเอาข้อมูลมารวมกันเป็นคลังวิชาการนี้มียังมีอีกหลายเว็บไซด์ อาทิ www.vichakarn.com, www.thaigoodview.com, www.mediacenter.obec.go.th, ฯ,ลฯ ซึ่งแต่ละเว็บไซด์ได้ทำการ Link ถึงกันเป็นเครือข่าย แต่ในพื้นที่ห่างไกลเนื้อหาวิชาการเหล่านี้ก็ยังไม่สามารถถูกทำไปใช้งานได้จริง เพราะว่าคุณครูที่มีความสามารถในใช้ไอซีที และ มีความรู้ความชำนาญเพียงพอต่อการไปสอนต่อนั้น เทียบกับบุคคลากรที่ไม่มีความรู้นั้นยังถือว่าน้อยอยู่มาก และคุณครูที่สอนอยู่ไม่ได้จบสาขานั้นมาโดยตรง แนวทางในการอบรมคุณครูให้เข้าใจและเปิดใจมาใช้ไอซีทีนั้นน่าจะเป็นเรื่องที่กระทรวงศึกษาต้องดำเนินการต่อไป