การฝากท้องมะม่วง
พอกล่าวถึงมะม่วง คงไม่มีใครที่ไม่รู้จัก เพราะมะม่วงมีมานานจนไม่รู้ว่าใครเป็นผู้ตั้งชื่อและรู้จักมะม่วงเป็นคนแรก “ไม่อยากยกเอานิทานชาดกเรื่องมะม่วงมาเล่า” เนื่องจากมะม่วงมีรสชาติดี อร่อย ทั้งชนิดบริโภคดิบและสุก อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี เป็นแหล่งผลิตมะม่วงส่งออกที่สำคัญของจังหวัด ฯ มานานหลายปี ทั้งมะม่วงในฤดูและนอกฤดูจนทำให้มะม่วงรุ่นเก่ามีอายุแก่มากผลผลิตลด และคุณภาพไม่ดีไปตาม ๆ กัน ชาวสวนจะโค่นทิ้งแล้วปลูกใหม่ ก็เสียดายและเสียเวลา กว่าจะออกลูกให้ผลผลิตได้เต็มที่ ก็คงใช้เวลา 7 – 10 ปี จึงมีผู้ริเริ่มคิดค้นวิธีการผลิตมะม่วงจากต้นที่มีอายุมากและให้ผลผลิตน้อยแล้ว ให้ได้ผลผลิตสูงและมีคุณภาพดี โดยวิธี “ฝากท้อง” ซึ่งผู้เขียนได้รับฟังจากการบอกเล่า ของ คุณสำเนียง กรมธรรมา นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร 6ว สำนักงานเกษตรอำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี เจ้าพ่อมะม่วงนอกฤดูผู้ยิ่งใหญ่ เพราะทำมาตั้งแต่บรรจุเข้ารับราชการเป็นเกษตรตำบลจนเป็นนักวิชาการ เล่าว่า การผลิตมะม่วงเมื่อมีอายุมากแล้วจะทำให้ผลผลิตลดลงและขาดคุณภาพ มะม่วงมีลำต้นกิ่งก้านที่สูงทำให้ดูแลรักษายาก เพื่อลดต้นทุนและเวลาในการผลิต จึงมีวิธีการเพิ่มผลผลิตและปรับปรุงคุณภาพ โดยไม่ต้องเสียเวลาโค่นต้นทิ้งแล้วปลูกใหม่ (ใช้เวลานานหลายปี) ซึ่งมีวิธีการ ดังนี้
ตัดแต่งกิ่งให้โปร่ง แสงแดดส่องผ่านทั่วถึงได้ แล้วนำกิ่งพันธุ์ (ยอดพันธุ์) ที่สมบูรณ์มาเสียบข้างบนกิ่งต้นเดิมตามที่ต้องการสามารถทำใด้หลาย ๆ กิ่ง สูงจากพื้นที่ประมาณ 1 - 2 เมตร ตามความเหมาะสม พออายุได้ประมาณ 8 เดือน ถึง 1 ปี ก็สามารถให้ผลผลิตได้ โดยจะให้ทั้งต้นเดิมและกิ่งที่เสียบใหม่ ซึ่งจะทำให้ได้ผลผลิตสูงและมีคุณภาพ
เป็นนักเรียนอย่าถามว่าการฝากท้องมะม่วงเหมือนกับการทาบกิ่งไหม ช่วยตอบด่วนค่ะ