Safety First - 004 : เตาไมโครเวฟ ตอน ไข่ระเบิด

 

เรื่องเกี่ยวกับเตาอบไมโครเวฟ (microwave oven) นี่ มีหลายแง่มุมที่ต้องรู้ไว้ครับ

เอาเรื่องแรกก่อนเลย...ข่าวใน นสพ. ว่า

“เตือนระวังอันตรายใช้เตาไมโครเวฟผิด แปลงไข่ต้มกลายเป็นลูกระเบิดร้อน ๆ”

(ไทยรัฐ พฤหัสบดีที่ 20 พฤษภาคม 2547)

เรื่องก็คือ มีเด็กฝรั่งอายุ 9 ขวบคนหนึ่ง นำไข่ที่ต้มแล้ว (แต่ยังไม่ได้แกะเปลือก) ไปอุ่นด้วยไมโครเวฟ โดยเร่งเต็มที่ 40 วินาที

พอนำไข่ออกมาข้างนอกได้ราว 30 วินาที ก็เกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เพราะไข่เกิดระเบิดออก!

ภาพข้างบนนี้เป็นการทดลองแสดงการระเบิดของไข่ในเตาไมโครเวฟ

แต่ตามข่าว ไข่ระเบิดเมื่อนำออกมาจากเตาได้ไม่นาน

 

ชิ้นส่วนเปลือกไข่กระเด็นโดนหน้าและเข้าตาด้านขวาของแม่หนูน้อยผู้เคราะห์ร้าย โดยคุณหมอได้ผ่าตัดรักษาจนหายในเวลา 3 เดือนต่อมา

คำถามก็คือ ทำไมไข่ที่ต้มสุกแล้วถึงได้ระเบิด และ

ทำไมไม่ระเบิดตั้งแต่ตอนที่อยู่ในเตา?

ทำไมไข่ต้มถึงระเบิดได้นั้นเข้าใจได้ไม่ยาก เพราะไข่ต้มก็ยังมีน้ำอยู่ (ยิ่งไข่ดิบ ๆ ยิ่งแล้วใหญ่ เพราะมีน้ำอยู่เห็น ๆ) ซึ่งเมื่อน้ำร้อนจัดจนกลายไปไอ ก็จะขยายตัวได้กว่า 1,000 เท่า เกิดแรงดันมหาศาล

ดูฝากาต้มน้ำเต้นระบำตอนที่น้ำกำลังเดือดปุด ๆ อยู่

หรือจะคิดถึงหม้อน้ำในโรงงานระเบิดนั่นก็ได้

ถ้าอยากเห็นกับตาว่า ไข่ระเบิดยังไงในเตาไมโครเวฟ ก็ลองไปดูวิดีโอคลิปสั้น ๆ ที่   http://www.wontonway.com/microwave/microwave.html

 

บทเรียนจากกรณีนี้

• ห้ามใส่ไข่ติดเปลือก (ไม่ว่าจะดิบ หรือต้มสุกแล้วก็ตาม) เข้าไปอุ่นในไมโครเวฟเป็นอันขาด 
• แม้คุณจะแกะเปลือกออกแล้ว ถ้าต้องการอุ่นไข่ด้วยไมโครเวฟ ก็ควรเจาะไข่แดงด้วยส้อมก่อน เพราะไข่แดงมีเยื่อบาง ๆ หุ้มอยู่ ไอน้ำจะได้มีทางระบายออกมา

ส่วนเรื่องจะระเบิดเมื่อไรนี่ลึกลับนิดหนึ่ง เพราะไข่ที่สะสมแรงดันไว้ จะไม่ระเบิดจนกว่าความดันจะเพิ่มสูงขึ้นจนถึงค่าวิกฤติค่าหนึ่ง (ที่วิศวกรเรียกว่า ความเข้มความเค้น – stress intensity) ไข่จึงจะแตกโพละออกมา

เรื่องนี้คิด ๆ ไปก็คล้าย ๆ กับการปฏิวัติทางสังคมอยู่เหมือนกัน ลองเปรียบเทียบกับข้อความที่อาจารย์ธีรยุทธ บุญมี (เมื่อครั้งยังหนุ่มเอ๊าะ ๆ) เขียนไว้ในบทความ “คืนการปกครองให้ประชาชน” ดูได้

“ความอดทนของคนทุกคน ย่อมมีขอบเขตที่จำกัด ไม่ว่าคน ๆ นั้นจะแหยหรือเฉื่อยชาเฉยเมยขนาดไหน หากความกดดันจากการบีบคั้น กดขี่ ข่มเหงขึ้นถึงขีดหนึ่ง แรงปฏิกิริยาตอบโต้ก็จะระเบิดออกมา และเมื่อมันเกิดขึ้น ก็เป็นที่เชื่อได้ว่า ยากจะหาอำนาจใดมาต้านทานไว้ได้”

แค่เรื่องไข่ระเบิดในเตาไมโครเวฟนี่ ถ้าเพ่งพินิจให้เป็นก็อาจเห็นสัจธรรมได้เนอะ! ;-)

 

---

หมายเหตุ : อย่างไรก็ดี เรื่องไข่ระเบิดในเตาไมโครเวฟก็มีแง่มุมดี ๆ เหมือนกัน เพราะเป็นตำนานการกำเนิดของเตาไมโครเวฟ ถ้าสนใจ โปรดอ่านเรื่อง “ไข่ระเบิด กับ กำเนิดเตาอบไมโครเวฟ” ได้ในนิตยสารสารคดี ฉบับเดือนพฤษภาคม 2547 หน้า 96-97 หรือในหนังสือ ช่างคิดประดิษฐ์ค้น ครับ

---

ประวัติของบทความ

• ตีพิพม์ครั้งแรกในคอลัมน์ Know How & Know Why นสพ. กรุงเทพธุรกิจ
• ดัดแปลงเพื่อนำลงใน GotoKnow เพื่อประโยชน์สาธารณะ

---

ดูเรื่องนี้ประกอบ

• ระวังปรากฏการณ์ Superheating ในการใช้เตาไมโครเวฟ

---