ความหมายของการออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ
ความหมายของการออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ (Backward Design)
“…To begin with the end in mind means to start with a clear understanding of your destination. It means to know where you are going so that you better understand where you are now so that the steps you take are always in the right direction…” (Covey, 1989: 89)
สตีเฟ่น โควี่ (Stephen Covey, 1989: 89) กล่าวไว้ในหนังสือ The Seven Habits of Highly Effective People ว่า “...การเริ่มต้นจากจุดมุ่งหมายสุดท้ายในใจ คือการเริ่มต้นไปสู่จุดหมายปลายทางที่ชัดเจน ซึ่งหมายความว่า ถ้าเราทราบว่าตัวเรากำลังจะไปที่ไหน ก็ย่อมจะทำให้เราเข้าใจได้ว่า ตัวเรากำลังยืนอยู่ ณ จุดใด ดังนั้น ทุกย่างก้าวที่เราก้าวเดินออกไปจึงย่อมจะนำพาตัวเราไปสู่ทิศทางที่ถูกต้องเสมอ...” การออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ (Backward Design) เป็นการออกแบบหน่วยการเรียนรู้ที่มีพื้นฐานแนวความคิดเดียวกันกับคำกล่าวของสตีเฟ่น โควี่ข้างต้น บนพื้นฐานที่ว่า ในการจัดการเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ใด ๆ ก็ตาม ตัวครูผู้สอนจะต้องมีภาพที่ชัดเจนเสียก่อนว่า เมื่อจบบทเรียนนั้น ๆ แล้ว ผู้เรียนได้เรียนรู้อะไร เกิดพฤติกรรมการเรียนรู้รวบยอด เกิดความรู้ความเข้าใจคงทนและมีทักษะ ความสามารถคงทนในเรื่องอะไรบ้าง การออกแบบการจัดการเรียนรู้ในลักษณะนี้ จึงเป็นการออกแบบหน่วยการเรียนรู้ที่ครูผู้สอนต้องคำนึงถึงมาตรฐานการเรียนรู้ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2544 (ฉบับปรับปรุง) เป็นเป้าหมายหลัก(Desired Results) ในการออกแบบการจัดการเรียนรู้รวมถึงการกำหนดแนวทางในการวัดประเมินผล (Acceptable Evidence) ตลอดจนการจัดกิจกรรมและประสบการณ์การจัดการเรียนรู้ (Learning Plan) ให้สอดรับกับมาตรฐานสาระการเรียนรู้ของหลักสูตรที่ได้กำหนดไว้ อย่างไรก็ตาม การออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับมีข้อดีดังต่อไปนี้
n ช่วยลดความยุ่งยากซับซ้อนของกระบวนการออกแบบการจัดการเรียนรู้ เพราะใช้มาตรฐานการเรียนรู้เป็นตัวกำหนดกรอบ
n ช่วยลดปัญหาเกี่ยวกับเรื่องเนื้อหาการเรียนแน่นและซ้ำซ้อน สามารถบูรณาการเนื้อหาได้
n เป็นแผนการจัดการเรียนรู้แบบของหน่วยการเรียนรู้ ครูจึงไม่ต้องทำแผนย่อยรายชั่วโมงที่มีเนื้อหาซ้ำซ้อนกันอีก
n เป็นการออกแบบการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และสนองตอบความต้องการและความแตกต่างของผู้เรียนเป็นรายบุคคล
n ผู้เรียนมีโอกาสฝึกปฏิบัติจริง มีส่วนร่วมในการจัดการเรียนรู้และการวัดประเมินผล
n กิจกรรมการวัดประเมินผลสามารถสะท้อนให้เห็นถึงมาตรฐานการเรียนรู้และการวัดประเมินผลตามสภาพจริง
สาระสำคัญโดยสรุป
1. การออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ (Backward Design) คือ การออกแบบการจัดการเรียนรู้ที่อิงมาตรฐานหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน ฯ ที่มีจุดมุ่งหมายในการสร้างความรู้ความเข้าใจคงทนให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียนหลังจากจบการเรียนรู้ในหน่วยการเรียนรู้นั้น ๆ แล้ว โดยใช้มาตรฐานการเรียนรู้ที่กำหนดไว้ในหลักสูตรเป็นแกนในการกำหนดเป้าหมายหลักของการเรียนรู้ วิธีการวัดประเมินผล และการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตลอดแนว
2. การออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบย้อนกลับ เป็นการออกแบบหน่วยการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ในรูปแบบของการบูรณาการเนื้อหาสาระ กระบวนการคิด คุณธรรม จริยธรรมที่เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้มีส่วนร่วมในการจัดการเรียนรู้และวัดประเมินผลเพื่อสะท้อนผลการเรียนรู้ตามมาตรฐานการเรียนรู้ของหลักสูตร โดยที่ครูไม่ต้องทำแผนย่อยรายชั่วโมงที่มีเนื้อหาซ้ำซ้อนกันอีก
**************************************
ความเห็น (1)
เป็นเรื่องที่ฟังดูง่ายๆแต่พอเริ่มทำ...เหนื่อยยยย.....ต้องเป็นนักวางแผน...วางแผนว่าจะให้ผู้เรียนได้เรียนรู้หรือพัฒนาในเรื่องใด?...จะทราบได้อย่างไรว่าผู้เรียนได้เข้าใจหรือได้รับการเรียนรู้แบบคงทนติดตัว?...เพื่อให้บรรลุดังที่เราใด้ตั้งใจไว้..ดังนั้นจึงต้องวางแผนเป็นลำดับชั้นตอนตั้งแต่ต้นจนจบ...เริ่มโดยปลุกระดมให้ผู้เรียนอยากค้นหาคำตอบ....หลอกให้คิดหลอกให้ทำ(...พูดเล่นนะ)..ผู้เรียนมาจากหลายร้อยพ่อพันแม่คิดต่างกันทำต่างกัน....อย่างไรก็ตามเราก็พอจะเข้าใจได้ว่าเขาเข้าใจหรือพัฒนาหรือเปล่า...Rubicช่วยได้เยอะ...ควรบอกให้ผู้เรียนทราบตั้งแต่ต้น....การคัดเลือกสื่อก็สำคัญ..การจัดลำดับการสอนควรคำนึง BBL...สุดท้าย แผนที่คิดจนสมองจะรเบิดและดีที่สุดนี้มันไม่จีรัง มันควรพัฒนาเปลี่ยนแปลงไปตามความจำเป็น จุดสุดท้ายที่เป็นความสำเร็จของผู้สอนคือผู้เรียนมี self concept (self knowledge)ติดตัวไปและสามมารถนำไปพัฒนาตนเองในขีวิตประจำวัน.......uhm...อย่างมีคุณธรรม