เมื่อไม่นานมานี้ ข้าพเจ้าได้พบกับกัลยาณมิตรที่ทำงานในโรงพยาบาลรัฐบาล เธอเล่าว่าตอนนี้มีกิจกรรมฮิตของโรงพยาบาล ในด้านการพัฒนาคุณภาพอยู่กิจกรรมหนึ่ง นั่นคือ สุนทรียสนทนา เพื่อนของข้าพเจ้าก็ได้เข้าร่วมกิจกรรมนี้อยู่บ้าง ข้าพเจ้าก็เลยถามว่า เขาทำอะไรกันบ้าง เธอบอกว่า มีเชิญระฆัง นั่งล้อมวงพูดคุยกัน และฝึกการฟังอย่างลึกซึ้ง มี body scan คือนอนแล้วฟังเสียงดนตรี ผ่อนคลายร่างกาย แต่เธอไม่ได้บอกว่ามีนั่งสมาธิหรือไม่ ถ้ามีเสียหน่อยข้าพเจ้าคงจะคิดเห็นไปว่าเป็นกิจกรรมวันแห่งสติของหมู่บ้านพลัมไปเลยก็ได้
เป็นเวลาเกือบหนึ่งปีแล้วที่ข้าพเจ้าเข้าร่วมกิจกรรมวันแห่งสติกับกลุ่มสังฆะหมู่บ้านพลัม แถมมีบางวันก็ไปเข้าร่วมกลุ่มสังฆะของหลวงปู่อูเตชนียะด้วย กลุ่มสังฆะ คือกลุ่มคนปฎิบัติธรรมซึ่งอาจจะเป็นแนวเดียวกันหรือต่างแนวทางก็แล้วแต่ มาพบปะพูดคุยและปฎิบัติธรรมด้วยกัน อย่างกลุ่มสังฆะพลัมน้อย เป็นกลุ่มสังฆะของกลุ่มคนที่ปฎิบัติธรรมตามแนวทางของหลวงปู่ติช ที่มีภูมิลำเนาที่เชียงใหม่หรือใกล้เคียง ได้มาพบปะและปฎิบัติธรรมด้วยกันเดือนละครั้ง ส่วนใหญ่จะเป็นวันหยุด การพบปะกันนี้เราเรียกว่า กิจกรรมวันแห่งสติ เป็นวันที่เราทั้งหลายมาพบกันในหมู่กัลยาณมิตร ได้มาภาวนาเจริญสติร่วมกัน และสนทนาธรรม กิจกรรมจะเริ่มต้นในช่วง 9 โมงเช้า เริ่มด้วยการเชิญระฆัง 3 ครั้ง การเชิญระฆัง ( เราไม่เรียกว่า ตีระฆัง ) เป็นการบอกว่าเราจะเริ่มต้นกิจกรรม และทุกคนจะหยุดการกระทำทุกอย่าง ไม่ว่าพูดหรือเดิน และหยุดคิดด้วย เราทุกคนจะกลับมาสู่ลมหายใจของเรา เพื่อรวมกายกับจิตมาอยู่ด้วยกัน จากนั้นจะมีการฟังบทสวดมนต์และนั่งสมาธิร่วมกันเป็นเวลา 20 นาที เป็นอย่างน้อย แล้วจะมีการฟังธรรมบรรยาย ซึ่งอาจจะเป็นเสียงธรรมบรรยายของหลวงปู่ติช หรือลูกศิษย์ของท่าน ตอนเที่ยงเราจะรับประทานอาหารร่วมกันอย่างมีสติ มีการอ่านบทพิจารณาอาหาร แล้วนั่งล้อมวงรับประทานอาหารร่วมกันอย่างมีสติและช้าๆ ในความเงียบเป็นเวลา 10 นาที จากนั้นก็จะสามารถพูดคุยกันได้ หรือไปตักอาหารเพิ่มเติม ช่วงบ่ายเราจะมี Tatal relaxation คือนอนสมาธิ 45 นาที ซึ่งคล้ายๆกับการทำ Body scan อย่างที่เพื่อนข้าพเจ้าเล่าให้ฟัง และเราจะมีการยืดเส้นยืดสายเคลื่อนไหวร่างกายตามลมหายใจเล็กน้อย จากนั้นก็จะเป็นช่วงเวลาแห่งการสนทนาธรรมร่วมกัน เราทั้งหมดจะนั่งล้อมวงอยู่เสมอกัน ถ้ามีสมณนักบวชอยู่ด้วยท่านก็จะนั่งล้อมวงอยู่กับเราด้วย หลังการสนทนาธรรม มักจะจบด้วย Walking meditation จากนั้นก็กล่าวลากันด้วยรอยยิ้มและพนมมือคำนับซึ่งกันและกัน วันแห่งสติจึงเป็นเหมือนวันแห่งความสุขและสบายใจ ที่นี่เราจะได้รับฟังความคิดเห็นต่างๆในหมู่กัลยาณมิตร ความคิดเห็นจากใจและรอยยิ้ม เรามีความเห็นต่างแต่ไม่ตัดสินกัน เราฝึกที่จะรับฟังกันอย่างลึกซึ้ง ทุกคนและทุกความคิดเห็นจะได้รับความเคารพ แม้จะเป็นของเด็กตัวเล็กๆ ก็ตาม ในช่วงเวลาเกือบหนึ่งปีที่ผ่านมาข้าพเจ้าประทับใจในกิจกรรมนี้มาก และแต่ละครั้งเราจะมีสมณนักบวชของฝ่ายเถรวาท มาเข้าร่วมกิจกรรมด้วย รวมทั้งชาวต่างชาติที่สนใจ ..นี่คือกิจกรรมวันแห่งสติ เป็นกิจกรรมที่ทำให้เรามีความสุขความสบายใจได้ง่ายๆ โดยไม่ต้องซื้อหา ไม่ต้องลำบากอะไรมากมายเพียงแค่เปิดใจแล้วมานั่งลงด้วยกัน
การมีสังฆะ หรือการสร้างกลุ่มสังฆะขึ้นมา ถือว่ามีความสำคัญในความคิดเห็นของข้าพเจ้า ไม่ว่าเราจะปฎิบัติสายไหน นิกายอะไรการได้มาอยู่แวดล้อมในหมู่กัลยาณมิตร จะทำให้เรามีความก้าวหน้าทางธรรมมากขึ้น แน่นอนเราอาจจะไม่ได้พูดเรื่องทางธรรมอย่างเดียว เราอาจจะได้ปรับทุกข์กับกัลยาณมิตรเกี่ยวกับงานการในทางโลก แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และได้ธรรมะไปแก้ไขปัญหาต่างๆ ด้วย
สิ่งหนึ่งที่ข้าพเจ้าชื่นชมมากกับการปฎิบัติธรรมในแนวทางหมู่บ้านพลัมก็คือ การได้ฝึกหัดที่จะฟังอย่างลึกซึ้ง ( Deep listening ) เรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะที่โลกเราวุ่นวายมากมายทุกวันนี้ ก็เพราะผู้คนต่างขาดหลักปฎิบัติข้อนี้ คือ การรู้จักที่จะฟังอย่างลึกซึ้ง เพราะบางครั้งเราทำท่าเหมือนจะฟัง แต่จะไม่ได้ยิน ดู แต่ก็เหมือนจะมองไม่เห็น เพราะการฟังอย่างลึกซึ้ง ไม่ใช่การทำท่าฟังแต่ใจเต็มไปด้วยอคติ เต็มไปด้วยความคิดเห็นของตัวเอง เราจึงสักแต่ว่าฟัง ทว่าไม่ได้ยินอะไรเลย การฟังอย่างลึกซึ้ง คือการรับฟัง โดยที่เราได้ปล่อยวางตัวตน ปล่อยวางความคิดเห็นของเรา ปล่อยวางความมีอคติของเราทั้งหมดลงก่อน แล้วเปิดใจที่จะรับฟังทุกอย่างโดยไม่ตัดสิน นั่นคือการฟังที่แท้จริง แล้วเราก็จะได้ยินสิ่งที่แท้จริงด้วย
ดีจังเลยนะที่มีสิ่งดีๆ เข้าไปเผยแพร่และขยายวงกว้างขึ้นเพื่อให้ชาวโลกได้พบสันติสุขมากกว่าเดิม สาธุ
สวัสดีครับ
เห็นด้วยมากๆครับ
ชีวิตผมดีขึ้นเรื่อยๆ หลังจากที่เรียนรู้การฟังที่ดีครับ
ต้องขอบคุณ สุนทรียสนทนา
ขอบคุณพี่อ๊อด ที่มาเป็นกระบวนกรให้ที่โรงพยาบาลปาย5 รุ่นครับ
น้อง kmsabai
ขอเอาใจช่วยและสนับสนุนให้มีกิจกรรมดีๆ เช่นนี้ทั้งจังหวัดค่ะ จะเป็นเรื่องที่ดีมากๆเลย