คนเลี้ยงแพะกับแพะป่า
สอนคุณธรรมอย่างไร
ให้มีความพอเพียง
บทที่ 5
ความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่น
จุดประสงค์ : เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน
นิทานคติ เรื่อง : คนเลี้ยงแพะกับแพะป่า
คนเลี้ยงแพะคนหนึ่งต้อนฝูงแพะของเขาไปที่ชายทุ่งตรงเชิงเขาใกล้หมู่บ้าน เขาเลี้ยงแพะฝูงนี้มาตั้งแต่มันยังเป็นลูกแพะทีเดียว ดังนั้นเหล่าแพะจึงเชื่อฟังและทำตามเขาสั่งเสมอ คนเลี้ยงแพะเลี้ยงแพะเหล่านี้อย่างดี และดูแลพวกมันเมื่อพวกมันป่วย
เมื่อพวกเขาเดินทางไปได้ช่วงหนึ่ง พลันก็มีฟ้าผ่าลงมาที่ภูเขา คนเลี้ยงแพะตกใจ จึงรีบรวบรวมแพะ เขารำพึงว่า
“เราต้องหาที่หลบที่ดีกว่านี้ อากาศน่าจะแย่ สงสัยพายุกำลังจะมา”
ทันใดฟ้าก็ผ่าลงมาใกล้ขึ้น คนเลี้ยงแพะจึงต้อนฝูงแพะไปยังถ้ำใกล้ๆ แห่งหนึ่ง คนเลี้ยงแพะพูดปลอบใจฝูงแพะของเขา
“เราปลอดภัยแล้ว เราจะอยู่ในนี้จนกว่าพายุจะผ่านไป”
แสงจากฟ้าผ่าสว่างเข้ามาในถ้ำ ทำให้คนเลี้ยงแพะสังเกตเห็นว่าในถ้ำยังมีฝูงแพะป่าซ่อนตัวอยู่ที่ก้นถ้ำอีกด้วย คนเลี้ยงแพะเริ่มวางแผนที่จะได้แพะเพิ่มในฝูง เขาคิดว่าถ้าให้อาหารแก่แพะป่าพวกนี้ พวกมันก็จะชอบเขา แล้วก็จะอยู่กับเขา และเขาก็จะเอามันไปขายที่ตลาด เขาก็จะได้เงินมากขึ้น
คนเลี้ยงแพะสะพายถุงอาหารอยู่บนบ่า เขาจึงเริ่มให้อาหารแก่แพะป่าตัวหนึ่ง ขณะที่แพะของเขาเองก็กำลังหิว แต่เขาไม่ทันสังเกต จึงไม่ได้ให้อาหารแก่พวกมันเลย
หลายชั่วโมงผ่านไป พายุก็สงบ ท้องฟ้ากระจ่างใสเหมือนไม่เคยมีพายุร้ายพัดผ่าน คนเลี้ยงแพะจึงต้อนฝูงแพะออกจากถ้ำ เหล่าแพะป่าก็เดินตามออกมาด้วย คนเลี้ยงแพะยินดีอย่างมาก เขาเชื่อว่าแพะเหล่านั้นคงอยากอยู่กับเขาอย่างแน่นอน แต่เมื่อพวกเขาห่างจากถ้ำไม่ไกล ฝูงแพะป่าก็พากันวิ่งจากไปอย่างรวดเร็ว
คนเลี้ยงแพะวิ่งตาม พร้อมกับตะโกนเรียกพวกมันให้กลับมา เขาตะโกนว่า
“กลับมา ฉันดูแลพวกเจ้า พวกเจ้าต้องอยู่กับฉันซิ”
แพะป่าตัวหนึ่งพลันหันกลับมา แล้วพูดกับเขาว่า
“พวกเราเห็นสิ่งที่เจ้าทำกับแพะของเจ้าในถ้ำแล้ว เจ้าไม่ให้อะไรพวกมันกินเลย เจ้าให้อาหารแต่พวกเรา เพราะว่าพวกเราเป็นของใหม่ของเจ้า แต่ถ้าเราอยู่กับเจ้า เราก็จะเป็นของเก่าของเจ้า แล้วเจ้าก็คงปล่อยให้พวกเราอดอยากได้เช่นกัน"
แพะป่าพูดเสร็จก็วิ่งจากไป คนเลี้ยงแพะได้คิดจากสิ่งที่แพะป่าพูด เป็นเพราะว่าเขาละโมบเอง เขาจึงไม่ได้ดูแลเหล่าแพะที่เชื่อฟัง และจงรักภักดีกับเขา พวกมันเหมือนเป็นเพื่อนเก่าของเขา พวกมันไม่เคยวิ่งหนีเขา
คนเลี้ยงแพะได้คิดและหลังจากนั้นเขาก็ดูแลแพะของเขาอย่างดี เพื่อตอบแทนความจงรักภักดีของพวกมัน
ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ
๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมการแสดงความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่น
๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงการแสดงความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่น
ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย
ฝึกคุณธรรม
๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องการแสดงความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่นหรือไม่ อย่างไร
๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะแสดงความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่นอย่างเหมาะสมได้อย่างไร และทำได้แค่ไหน
๓) ฝึกพอเพียง : การแสดงความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่นอย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง
- อย่างไรเรียกว่าขาด
- อย่างไรเรียกว่าเกิน
๔) ฝึกความยุติธรรม : การแสดงความยินดีตอบต่อความภักดีของผู้อื่นที่ดำเนินไปอย่างมีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง
กิจกรรมสันทนาการ
๑. ให้อาสาสมัครหากระดาษ และดินสอสี จากนั้นให้เขียนคำว่าขอบคุณตัวใหญ่ๆ แล้วในทั้งหมดลองนึกว่ามีใครบ้างที่รักพวกเขา และไว้ใจพวกเขา จากนั้นให้อาสาสมัครเขียนชื่อลงไปในกระดาษนั้น และช่วยกันนึกว่าจะตอบแทนคนเหล่านั้นอย่างไร ให้ช่วยกันคิด และเสนอ
เอนก สุวรรณบัณฑิต ที่ปรึกษาคณะอนุกรรมาธิการคุณธรรมและจริยธรรม
สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition
ความเห็น (1)
เป็นข้อคิดที่ดีมากเลย ขออนุญาตนำไปเผยแพร่ต่อนะครับ
ผมทำ Link ไว้ที่ blog ผมด้วย