เจ้าชายนักแสดงเร่
สอนคุณธรรมอย่างไร
ให้มีความพอเพียง
บทที่ 2/12
ความมั่นใจในตนเอง
จุดประสงค์ : เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน
นิทานคติ เรื่อง : เจ้าชายนักแสดงเร่
นานมาแล้ว ยังมีเมืองใหญ่แห่งหนึ่ง พระราชามีพระโอรสหลายพระองค์ ทำให้ทรงส่งพระโอรสไปศึกษาวิชากับสำนักต่างๆ เพื่อนำมาช่วยบริหารบ้านเมือง แต่พระองค์ก็ยังคงไม่ได้ตั้งใครเป็นรัชทายาท แต่ในหมู่เจ้าชายทั้งหมด เจ้าชายพระองค์เล็ก ซึ่งเป็นชายหนุ่มรูปร่างบอบบาง ไม่ได้ดูแข็งแรงเหมือนเจ้าชายองค์อื่นๆ เจ้าชายพระองค์นี้ชื่นชอบการแสดงอย่างมาก ในสมัยเด็ก ในวังได้จัดงานรื่นเริงและมการให้นักแสดงต่างๆ มาแสดงในงาน ทำให้เจ้าชายประทับใจอย่างมาก ทรงอยากเป็นนักแสดง เมื่อพระราชาส่งเจ้าชายไปต่างเมืองเพื่อร่ำเรียน เจ้าชายก็เลือกที่จะไปยังสำนักสอนแสดงละครเร่ ทรงปลอมตัวว่าเป็นชาวบ้านธรรมดา แล้วไปเรียนจนสำเร็จ แล้วจึงกลับมายังเมืองของพระองค์
พระราชาโกรธอย่างมาก พระองค์ต้องการเจ้าชายที่เก่งเพื่อมาช่วยบริหารบ้านเมือง ไม่ได้ต้องการนักแสดงคนหนึ่ง แม้ว่าเจ้าชายพระองค์น้อยจะทรงอธิบายอย่างไรก็ไม่ทรงรับฟัง ถึงกลับไล่เจ้าชายออกจากเมืองไป เจ้าชายองค์อื่นๆ ต่างก็พากันสมน้ำหน้า ไม่มีใครเห็นใจเจ้าชายน้อยนี้เลย
เจ้าชายรู้ตัวว่าพระองค์ไม่มีวันได้ขึ้นเป็นพระราชา ยังมีเจ้าชายที่เก่งกว่าพระองค์อยู่อีกหลายคน และพระองค์ทรงรู้ตัวว่าทรงไม่มีความสามารถในการบริหารบ้านเมือง แต่ทรงชอบและมีความสามารถในการแสดง พระองค์ชอบที่จะทำให้คนรอบข้างหัวเราะ มีความสุข ทรงมั่นใจอย่างยิ่งว่าพระองค์สามารถทำให้คนที่ทุกคนหัวเราะได้
เมื่อออกจากเมือง เจ้าชายก็ปลอมเป็นนักแสดงเร่ ไม่มีที่มาที่ไป เมืองไหนมีการจัดงานรื่นเริง ก็ไปอยู่ที่นั่น ไปมาระหว่างเมืองต่างๆ ได้เรียนรู้ ผู้คน ความเป็นอยู่ที่แตกต่างกัน นับว่าเป็นชีวิตที่มีความสุขอย่างหนึ่ง
เวลาผ่านไปหลายปี เจ้าชายได้กลับมาที่เมืองของพระองค์อีกครั้ง ในวังกำลังจะจัดงานรื่นเริง และกำลังรับสมัครนักแสดงเพื่อเข้าไปแสดงในวัง เจ้าชายจึงไปสมัคร แน่นอนว่าไม่มีใครจำเจ้าชายได้เลย
ระหว่างงานเลี้ยง เจ้าชายแสดงกล เหล่าคนในวังต่างพากันชอบใจ แต่ระหว่างนั้นเจ้าชายสังเกตได้ว่าในเหล่าเจ้าชายที่นั่งดื่มกิน ห้อมล้อมพระราชาอยู่นั้นต่างดูไม่มีความสุข สภาพไม่ปรองดองกัน มีการขัดคอกันไปมา
หลังจบงานเลี้ยง เจ้าชายออกไปเดินเล่นที่สวนในวัง นี่เป็นสถานที่ต้องห้ามสำหรับบุคคลทั่วไป แต่วันนี้เนื่องจากมีงานเลี้ยง จึงเปิดให้คนเดินผ่านไปมาได้ เจ้าชายเดินดูต้นไม้ไปเรื่อยๆ จนพบคนๆ หนึ่งนั่งหลบมุมอยู่ที่พุ่มไม้แห่งหนึ่ง เจ้าชายจดจำคนผู้นั้นได้ดี พ่อของเขา พระราชาแห่งเมืองนี้นั่นเอง
เจ้าชายเข้าไปนั่งลงข้างๆ พระราชาอยู่ในชุดลำลองดูไปมิใช่พระราชาเช่นทุกครั้ง เจ้าชายจึงเอ่ยก่อนว่า
“ท่านพ่อ เหตุไฉนดูไม่สบายใจยิ่งนัก”
พระราชามองไปที่ชายหนุ่มที่มานั่งข้างๆ ทรงมองอยู่นานก่อนที่จะจำได้ว่าเป็นลูกคนหนึ่งที่พระองค์ขับไล่ไป พระราชาโอบกอดเจ้าชาย แล้วจึงเอ่ยตอบว่า
“พ่อดีใจที่ได้พบลูก เจ้าเป็นอย่างไรบ้าง หายไปจนพ่อจดจำใจไม่ได้ทีเดียว”
เจ้าชายตอบกลับว่า
“ลูกสบายดี ท่านพ่อไม่ต้องกังวัล ชีวิตยังมีความสุขดี ลูกเดินทางไปมาระหว่างที่ต่างๆ ได้เรียนรู้อะไรมากมายนัก”
พระราชายิ้มดีใจ จากนั้นก็ทรงดูเศร้าลงอีกครั้ง เจ้าชายจึงถามไถ่อีกครั้งว่า
“ท่านพ่อกลุ้มใจสิ่งใด”
พระราชากล่าวตอบว่า
“เจ้าดูมั่นใจในตนเองยิ่งนัก พ่อดีใจ แต่พี่น้องของเจ้าทั้งหลาย ต่างไม่เป็นตัวของตัวเอง ให้ทำสิ่งใดก็กลัว ไม่กล้า คิดแต่ระวังป้องกันกันไปมา ไม่ไว้วางใจกัน แต่แข่งขันกันเพื่อจะเป็นพระราชาองค์ต่อไป โดยลืมเลือนว่าบ้านเมืองจะเป็นอย่างไร เจ้าว่าพ่อจะมีความสุขหรือ”
เจ้าชายพยักหน้าเข้าใจ กล่าวปลอบโยนว่า
“ลูกเข้าใจ นั่นจึงทำให้ลูกเลือกที่จะเป็นนักแสดง การมีชีวิตที่แข่งขันกันไม่เป็นที่ปรารถนาของลูก ชีวิตที่อิสรเสรีจึงดีกว่ามากนัก”
พระราชามองเจ้าชายนิ่ง จากนั้นพูดว่า
“เจ้าช่างมั่นใจในตัวเองยิ่งนัก เชื่อมั่นยิ่งนัก เจ้าอยู่รอดได้โดยใช้ชีวิตธรรมดา เจ้าช่างแข็งแกร่งต่อการมีชีวิตยิ่งนัก พี่น้องของเจ้าชอบแต่สบาย ใช้สอยผู้คน หากให้ออกไปอยู่เยี่ยงเจ้า คงไม่เกินวันก็วิ่งโร่กลับมา พ่อช่างไม่รู้อะไรจริงๆ”
เจ้าชายเพียงโอบแขนปลอบโยนอีกฝ่ายอย่างจริงใจ พระราชาจึงรู้สึกดีขึ้น จากนั้นทรงกลับเข้าไปในวัง
เจ้าชายก็ออกจากเมือง และใช้ชีวิตอย่างที่พระองค์ต้องการต่อไป
ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ
๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมความมั่นใจในตนเอง
๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงความมั่นใจในตนเอง
ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย
ฝึกคุณธรรม
๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความมั่นใจในตนเองหรือไม่ อย่างไร
๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะแสดงความมั่นใจในตนเองอย่างเหมาะสมได้อย่างไร มีความมุ่งมั่นที่จะทำแค่ไหน
๓) ฝึกพอเพียง : การแสดงความมั่นใจในตนเองอย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง
- อย่างไรเรียกว่าขาด
- อย่างไรเรียกว่าเกิน
๔) ฝึกความยุติธรรม : ความมั่นใจในตนเองที่ดำเนินไปอย่างมีไม่มีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง
กิจกรรมสันทนาการ
๑. ให้อาสาสมัครจับคู่กัน จากนั้นให้เล่าสิ่งที่ตนเองมั่นใจให้อีกฝ่ายฟัง ให้เล่าอย่างละเอียดผลัดกันเล่าไปมา
เอนก สุวรรณบัณฑิต
ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition
ความเห็น (1)
สวัสดีค่ะ
- แวะเข้ามาฟังนิทานค่ะ
- น่าส่งร่วมกับหมู่บ้านเห็ดหอมนะคะ
- เห็นเขาเชิญชวนค่ะ