ต่อจาก บันทึกนี้ ผมได้มีโอกาสไปแก่งเกาะใหญ่ เพื่อที่จะไปเยี่ยมแหล่งท่องเที่ยวโดยชุมชน เพื่อที่จะได้พบกับน้องจตุพร และขณะเดียวกันผมก็กำลังลงพื้นที่เพื่อค้นหาปราชญ์ชาวบ้านด้านการเกษตร เพื่อที่จะนำมาบันทึกทำเป็นแหล่งข้อมูล จะว่าไปก็คือจะทำแผนที่คน-แผนที่ความรู้ ของจังหวัดกำแพงเพชรตามที่ได้ตั้งใจไว้ เผื่อเพื่อนๆ นักส่งเสริมการเกษตรจะได้นำไปใช้ประโยชน์ในงานส่งเสริมต่อไป
ลุงสำรวย ทวีทรัพย์ เป็นเกษตรกรอยู่หมู่ที่ 21 ตำบลปางมะค่า อำเภอขาณุวรลักษณบุรี จังหวัดกำแพงเพชร สวนของลุงสำรวย อยู่ติดถนนลาดยางเส้นทางที่จะไปยังแก่งเกาะใหญ่ อันเป็นสถานที่ท่องเที่ยวของชุมชนทั้งฝั่งกำแพงเพชร และฝั่งจังหวัดนครสวรรค์
ปัจจุบันคุณลุงสำรวย ทวีทรัพย์ อายุ 84 ปีแล้ว แต่ว่าคุณลุงท่านมีสุขภาพแข็งแรง อาชีพหลักคือการปลูกส้มโอพันธุ์ขาวแตงกวา ซึ่งทุกปีจำทำรายได้ให้แก่คุณลุงพอสมควร นอกจากนี้คุณลุงยังทำยาสมุนไพรไล่แมลงไว้ใช้เองและจำหน่ายแก่เกษตรกรทั่วไป และกิจกรรมใหม่ของคุณลุงสำรวยที่กำลังเป็นที่สนใจของคนทั่วๆ ไปก็คือการปลูกต้นมิ้นต์เพื่อสกัดน้ำมันมินต์จำหน่าย อันเป็นภูมิปัญญที่น่าชื่นชมเป็นอย่างยิ่ง อายุเป็นเพียงตัวเลขจริง
คุณลุงสำรวย ทวีทรัพย์ ในวัย 84 ปี กับยาสมุนไพรไล่แมลงสูตรเด็ดของคุณลุง
ในวันที่ 16 มกราคม 2551 ที่ผมและคุณสมเดช สิทธิยศ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร ได้ไปเยี่ยมชมสวนของคุณลุงสำรวยนั้น อากาศเริ่มแห้งแล้ว แต่เมื่อมองจากทางเข้าสวนของคุณลุงสำรวย ทวีทรัพย์ แล้วจะมองเห็นความเขียวขจีของต้นส้มโอ แปลงปลูกต้นมิ้นต์ และเมื่อเดินทางเข้าไปจนถึงบ้านในสวนของคุณลุงสำรวยแล้ว จะพบว่าบ้านของคุณลุงสำรวยนั้น ปลูกบ้านไม้ยกใต้ถุนสูง และสร้างติดกับลำน้ำแม่วงศ์ และอยู่ห่างจากแก่งเกาะใหญ่ไปทางปลายน้ำไม่กี่ร้อยเมตร
มองจากถนนทางเข้าสวนเห็นบริเวณที่ลุ่มคือแนวของลำน้ำแม่วงศ์ เนินเขียวๆ นั้นอยู่ฝั่งของ จ.นครสวรรค์
นอกจากการปลูกส้มโอ ปลูกต้นมิ้นต์แล้ว ในบริเวณที่ดอนๆ ยังมีการปลูกมันสำปะหลังด้วย และแนวที่ลุ่มบริเวณที่มีความชุมชื้นภายในสวนของคุณลุงสำรวยยังเห็นตอซังข้าวที่ผ่านการเก็บเกี่ยวไปแล้วเมื่อไม่นานมานี้เอง แสดงว่าภายในสวนของคุณลุงสำรวยนั้น มีการทำนาเพื่อเก็บข้าวไว้กินเองด้วย เป็นอีกกิจกรรมหนึ่งที่สื่อให้เห็นถึงการผลิตเพื่อการพึ่งพาตนเองของคุณลุง
ภายในบริเวณรอบๆ บ้านก็จะมีการปลูกต้นไม้ไว้หลากหลายชนิด เช่นต้นลองกอง ไผ่ เป็นต้น เพื่อการให้ร่มเงาและไว้บริโภคเอง และยังมีการปลูกพลูไว้อีกนับสิบค้าง ผมได้มีโอกาสสอบถามคุณลุงเพื่อความแน่ใจว่าใช่ต้นพลูหรือเปล่า ก็ได้รับการยืนยันว่าเป็นค้างพลูจริงๆ แต่ไม่ได้ปลูกไว้ทานกับหมาก แต่ได้ปลูกเพื่อนำมาเป็นส่วนผสมของสมุนไพรไล่แมลง ก็เลยถึงบางอ้อว่าทำไมคุณลุงยังปลูกพลูอยู่
มีการปลูกพลูนับสิบค้างเพื่อเป็นสมุนไพไล่แมลง
การปลูกต้นมิ้นต์เพื่อผลิตน้ำมันมิ้นต์ของคุณลุงสำรวยนั้น ปัจจุบันได้ปลูกต้นมิ้นต์ไว้ประมาณ 3 งาน ปีหนึ่งก็สามารถผลิตน้ำมันมิ้นได้มากกว่า 30 ลิตร ทำรายได้ให้นับแสนบาทต่อไป และการสกัดน้ำมันมิ้นต์ คุณลุงสำรวยก็ได้ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ออกแบบและทดลองทำการสกัดน้ำมันมิ้นต์ขึ้นเองจนประสบความสำเร็จ นับเป็นตัวอย่างที่ดีให้แก่เกษตรกรโดยทั่วไป เพราะว่าแม้ว่าคุณลุงสำรวยจะมีอายุมากแล้ว แต่ก็ไม่ได้หยุดการคิด-การเรียนรู้และพัฒนาอาชีพของตนเองอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่บันทึกของ คุณจันทร์ฉาย นบันทึก การปลูกต้นมิ้นต์เพื่อผลิตน้ำมัน
ในกระบวนการสกัด น้ำมันมิ้นต์นอกจากจะได้น้ำมันมิ้นต์ที่หอมชื่นใจแล้ว น้ำกลั่นที่ได้แยกน้ำมันมิ้นต์ออกไปแล้ว จะมีสีใสเพราะเป็นน้ำกลั่นแต่มีคุณสมบัติเย็นซ่าเมื่อนำมาอม และในเร็ววันนี้ก็จะนำน้ำกลั่นเล่านี้ไปทำเป็นน้ำยาบ้วนปากจำหน่ายเพื่อเพิ่มรายได้จากการกลั่นน้ำมันมิ้นอีกทางหนึ่งด้วย น้ำยาบ้วนปากที่ว่านี้ผมได้มีโอกาสได้ทดลองใช้แล้วปรากฏว่าเย็นซ่าคล้ายๆ กับน้ำยาบ้วนปากที่มีจำหน่ายในท้องตลาด
แปลงปลูกต้นมิ้นต์
เครื่องสกัดน้ำมันมิ้นต์
น้ำมันมิ้นต์บรรจุขวด จำหน่ายขวดละ 40 บาท
นอกจากคุณลุงสำรวยจะมีความสามารถในการประกอบอาชีพทางการเกษตรที่หลากหลายแล้ว คุณลุงท่านยังเป็นนักประชาสัมพันธ์ที่เยี่ยมยอด จะเห็นได้จากการประชาสัมพันธ์สินค้าที่ได้ติดไว้ด้านข้างๆ ตัวรถปิกอัพคู่ชีพไว้อย่างน่าสนใจ เวลารถผ่านไปทางไหนทุกคนเป็นต้องหันไปมอง ไม่เชื่อท่านลองดู 2 ภาพด้านล่างนี้ดูก็แล้วกัน
บันทึกมาเพื่อการ ปลรร.
วีรยุทธ สมป่าสัก 23 มกราคม 2551
ผมกำลังคิดว่าจะเขียนบันทึกเรื่อง ลุงสำรวย ในอีกบันทึกถัดไป แต่อ่านบันทึกพี่วีรยุทธแล้วครบถ้วนมากครับ
ผมไปเยี่ยมลุงสำรวย อีกวันต่อมา หลังจากที่พี่วีรยุทธมาเยี่ยมครับ
ผมเดินทางมากับรถอีแต๊กชาวบ้าน บุกไร่มินท์ลุงรวยครับ
สวัสดีครับพี่สิงห์ป่าสัก
ฝากพี่สาวผมเข้าชุมชนนักส่งเสริมการเกษตรคนหนึ่งนะครับ
http://gotoknow.org/blog/agri-tim
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับ
ลุงเขามีใบพลูขายไหมค่ะ เขาปลูกเยอะไหมค่ะ อยากไปติดต่อขอซื้อค่ะ ถ้ามี ติดต่อ เบอร์ 083-234-3641 ค่ะ
สวัสดีครับพี่
ผมเปิดพบเกษตรกรคนเก่ง คุณลุงสำรวย ทวีทรัพย์
ผมขอข้อมูลและรูปภาพคุณลุงหน่อยนะครับ
ขอขอบคุณครับ