เมื่อเกิดความเจ็บป่วยหรืออาการเจ็บปวดขึ้น คุณจะทำอย่างไร
แทบทุกคนคงจะตอบว่า ทำอย่างไรก็ได้ให้ความเจ็บป่วยหรืออาการเจ็บปวดนั้นหายไป
เทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ก้าวหน้าทำให้มนุษย์หลีกหนีความเจ็บปวดได้ง่ายขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่มีกำลังจ่ายสูง แต่เราได้สูญเสียศักยภาพบางอย่างภายในตัวไปกับการหลีกหนีความเจ็บปวดหรือไม่
หลายวันที่ผ่านมา ฉันใช้เวลาอยู่ในโรงพยาบาลเพื่อดูแลเพื่อนที่เข้าผ่าตัดเนื้องอกที่ปอด
ฉันเห็นขั้นตอนการเตรียมตัวเตรียมใจตั้งแต่ก่อนเข้าผ่าตัด ไปจนถึงการพักฟื้นหลังการผ่าตัด
ฉันชื่นชมเพื่อนที่มีสภาพจิตใจดีเยี่ยมก่อนเข้าผ่าตัด ทั้ง ๆ ที่เป็นการผ่าตัดครั้งแรกในชีวิตของเธอ เธอยิ้มแย้มและมีกำลังใจดีจนวินาทีสุดท้ายที่ฉันเห็นเธอถูกเข็นเข้าห้องเตรียมผ่าตัด ภาพสุดท้ายที่ฉันเห็นเธอคือ เธอนอนอยู่บนเตียง หันมายิ้มหวานให้พร้อมกับโบกมือบ๊าย บาย
คืนก่อนหน้านั้น ก่อนเข้านอน เธอสั่งเสียฉันกับเพื่อนอีกคนหนึ่งว่า ในกรณีเกิดความผิดพลาดจนถึงขั้นเสียชีวิต ขอให้จัดงานศพเธอเพียง ๓ วันแล้วเผา ก่อนมาโรงพยาบาลเธอได้เขียนรายละเอียดไว้ที่บ้านแล้ว เพื่อความไม่ประมาท แม้ว่าการผ่าตัดครั้งนี้ไม่ได้ดูร้ายแรงถึงขั้นชีวิตก็ตาม
ในวันก่อนหน้ามีคุณหมอเข้ามาให้ข้อมูลเรื่องการเตรียมตัวผ่าตัด และขั้นตอนการดมยาสลบ การผ่าตัด และการให้ยาหลังผ่าตัด
คุณหมอนำเสนอการให้ยาระงับปวดเข้าที่หลังคล้าย ๆ กับการบล็อคหลัง ซึ่งจะทำให้คนไข้ไม่ต้องเผชิญหน้ากับความเจ็บปวดเลย
เพื่อนฉันถามคุณหมอว่า จำเป็นแค่ไหนกับการต้องใช้วิธีนั้น
คุณหมอตอบว่า ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีนี้ก็ได้ เพียงแต่วิธีนี้ระงับปวดได้มีประสิทธิภาพกว่า
ท้ายที่สุดเพื่อนฉันเลือกที่จะไม่ใช้วิธีที่คุณหมอนำเสนอ ขอใช้การให้ยาระงับปวดทางน้ำเกลือหรือการกินยาโดยตรงแทน
เธอเลือกที่จะเผชิญหน้ากับความเจ็บปวดและประเมินความรุนแรงของความเจ็บปวดเพื่อการรับยาที่เหมาะสม
คุณหมอก็ทำหน้าที่ของตัวเองด้วยการให้ข้อมูลแก่คนไข้เป็นอย่างดี มิได้มีสิ่งใดที่น่าตำหนิ
แต่พวกเรา ๓ คน (ฉัน เพื่อนที่เป็นคนไข้ เพื่อนที่มาช่วยกันเฝ้าคนไข้) ที่อยู่ด้วยกันตรงนั้น เกิดความรู้สึกที่เหมือนกันคือว่า มนุษย์เราได้สูญเสียศักยภาพในการเผชิญหน้ากับปัญหาและความอดทนไปมาก ด้วยเทคโนโลยีที่เข้ามารองรับ
ใช่หรือไม่ว่า ความหวาดกลัวไม่กล้าเผชิญหน้ากับปัญหา ความไม่อดทน ทำให้คนเราฆ่าตัวตายหนีปัญหากันมากขึ้นทุกวัน ๆ
บางปัญหาสามารถใช้เงินเพื่อซื้อเทคโนโลยีในการแก้ปัญหาได้ แต่บางปัญหาใช้เงินแก้เพียงอย่างเดียวไม่ได้
การผ่าตัดผ่านไปได้ด้วยดี ยาระงับปวดที่ให้ทางน้ำเกลือและกินโดยตรงออกฤทธิ์ได้ดีเพียงพอที่จะระงับอาการปวดแผลผ่าตัดของเพื่อนฉันได้
เพื่อนฉันเองก็เป็นเพียงผู้หญิงตัวเล็ก ๆ คนหนึ่งที่กลัวความเจ็บปวดเช่นเดียวกับคนทั่วไป เธอยังคงรู้สึกหวาดหวั่นเมื่อคุณหมอสั่งให้เคลื่อนไหวร่างกายเพื่อให้ปอดทำงานได้ดีขึ้น และแน่นอนว่า เธอต้องเจ็บแผล บางครั้งถึงขั้นน้ำตาเล็ดเลยที่เดียว
แต่เธอได้เผชิญหน้ากับความเจ็บปวดที่ให้บทเรียนล้ำค่าแก่ชีวิต
พวกเราล้อกันเล่นว่า คนเฝ้าไข้คนหนึ่งก็ยุ่งอยู่กับการกิน อีกคนหนึ่งก็ยุ่งอยู่กับการดูหนังผ่านคอมพิวเตอร์กระเป๋าหิ้ว
เพื่อนที่เพิ่งผ่าตัดส่งเสียงมาจากเตียงคนไข้ว่า แล้วฉันล่ะ ยุ่งอยู่กับอะไร
ฉันตอบไปว่า ก็ยุ่งอยู่กับลมหายใจไง
เสียงหัวเราะดังขึ้นตามหลังคำพูดของฉัน
หากเรามีสติอยู่กับลมหายใจ กับสิ่งที่เราทำอยู่ตรงหน้า เราคงไม่มัววิตกกังวลเสียจนไม่กล้าเผชิญหน้ากับปัญหา เพราะคิดกลัวไปเสียก่อน
ตราบใดที่ยังมีลมหายใจอยู่ มนุษย์มีศักยภาพในการอดทนจนถึงที่สุด
ภาพ : นุชนาฏ ศิริชยาพร
