หลายความตายที่ชายขอบ1

บทความดี ๆ จากเพื่อน "คนทำงาน" ท่นำมาเล่าสู่กันฟัง

54 ความตายในตู้คอนเทนเนอร์และอีกมากมายความตายที่ชายขอบ

อดิศร เกิดมงคล

International Rescue Committee (IRC)

บุษยรัตน์ กาญจนดิษฐ์

Peaceway Foundation (Burma Issues)

Thingyan

เธอบอกฉันว่าจะข้ามไปเมืองไทย

เก็บเงินหางาน ส่งให้พ่อแม่

เพื่อจะได้ไม่ต้องลำบาก เวลาถูกเรียกเก็บเงินจากทหารอีก

เพื่อให้ที่บ้านมีอยู่มีกิน

 

Thingyan

เธอจากไปตอนกำลังใกล้สงกรานต์ทุกที

ดอก Padauk บานแล้ว

สายน้ำไหลเย็น กระทบต้องกาย

เสียงหัวเราะร่าเริง เธอจะได้สัมผัสมันไหม

 

Thingyan

ข่าวจากอีกฟากฝั่ง

เพื่อนเราล้มตายขณะเดินทางไปทำงาน

ฉันยังเป็นห่วงเธอเสมอ หวังว่าเธอคงไม่ใช่ผู้โชคร้าย

ฉันรู้ ว่าฉันได้แต่หวัง

 

Thingyan

หวังว่าสงกรานต์ปีนี้ของเธอที่เมืองไทย

คงจะชุ่มเย็นสำหรับเธอนะ

 

            9 เมษายน 2551 ได้เกิดเหตุการณ์ที่ชวนให้ตระหนกสำหรับสังคมไทยที่ยังต้องเกี่ยวข้องกับการย้ายถิ่นที่ไม่ถูกกฎหมายของแรงงานข้ามชาติระดับล่าง กล่าวคือ มีการพบศพแรงงานข้ามชาติจากประเทศพม่าที่หลบหนีเข้าเมืองไม่ถูกกฎหมายจำนวน 54 คน เป็นชาย 17 คน และหญิง 37 คน รวมถึงมีผู้บาดเจ็บอีก 21 คน จากจำนวนแรงงานข้ามชาติจากพม่าทั้งหมด 121 คน ในรถบรรทุกสิบล้อหมายเลขทะเบียน 70-0619 ระนอง ของบริษัทรุ่งเรืองทรัพย์ที่ดัดแปลงเป็นรถตู้คอนเทนเนอร์ห้องเย็น

แรงงานข้ามชาติกลุ่มนี้ได้มีนายหน้าพาลักลอบเดินทางมาจากแพปลาแห่งหนึ่งในจังหวัดระนอง เพื่อเดินทางไปทำงานที่จังหวัดพังงาและภูเก็ตต่อไป ระหว่างที่รถได้แล่นมาถึงบริเวณบ้านบางกล้วยนอก หมู่ที่ 3 ต.นาคา อ.สุขสำราญ จ.ระนอง พบว่าแรงงานข้ามชาติจำนวนมากที่ต่างเบียดเสียดอย่างแออัดอยู่ในพื้นที่แคบๆได้เสียชีวิตลงเนื่องจากขาดอากาศหายใจนานกว่า 1-2 ชั่วโมง ทำให้คนขับรถคือนายสุชล บุญปล้อง ต้องหยุดรถและหลบหนีความผิดไปในที่สุด

            กรณีนี้ไม่ใช่เหตุการณ์แรกและไม่ใช่เหตุการณ์สุดท้ายสำหรับการย้ายถิ่นข้ามชาติ[1]ที่ไม่ปลอดภัยเช่นนี้ หากย้อนหลังไปเพียง 2 ปี (2549-2551) ที่ผ่านมา พบว่าได้เกิดเหตุการณ์เช่นนี้ในประเทศไทยมาแล้วอย่างน้อยถึง 14 ครั้ง (ที่สามารถตรวจสอบได้) มีแรงงานข้ามชาติเสียชีวิต 106 คน บาดเจ็บ 149 คน สูญหาย 15 คน

 

ย้อนรอยเส้นทางความตาย : ระหว่างลักลอบเดินทางกับหลบหนีตำรวจ

19 มีนาคม 2551 จังหวัดอุบลราชธานี: รถแหกโค้ง แรงงานลาวตาย 9 คน บาดเจ็บ 13 คน

บนถนนสายเขมราฐ-ตระการพืชผล บ้านทรายพูล ต.ขามป้อม อ.เขมราฐ จ.อุบลราชธานี เกิดอุบัติเหตุรถปิคอัพยี่ห้อมาสด้า สีบรอนซ์ ไม่ติดแผ่นป้ายทะเบียน ซึ่งกำลังพาแรงงานชาวลาวไม่ถูกกฎหมายจากบ้านนางลาว เมืองละครเพ็ง แขวงสาละวัน สปป.ลาว รวมทั้งหมด 22 คน ลักลอบเข้าไปทำงานที่ร้านอาหารและรับจ้างทั่วไปที่กรุงเทพมหานคร ขณะคนขับรถขับมาตามถนนสายดังกล่าวซึ่งเป็นทางโค้ง ปรากฏว่ารถได้เสียหลักพลิกคว่ำ เป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิต 9 คน และได้รับบาดเจ็บ 13 คน

26 มกราคม 2551 จังหวัดนครพนม: เรือล่มในแม่น้ำโขง แรงงานชาวเวียดนามตาย 3 คน สูญหาย 15 คน

เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2551 ประมาณตี 2 ที่บริเวณบ้านบัว หมู่ 4 ต.ดงขวาง อ.เมือง จ.นครพนม อยู่เยื้องกับบ.หนองดินจี่ เมืองท่าแขก แขวงคำม่วน สปป.ลาว ได้เกิดอุบัติเหตุเรือล่มกลางแม่น้ำโขงทำให้แรงงานหญิงชาวเวียดนามจำนวน 3 คนเสียชีวิต แรงงานกลุ่มนี้เป็นแรงงานที่ลักลอบไปทำงานที่กรุงเทพมหานครและนครปฐม ซึ่งกำลังจะเดินทางกลับประเทศเวียดนามที่จ.วินห์ฮาตินห์และเงอาน เพื่อไปร่วมฉลองเทศกาลตรุษจีนกับญาติพี่น้อง พร้อมกับเพื่อนแรงงานชาวเวียดนามที่ลักลอบเข้าเมืองโดยผิดกฎหมายอีก 23 คน เป็นหญิง 10 คน ชาย 13 คน ได้เดินทางมาลงเรือข้ามแม่น้ำโขงที่ฝั่งนครพนม แต่เรือเกิดล่มเพราะบรรทุกน้ำหนักเกิน จนทำให้แรงงานสูญหายไปถึง 15 คน

17 มกราคม 2551 จังหวัดกาญจนบุรี: เรือล่มในอ่างเก็บน้ำเขื่อนศรีนครินทร์ ตาย 7 คน

เมื่อวันที่ 17-18 มกราคม 2551 ได้พบศพแรงงานข้ามชาติหลบหนีเข้าเมืองไม่ถูกกฎหมายจากพม่าจำนวน 7 คน ลอยอยู่ในอ่างเก็บน้ำเขื่อนศรีนครินทร์ บริเวณบ้านทุ่งม้าเหาะ หมู่ 2 ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี เป็นชาย 2 คน หญิง 3 คน และเด็กอีก 2 ศพ ตำรวจสันนิษฐานว่าแรงงงานกลุ่มนี้น่าจะใช้เส้นทางหลบหนีเข้าเมืองทางน้ำ เพื่อหลบหนีการจับกุมของเจ้าหน้าที่ตำรวจทหารและตม.ที่ตั้งด่านตามเส้นทางสัญจรทางบกทุกสาย ทำให้ขบวนการลักลอบพาแรงงานไม่ถูกกฎหมายที่โดยปกติมีการลักลอบเข้ามาทางชายแดนด้านอ.สังขละบุรีหรืออ.ทองผาภูมิ ที่ใช้การเดินเท้าหรือรถยนต์ผ่านเส้นทางเข้าทุ่งใหญ่นเรศวรต้องหันมาใช้เส้นทางเรือผ่านอ่างเก็บน้ำเขื่อนศรีนครินทร์แทน ประกอบกับการเดินทางในช่วงกลางคืนซึ่งคนขับเรือไม่ชำนาญทางทำให้ชนตอไม้ใต้น้ำจนเรือล่มในที่สุด

22 ธันวาคม 2550 จังหวัดระนอง: เรือล่มในทะเลอันดามัน ตาย 22 คน

ที่บริเวณทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเกาะช้าง หมู่ที่ 2 ต.เกาะพยาม อ.เมือง จ.ระนอง ใกล้ชายแดนน่านน้ำพม่า ห่างจากฝั่ง จ.ระนอง ประมาณ 20 ก.ม. ได้พบศพแรงงานข้ามชาติจากพม่าลอยอยู่ในทะเลอันดามันจำนวน 22 คน เป็นชาย 11 คน หญิง 7 คน เด็ก 4 คน จากจำนวนแรงงานที่เดินทางจากเกาะสอง ประเทศพม่ามายังจ.ระนอง รวมทั้งหมด 50 คน ซึ่งเรือประมงที่ลักลอบพาแรงงานหลบหนีเข้าเมืองโดยไม่ถูกกฎหมายได้เกิดอุบัติเหตุล่มลงในทะเลอันดามัน เนื่องจากในช่วงเวลาดังกล่าวในทะเลเกิดคลื่นลมแรงพัดเรือไปกระแทกกับโขดหินทำให้เรือที่บรรทุกคนมาเต็มลำเกิดล่มลง ซึ่งช่วงเกิดเหตุอยู่ในช่วงกลางคืนไม่มีใครเห็นเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตเป็นจำนวนมาก

16 ธันวาคม 2550 จังหวัดสระแก้ว: ขับด้วยความเร็วสูง พลิกคว่ำข้างทาง ตาย 1 คน บาดเจ็บ 13 คน

            ที่บริเวณถนนบายพาส ต.บ้านใหม่หนองไทร อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว ได้เกิดอุบัติเหตุรถกระบะทะเบียนบห 496 ชลบุรี ซึ่งนำพาแรงงานข้ามชาติชาวเขมรจำนวน 14 คน ซึ่งพามาจากตลาดเชไทย ตรงข้ามตลาดโรงเกลือ อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว เพื่อลักลอบเดินทางไปทำงานที่ จ.ชลบุรี เมื่อมาถึงบริเวณดังกล่าว คนขับรถได้ขับด้วยความเร็วสูงประกอบกับยางล้อหน้าด้านขวาเกิดระเบิดทำให้รถเสียหลักพลิกคว่ำ จนทำให้มีแรงงานเสียชีวิต 1 คน และบาดเจ็บอีก 13 คน

                25 พฤศจิกายน 2550 จังหวัดเพชรบุรี: หนีตำรวจตกคลอง ตาย 6 คน บาดเจ็บ 14 คน

            นายสมจิต สุทธานันทน์ อยู่บ้านเลขที่ 48 /14 หมู่ที่ 1 ต.บางบอน อ.เมือง จ.ระนอง ได้ขับรถกระบะอีซูซุตอนครึ่ง สีบรอนด์ทอง ป้ายแดงทะเบียน จ–9169 กรุงเทพฯ พาแรงงานข้ามชาติจากพม่ามาจากจังหวัดระนอง ประมาณ 20 คน เพื่อไปทำงานที่จังหวัดสมุทรสาคร เมื่อรถได้ขับมาถึงบริเวณจุดสกัดบนถนนเพชรเกษมฝั่งขาเข้ากรุงเทพฯ คนขับจึงได้ขับรถหลบหนีตำรวจไปตามถนนเลียบคลองชลประทานสายเขื่อนเพชร –หนองจอก และเสียหลักตกลงไปในคลองชลประทานบริเวณหมู่ที่ 7 ต.ท่ายาง อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี พบแรงงานเสียชีวิต 6 คน เป็นชาย 2 คน หญิง 2 คน และเด็กชายอายุประมาณ 5 ขวบ อีก 2 คน และมีแรงงานบาดเจ็บอีก 14 คน เป็นชาย 7 คน หญิง 3 คน เด็กชาย 2 คน เด็กหญิง 2 คน

                29 ตุลาคม 2550 จังหวัดชลบุรี: หนีตำรวจ จมน้ำตาย 1 คน

            เมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2550 เจ้าหน้าที่ตำรวจตรวจคนเข้าเมืองได้เข้าไปตรวจสอบแรงงานข้ามชาติที่ได้เข้ามาประกอบอาชีพประมงในพื้นที่จังหวัดชลบุรี บริเวณสะพานจอดเรือประมง อู่ต่อเรือเขาสามมุข ภายในซอยถนนรอบเขาสามมุข เขตเทศบาลเมืองแสนสุข ซึ่งในพื้นที่นั้นมีแรงงานข้ามชาติบางส่วนที่หลบหนีเข้าเมืองไม่ถูกกฎหมายทำงานอยู่ เมื่อพวกเขาพบเห็นเจ้าหน้าที่ตำรวจเข้ามาจึงเกิดความหวาดกลัว และได้กระโดดน้ำหนีไป แต่เนื่องจากกระแสน้ำเชี่ยวแรงทำให้แรงงานบางคนเป็นตะคริวและเสียชีวิต 1 คนในที่สุด

17 มิถุนายน 2550 จังหวัดปราจีนบุรี: รถพาแรงงานเขมรถูกไล่ยิงพลิกคว่ำ ตาย 2 คน บาดเจ็บ 22 คน

บริเวณถนนสายปราจีนบุรี-จันตคาม กิโลเมตรที่ 5-6 บ้านหนองกระจับ หมู่ 7 ต.ดงพระราม อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี ได้เกิดอุบัติเหตุรถกระบะโตโยต้า วีโก้ สีบรอนซ์ ทะเบียน บฉ 2138 สระแก้ว ซึ่งพาแรงงานชาวเขมรจำนวน 26 คน มาจากตลาดโรงเกลือเพื่อจะไปทำงานที่จ.ฉะเชิงเทรา ชลบุรี และระยอง ได้ชนเข้ากับเสาไฟฟ้าข้างทาง เนื่องจากระหว่างทางที่ขับมาถึง อ.กบินทร์บุรี จ.ปราจีนบุรี มีรถกระบะ 2 คันขับมาตามหลังและส่งสัญญาณไฟให้จอดแต่คนขับกลับขับหนี กระทั่งก่อนถึงจุดเกิดเหตุคนบนรถกระบะที่ตามหลังมายิงปืนมายังรถหลายนัด คนขับจึงเร่งเครื่องเร็วขึ้นกว่าเดิมจนเสียหลักแหกโค้งทำให้มีแรงงานเสียชีวิต 2 คน มีผู้ได้รับบาดเจ็บอีก 22 คน

14 มิถุนายน 2550 จังหวัดตาก: หลบหนีตำรวจ บาดเจ็บ 25 คน

            นายผดุงเกียรติ ผันอักษร อายุ 29 ปี บ้านเลขที่ 395 หมู่ที่ 1 ต.ท่าสายลวด อ.แม่สอด จ.ตาก ได้ขับรถยนต์ยี่ห้อมิตซูบิซิ แวน รุ่นจีวากอน สีขาว หมายเลขทะเบียน กข 8173 ตาก พาแรงงานข้ามชาติจากพม่าจำนวน 30 คน มาจากตลาดริมเมย ต.ท่าสายลวด อ.แม่สอด จ.ตาก เพื่อไปทำงานที่กรุงเทพมหานคร โดยแรงงานต้องจ่ายเงินให้นายหน้าคนละ 13,000 บาท เมื่อขับมาถึงบริเวณด่านตรวจตรงบ้านห้วยนึ่ง ต.แม่ท้อ เส้นทางตาก-แม่สอด คนขับกลัวความผิดจึงได้ขับรถหลบหนีออกไปตามเส้นทางหมู่บ้านบ้านคลองเชียงทอง หมู่ที่ 2 ต.ประดาง กิ่ง อ.วังเจ้า จ.ตาก ทำให้เจ้าหน้าที่ตำรวจจึงออกติดตามจับกุม ขณะที่เจ้าหน้าที่ติดตามไปจนถึงทางแยกเข้าหมู่บ้าน รถคันดังกล่าวได้หักเลี้ยวเสียหลักพลิกคว่ำตกข้างทาง ทำให้มีแรงงานจากพม่า จำนวน 25 คน อายุระหว่าง 15-30 ปี ได้รับบาดเจ็บ

8 มิถุนายน 2550 จังหวัดตาก: หนีตำรวจ ประสานงารถพ่วงบรรทุกน้ำมัน ตาย 10 คนบาดเจ็บ 5 คน

            นายวุฒินันท์ รักษ์นทีทอง อยู่บ้านเลขที่ 16 หมู่ 7 ต.ด่านแม่ละเมา อ.แม่สอด จ.ตาก ได้ขับรถกระบะนิสสันฟรอนเทียร์ สีบรอนซ์เงิน ทะเบียน บฉ 119 ตาก นำแรงงานข้ามชาติจากพม่าจำนวน 14 คน ที่นั่งเบียดกันอยู่ที่กระบะด้านหลังและในแค็บ เดินทางจาก อ.แม่สอดมุ่งหน้าเข้าสู่กรุงเทพมหานคร ประสบอุบัติเหตุที่บริเวณหลักก.ม.17-18 ถนนสายตาก-แม่สอด ต.แม่ท้อ หรือที่เรียกกันว่าดอยรวกซึ่งมีลักษณะเป็นเนินเขาสูงชัน ได้ชนกับรถพ่วง 22 ล้อบรรทุกน้ำมัน ยี่ห้อสแกนเนีย หมายเลขทะเบียน 70-3088 นครสวรรค์ ของหจก.โน้ตน้องแนนทรานสปอร์ต เนื่องจากระหว่างทางได้เจอด่านตำรวจทางหลวงบริเวณ กิ่งอ.โกสัมพี จ.กำแพงเพชร ทำให้คนขับตัดสินใจหลบหนีไปตามเส้นทางสายตาก-แม่สอด ซึ่งในขณะนั้นได้มีรถพ่วงบรรทุกน้ำมันวิ่งสวนทางมา แต่คนขับรถหักหลบไม่ทันเลยชนกับรถพ่วง จนทำให้มีแรงงานเสียชีวิต 10 คน และบาดเจ็บสาหัสอีก 5 คน

5 พฤษภาคม 2550 จังหวัดกาญจนบุรี: รถพาแรงงานข้ามชาติชนกันเอง ตาย 4 คน

บริเวณถนนสายกาญจนบุรี-บ้านเก่า หมู่ 1 ต.ลาดหญ้า อ.เมือง จ.กาญจนบุรี ได้เกิดอุบัติเหตุรถกระบะยี่ห้อโตโยต้าไมตี้เอ็กซ์ สีน้ำเงิน ไม่ติดแผ่นป้ายทะเบียน ที่พาแรงงานข้ามชาติชาวมอญมาจากแนวตะเข็บชายแดนบ้านพุน้ำร้อน ต.บ้านเก่า อ.เมือง ได้พลิกคว่ำจนมีแรงงานเสียชีวิต 4 คน เป็นหญิง 1 คน ชาย 3 คน จากแรงงานทั้งหมด 20 คน เนื่องจากคนขับได้ขับมาด้วยความเร็วสูง เพื่อหลบเลี่ยงการตรวจค้นประกอบกับบริเวณดังกล่าวเป็นทางโค้ง มีหมอกหนา จึงทำให้ไปชนท้ายรถกระบะยี่ห้อโตโยต้า วีโก้ สีดำ ทะเบียน กง 8501 กาญจนบุรี ซึ่งเป็นรถอีกคันหนึ่งที่พาแรงงานข้ามชาติมาพร้อมกัน จนรถคันดังกล่าวกระเด็นตกลงไปข้างทางจนมีผู้เสียชีวิตในที่สุด  

23 มีนาคม 2550 จังหวัดกาญจนบุรี: รถพาแรงงานข้ามชาติส่งกลับ เบรคแตกพลิกคว่ำ บาดเจ็บ 11 คน

เกิดอุบัติเหตุรถบรรทุก 6 ล้อ ยี่ห้ออีซูซุหมายเลขทะเบียน 10-1844 สมุทรสาคร  ที่บรรทุกแรงงานข้ามชาติจากพม่ามาจากด่านตรวจคนเข้าเมืองกาญจนบุรี จำนวน 29 คน เป็นชาย 17 คน หญิง 12 คน ได้เกิดเบรคแตกจนพลิกคว่ำ ขณะนำแรงงานข้ามชาติผลักดันออกนอกประเทศด้านด่านเจดีย์สามองค์ โดยรถดังกล่าววิ่งมาตามเส้นทางสายสังขละบุรี-ด่านเจดีย์สามองค์  ก่อนถึงด่านตรวจราว 200 เมตร  รถเกิดเบรคแตกจึงเสียหลักพลิกคว่ำ ทำให้มีผู้บาดเจ็บ 11 คนเป็นชาย 4 คนหญิง 3 คน

                23 ตุลาคม 2549 จังหวัดสิงห์บุรี: เมาสุรา ขับความเร็วสูง พุ่งชนรถบรรทุกที่จอดเสียข้างทาง ตาย 5 คน บาดเจ็บ 30 คน

            เกิดเหตุการณ์รถกระบะทะเบียน บท 5605 กำแพงเพชร ที่นำแรงงานข้ามชาติจากพม่าที่เข้าเมืองโดยไม่ถูกกฎหมายจากอำเภอแม่สอด จังหวัดตากไปทำงานที่กรุงเทพมหานคร โดยเสียค่าใช้จ่ายให้นายหน้าคนละ 5,000 บาท ได้ประสบอุบัติเหตุชนท้ายรถบรรทุก 18 ล้อ ยี่ห้อฮีโน่ สีขาว ทะเบียน 81-4854 กำแพงเพชร ซึ่งบรรทุกแร่มาเต็มคันรถได้จอดเสียอยู่ที่ริมถนนสายเอเชีย กม.ที่ 156-157 หมู่ 3 ต.ท่างาม อ.อินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี ทำให้มีผู้เสียชีวิต 5 คน และบาดเจ็บกว่า 30 คน ในจำนวนนี้มีผู้หญิง 15 คน และเด็ก 2 คน จากจำนวนแรงงานข้ามชาติทั้งหมด 43 คน เนื่องจากคนขับรถขับด้วยความเร็วสูงประกอบกับดื่มสุรามาตลอดทาง

                2 พฤษภาคม 2549 จังหวัดสระแก้ว: หนีตำรวจ บาดเจ็บ 16 คน

บริเวณตลาดโรงเกลือ ใกล้ชายแดนไทย-กัมพูชา อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว ได้มีตำรวจจากกองปราบฯเข้าตรวจสอบขบวนการลักลอบนำแรงงานข้ามชาติเข้าประเทศ พบรถปิกอัพนิสสันบิ๊กเอ็ม สีเขียว ทะเบียน บฉ 1835 ยโสธร ที่มีลักษณะผิดปกติ ตำรวจจึงเข้าไปตรวจสอบแต่คนขับรถคันดังกล่าวได้ขับหลบหนีไป ขณะรถแล่นมาถึงทางแยกเข้าทางลัดสาย อ.วัฒนานคร-อ.คลองหาด รถคันดังกล่าวได้เสียหลักพลิกคว่ำลงข้างทาง ทำให้แรงงานชาวเขมรจำนวน 16 คน เป็นชาย 12 หญิง 4 ที่กำลังจะลักลอบเดินทางเข้าไปทำงานที่ตลาดรุ่งเจริญ ย่านสาธุประดิษฐ์ กรุงเทพมหานครได้รับบาดเจ็บทุกคน

---

[1] การย้ายถิ่นข้ามชาติที่ไม่ปกติ ในที่นี้หมายถึง การย้ายถิ่นที่มีลักษณะเป็นการลักลอบเข้าเมืองที่ผู้ย้ายถิ่นไม่มีเอกสารการเดินทางที่ถูกต้อง อันเนื่องมาจากปัญหาจากประเทศต้นทางที่ไม่สามารถออกเอกสารการเดินทางที่ถูกต้องให้ผู้ย้ายถิ่นได้