รังเคยมาทำกะปิ

เดือนสามเดือนสี่ เค้าไปรังเคยมาทำกะปิกัน

เคยเห็นชาวบ้าน "รังเคย" กันบ้างไหม???   เสม็ดงาม  เกาะเล็ก ๆ มีชายฝั่งเป็นป่าชายเลน  นอกจากมีโขดที่เต็มไปด้วยต้นโกงกาง  ต้นลำเจียก ต้นจาก  ปลาตีน ปลาโคน  ปลาใบขนุน  หอยจุ๊บแจง กุ้ง เพรียง ปลาไหล.. เอ้อ..คงบอกในที่นี้  ทีเดียวไม่หมดค่ะ!! ถ้าอยากจะรู้อะไร  ค่อย ๆ ถามมา จะค่อย ๆ ตอบไปค่ะ ...ขอตอบแบบชาวบ้าน  ไม่ตอบแบบนักวาริชศาสตร์นะคะ  ไม่สามารถค่ะ....

ช่วงฤดูกาลนี้  "เคย" จะถูกพัดพามาตามกระแสคลื่นลม ถึงคลองบ้านเสม็ดงาม  ผู้ชายในหมู่บ้านจะออกไป "รังเคย"  เคย มองดูเหมือน กุ้งตัวจิ๋วริ๋ว  ใส   เวลาอยู่ในคลองจะรวมกันเป็นฝูงใหญ่  เคลื่อนขบวนกันในน้ำตื้น ๆ  อุปกรณ์ที่ใช้จับคล้ายอวน สมัยก่อนทำจากผ้าด้ายดิบ  การรังเคยต่างคนต่างทำ  ไม่ต้องทำเป็นทีม  เอาเรือพายไปตามริมฝั่งคลอง พอเห็นฝูงเคยก็ลงมือ...ด้วยความชำนาญ...

เมื่อได้ "เคย"  นำมาใส่กระบุง  พวกผู้หญิง ก็มาช่วย ๆ กัน  เลือกเศษไม้ กิ่งไม้  สัตว์น้ำอื่นที่บังเอิญติดมาออก   ใครทำของตัวเองเสร็จก็ช่วยคนอื่น  คนที่ยังไม่มีอะไรทำ ก็มาช่วยกันหลายแรง สนุกสนาน มือทำไป  ปากคุยกันไป  บางคนเจอ "ลูกจาก" แก่พอกินได้ ก็ตัดมา เฉาะใส่ชามใส่น้ำตาลหน่อยเอามากินกัน อร่อยเหาะ...มะม่วงอกร่องก็หน้านี้พอดี...ของกินเยอะแยะ

เมื่อแยกเคย กับสิ่งที่ไม่ใช่เคย ออกจากกันแล้ว  ก็เอาเกลือเม็ด (เกลือทะเล) มาใส่   สัดส่วน เคย 7 ชาม ต่อ เกลือ 1 ชาม ...

"แล้วชามใหญ่ขนาดไหนอ่ะ"  ถามคนแก่

"แค่ไหนก็ได้ ตามส่วนมันแหนะ  7 ต่อ 1"  คนแก่ตอบ

"หมักไว้คืนนึง" คนแก่เสริม

"อีกวันนึง  เอาไปปั้นเป็นลูกใหญ่ ๆ  ตากแดด...พอได้แดดนึงเอามาตำ...ปั้นเป็นลูก เล็กลง เล็กลง เรื่อย ๆ " เราพูดเชิงถาม  เท่าที่จำได้ ปั้นเป็นลูกใหญ่เท่าลูกตาล

"ม่ายช๊าย...เค้าต้องปั้นเป็นลูกเล็ก ก่อนพอเอาตำทีนึง  ก็ปั้นให้เป็นลูกใหญ่ขึ้น ใหญ่ขึ้น...ขืนปั้นเป็นลูกใหญ่ ๆ ก่อน  ก้อคลุ้งเกลี้ยง"  คนแก่ตอบ พร้อมเหตุผลประกอบ

เออออ..จริงเน๊าะ   ทำใมความทรงจำเราสวนทางกับความเป็นจริงหว่า??? นึกว่าจำได้ดีแล้วเชียว  เพราะตอนเด็ก ๆ  ปิดเทอม (ช่วงนี้พอดี....ถูกปล่อยเกาะที่นี่) เห็นตา ยาย แม่ น้า ช่วยกันตำแล้วปั้นเป็นลูกกลมตากแดด บนไม้กระดาน ตรงนาข้าวข้างบ้าน ..แอบเอานิ้วไปจิ้ม ชิมดู ในแต่ละวันว่ารสชาติมันเป็นยังไง  ลูกไหนที่เอานิ้วจิ้มหรือจิกเนื้อมันออกมาชิม ก็ต้องพลิกก้อนเคยก้อนนั้นหลบรอยนิ้วให้อยู่ด้านล่างเพื่อกลบเกลื่อน...แฮ่ะ ๆ  ก็คนมันอยากรู้

กว่าจะได้เป็นกะปินะ  ต้องนำลูกเคยที่ตากแดดแล้ว 1 แดด ใส่ครกที่ใช้ตำข้าวช่วยกันตำให้แหลกระดับนึง ปั้นให้เป็นก้อนใหญ่ขึ้น ตากแดด   การตำวันแรกไม่เหนื่อยเท่าใด แต่ยิ่งตำวันต่อ ๆ ไปยิ่งเหนื่อยมากขึ้น  เหงื่อตก เพราะเนื้อเคยจะเปลี่ยนสภาพ และแห้งขึ้นเรื่อย ๆ .... 

ตำ  ปั้น ตากแดด....ตำ ปั้น  ตากแดด อยู่เงี้ย...หลายวัน   จนได้เป็นกะปิเนื้อละเอียด คุณภาพดี  รสชาติเยี่ยม ...อืมมม์...